• Nowodhow an Norvys Keltek – Jerry Sethir
• ‘Jory Stephenson’ – Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Ughelvar” – An Dhew Vola
• “Karol Pennsans” – Klass an Hay
• “Klegh a sen” – Tallessyn ha Leyalyn
• “Oíche chiúin” – Colm R McGuinness
• “Steren a-wartha” – Hwerydh Eledh
• “A virgin most pure/Koad ar c’hoad” – Bucca
• “Nadelik Lowen” – Tir ha Tavas
• “Karol Karol Kristyon” – Keur Heb Hanow
• “Nadelik lowen, kas a dhiwedh” – Matthi
• “Unn werghes pur wynn” – Penglas
• “Gwel yn mysk ergh an gwav” – Corncrow
• “Kan wassel” – Loveny Male Voice Choir

Nowodhow an Norvys Keltek

• Digresennans gans Esther Johns
• Nowodhow an Seythen
• Nowodhow an Norvys Keltek – Jerry Sethir
• ‘Arhenas’ – Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Mir yn mysk an ergh” – Tir ha Tavas
• “I Wish it could be Christmas” (yn Kernewek) – Matthi ab Dewi
• “Dolig du” – Gwyneth Glyn
• “Aran boat/Ker Syllan” – The Rowan Tree
• “Klew orth an son” – Keur heb hanow
• “Klegh” – Gwenno
• “Bishop’s Jig/Hernan Wynn/An Marrek” – Ros Keltek
• “An nadelik ma” – Fiona O’Cleirigh
• “Meriasek” – Corncrow
• “Etek ha dew ugens” – Asteveryn
• “Unn vaghtedh dhibegh” – An dhew vola

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – BBC Kembra

Fylm bywekhes a-dro dhe garow yowynk a vydh diskwedhys y’n kynsa tro yn Kembrek nessa mis.

Hanow an fylm yw ‘Nolig’ ha’y deskrifans yw ‘hwedhel hweg a gerensa ha bos warbarth.’ An fylm re beu ordenys gans S4C yn kespareth gans BBC Iwerdhon Kledh ha TG4 hag y fydh diskwedhys yn Iwerdhonek ynwedh.

Askorrys veu gans Studhvaow Taunt selys yn Belfast ha’n kynsa diskwedhyans a vydh an peswara a vis Kevardhu.

Máire Uí Choisdealbha, pennskrifores ha desedhegor a leveris an kesoberyans dhe dhri warbarth ‘kemmysk marthus a roas gwriansek ha drollans gonisogethel a-dhiworth Kembra hag Iwerdhon a vydh gorhana teyluyow dre vlydhynyow yn termyn a dheu.’

An levow y’n fylm yw gwrys gans Osian Snelson avel Nolig, Marged Llwyd avel Siân, Clare Hingott avel Siriol, Dion Davies avel Daid ha Dafydd Emyr avel Cawr-Garw.

Sioned Geraint, desedhegores a dhalgh rag fleghes ha studhoryon yn S4C a leveris ‘Galloes lonchya an fylm ma y’n keth dydh der S4C ha TG4 yw perfeyth.’

Yn Iwerdhon – RTÉ

Pennlewyer Ukrayn Volodymyr Zelensky re wodrigas orth Iwerdhon y’n kynsa tro y’n seythun ma, gans y wreg Olena. Ev a wrug kuntelles gans an Taoiseach hag ynwedh metya gans Catherine Connolly, ynwedh ev a gewsis a-rag an dhew chi a’n Oireachtas.

Taoiseach Micheál Martin a dhynnerghis an godrik, ha leverel Iwerdhon dhe dhiskwedhes skoedhyans fast orth Ukrayn dhe dermyn pur a-vri rag towlenn kres ynter Ukrayn ha Russi. Ev a leveris ynwedh an godrik dhe aswonn kevro a dalvos ughel a’n kans hag ugens mil a Ukraynyon re hwilas harber yn Iwerdhon.

Keffrys ha’n Taoiseach, Mstr. Zelensky a vetyas gans Kowsva Erbysiethek Ukrayn-Iwerdhon, Tánaiste Simon Harris ha Menystres a Hwarvosow Estrenyek, Helen McEntee.

Rag surhe diogeledh dre’n godrik, Chi Leinster a veu deges rag pubonan saw tus a res.

Yn Alban – STV

Dororydhyon re beu res chons pur anusadow dhe hwithra an termyn usi passys dororiethel yn Alban hag i ow tielvenna meyn a veu tardras a-dhiworth an Fols Glynn Meur der hwithrans rag towlenn dowrgreunyans.

An Fols Glynn Meur yw an brassa fols dororiethel y’n R.U.; moy ages mil mildir a-hys ha dew ugens kilometer y dhownder. Yth ysytynn ev a-dhiworth Iwerdhon der Alban bys dhe Norgagh. Nyns yw kavadow an meyn herwydh usadow drefenn i dhe vos kudhys gans dowr Loch Ness, Loch Oich ha Loch Lochy.

An golonnenn a veyn a veu tennys diworth an Fols Meur avel rann a hwithransow ow pos gwrys kyns drehevel drehevyansow rag Towlenn Nerth Nowydhheadow yn tyller Coire Glas dhe amal Loch Lochy.

Godhonydhyon diworth an Hwithrans Dororiethel Predennek (HDP) a veu res spas a studhya deg meter a veyn a veu tennys diworth downder ynter deg warn ugens ha dew ugens meter. I a leveris an meyn dhe brofya chons a gonvedhes moy a-dro dhe’n fordh mayth ober folsow a’n par na hag an fordhow may hwra chanjya lin ow tos a-dhiworth downder bras karregi nes dhe’n enep.

Romesh Palamakumbura, dororydh gans HDP a leveris: ‘Tyller-fols pur goth yw ha furvys o avel rann kynsa furvyans Alban, nans yw a-dro dhe beswar kans milvil a vlydhynyow. Dasvewhes o dre’n oes Karbonyferus, nans yw a-dro dhe tri hans milvil a vlydhynyow, hag arta dre igorans Mor Atlantek, ha dredho ni a yll gweles ha konvedhes argerdhow elvennek krestenennek.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Petisyon a wovynn orth rewlyow nowydh rag herdhya gorvarghasow yn Manow dhe wertha moy a askorr diworth an ynys, a vydh prederys gans Tynwald y’n mis ma.

An petisyon, dallethys gans John Wannenburgh ha skoedhys gans Kesunyans Tiogyon Kennedhlek Manow re dhegemmeras moy ages mil, eth kans hanow a-dhia y dhallethva yn hav y’n vlydhen ma, wosa prederow a-dro dh’y styr a-dreus dhe dermyn hir rag diogeledh boes dhe’n ynys.

An mater a veu herdhys war-rag a-varra y’n vlydhen ma pan dhiskudhas Menester a-barth Kyrghynnedh, Boes hag Ammeth bos saw hwegh kannsrann a voes gwerthys yn Manow askorrys yn Manow.

Skoedhoryon an petisyon a lever bos an niver na isel yn euthyk yn ynys a yll askorra kig, askorr lethek ha losow-kegin ughel aga gnas, hag yma anvantolans y’n gadon-brovia a wra dhe’n ynys goliadow.

An petisyon a bys a lagha nowydh rag gul dhe bub gorvarghas ow kwertha traow war’n ynys dhe ‘gavoes, gwertha hag avonsya askorr Manowek mayth yw ev kavadow war estylennow, y’ga mysk askorr kavadow yn sesonek.

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Delia Brotherton gans derivas Dalva an Yeth
• Nowodhow an Seythen
• Nowodhow an Norvys Keltek – Jerry Sethir
• ‘Anyet’ – Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Antempna Kernewek” – Simon Glanville
• “Gwynn war dhu” – Graham Sandercock
• “Chase the ace” – Mec Lir
• “Hyns Tramm” – Kewbanda
• “Ty yw gis-dhonsyer, Melder” – Phil Knight
• “Goon las” – Jamie Toms & Lauren Chandler
• “Lugern Porthenys” – Josiah James
• “Flycellar/Unity/Heva Cornische” – Dalla
• “Rosveur” – Bolingey Troylers
• “Yth yw hi bew” – The Revivals

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – BBC Kembra

Y fydh towlenn-bellwolok nowydh rag fleghes yn Kembrek dhe benn an vlydhen ma, selys orth ki Ostralek ‘Bluey’.

‘Bluey’ yw ki bewhes didhanus re beu da gans fleghes yn Ostrali a-dhia dhew vil hag etek hag an keth towlenn re lesas dre’n norvys seulabrys. Yth yw onan an towlennow rag fleghes an moyha a-vri y’n norvys, ow pos gwelys yn moy ages kans ha dew ugens pow, ha hi a waynyas piwasow hag Emmy ha BAFTA. Yma fylm a hirder leun ow pos gwrys y’n eur ma a vydh diskwedhys yn kynsa yn mis Est dew vil seyth warn ugens.

Yth esa hwarvos yn ayrborth Kardydh y’n dy’Gwener usi passys rag lonchya an kevres ha poblekhe devedhyans Bluey yn Kembra.

Y hanow a vydh Blŵi yn Kembrek hag an levow a vydh gwrys yn Kembrek gans kowethas askorra Tinopolis. Darlesys vydh yn S4C a-dhiworth an degves war ugens a vis Kevardhu. Sioned Geraint, desedhegores dhalgh S4C, a leveris an kevres nowydh dhe vos gwaytys yn hir. Cecilia Persson, pennlewores an asrann Fleghes ha Teylu yn Studhvaow BBC an leveris hi dhe vos pur lowen Blŵi dhe dhos dhe S4C. Hi a leveris ‘Hwedhlow didhanus an kevres yw da gans teyluyow yn pup le ha splann yw may hyll tus yn Kembra omlowenhe Blŵi der aga yeth aga honan.’

Yn Iwerdhon – RTÉ

Yma gweythva nowydh “gwels yn gas” ow pos drehevys yn Duleek, Konteth Meath, gans kowethas henwys Karbon AMS. Amkan an weythva yw dhe brovia nerth lowr dhe doemmhe diw weythva a wra ferylieth kyns penn nessa blydhen. Drehevyans an weythva nowydh yw gwatys dhe vos kowal yn nessa rann dew vil hwegh warn ugens wosa kevarghow a beswar ugens milvil euro a-dreus pymthek blydhen.

An negys yw keskowethyans ynter Karbon AMS, tiogyon deythyek ha kowethas feryliethek Alexion yw asrann a AstraZeneca.

An tybyans a-dryv ober an weythva yw dhe dhevnydhya gwels proviys gans tiogyon deythyek a-ji dhe bymthek kilometer a-dro dhe’n tyller. Argerdh trethans anayrobek a vydh kemmeres an gas bewvitheyn a-dhiworth an gwels, a yll bos leskys rag gul toemmheans. Ynwedh, an argerdh a wra isaskorrans leun a vethynnow a yll bos dehwelys dhe’n bargenyow-tir rag bos devnydhys avel godeyl rag maga an dor hag ynkresshe y yeghes.

Kowethas arall Nerth Glas Lunderstown re beu sevys gans tiogyon deythyek Donal Hartford ha Brugha Duffy rag dyghtya provians an gwels der gesoberi gans tiogyon erell.

An weythva nowydh yn Duleek yw an kynsa a dheg usi war dowlenn Karbon AMS yn Iwerdhon dre’n vyldhynyow ow tos.

Yn Alban – Glasgow Live

Tus re dhannvonas trubyttow dhe ikon Glasgow Syr Billy Connolly a-gynsow hag ev ow solempnya y dressa ha peswar ugens pennbloedh y’n tressa warn ugens a vis Du.

Yth esa ev ow kwari, ow seni hag ow kul komedi der moy ages deg ha dew ugens blydhen y’n R.U. hag yn keswlasek.

Pup-prys ev re leveris hwedhlow bryntin a’y flogholeth hag ev ow tevi yn ranndir Anderston.

Ost Tavern an Derwenn dhe Loch Lomond, boesti a wodrigas Syrr Billy lieskweyth a leveris ‘Ev a wodrigas omma Nadelik nans yw nebes blydhynyow. Ev a dheuth a-ji ha pysi brewgig hag avalow-dor nag esa y’gan rol-voes dre vlydhynyow, mes an keginer a’n gwrug ragdho.

Ev re waris yn fylmow pals, y’ga mysk an kynsa fylm Disney a-dro dhe Alban, henwys ‘Brave’ hag ynno ev a wrug rann avel Myghtern Fergus.

A-varra y’n vlydhen ma y feu gwrys an Pennseythun Big Yin a somlempnyas y ober der kemmysk a hwarvosow, y’ga mysk, fylmow, ilow, komedi, ha tornow kerdhes ha diwrosa.

Yma nebes lymnansow anodho, nebes anedha yn hyns lymmnans Glasgow, hag ev a bes gul merk ow pesya orth tus a-dreus dhe’n sita.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Unn komposydh an moyha a-vri yn Manow, Matthew Warren, re leveris bos war y dowlenn dhe wul an kynsa gwari-kan skrifys yn-tien yn Yeth Manow. An oberenn henwys ‘Caillagh’, a vydh diskwedhys yn kynsa yn kynyav dew vil hwegh warn ugens der ‘Blein ny Gaelgey’, po Blydhen Yeth Manow hag ynni keskanow, hwarvosow, obervaow, argerdhow adhyskansek, ha perthyansow gonisogethek a-dreus dhe’n ynys.

Matthew, a wayas y’n ynys yn dew vil hag ugens a leveris hy bos y oberenn a’n moyha ughelhwansek bythkweth.

An gwari-kan nowydh yw selys orth hengov Dydh Sen Stefan a helghi gwrannennow may hwra bagas mos yn-mes rag assaya kavoes an edhenn vyghan.

An oberenn a vydh diskwedhes der Yeth Manow gans treylyans yn Sowsnek gans Bob Carswell.

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Jon Mills a gews war desten pewas Gol Ylow Cambron neb a veu res dhe vagas ylow henwys ‘Kemysk Warbarth’.
• Nowodhow an Seythen
• Nowodhow an Norvys Keltek – Jerry Sethir
• ‘Already’ – Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Meur ras” – Te Rewys
• “Holan, tan ha gwyns” – Aggie Boys
• “Hos los coth’ – Kemysk Warbarth (meur ras Chris Trevena a’n rekordyans)
• “Pachpi kozh – pachpi new'” – Alan Stivell
• “Omgomfort” – Ben Harris ha Frances Bennett
• “Gas e” – Fiona O’ Cleirigh
• “Maggie May’s Dubpipe” – System Son Kernow
• “Kerry Set” – An Teallach
• “Towl Ros” – Bagas Porthia
• “Eus Keus” – Gwenno

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – Nation.cymru

Yma’n dowlenn rag an peswara park kennedhlek yn Kembra yn-dann wodros y’n eur ma wosa dadhlow er y bynn. Yma towlenn profys gans Governans Kembra dhe wul park kennedhlek nowydh a-dreus dhe rannow a Flintshire, Denbighshire, Wrexham and Powys. Y fia an kynsa park kennedhlek nowydh gwrys yn eth ha tri ugens blydhen, hag an hanow profys yw Park Kennedhlek Glyndwr.

Governans Kembra re leveris aga omrians dhe’n ragdres mes yma nebes prederow yn Flintshire a-dro dh’y siwyansow yn erbysiethek hag yn gonisogethek.

Kost a jiow yw an brassa preder, ha soedhogyon hag eseli erell a Gessedhek Hwithrans Gorvires Erbysieth ha Kyrghynnedh konsel Flintshire yw prederus a-dro dhe’n chons a ynkressyans yn pris chiow owth herdhya dhe-ves Kembrogyon. Ynwedh, yma prederow a-dro dhe finwedhyans a spas rag drehevel chiow nowydh ha tevyans a’n erbysieth a siwsa. Keffrys ha henna, nyns esa afydhyans a-dhiworth Governans Kembra i dhe dyli kostow an menystrans keworransel a via res.

Konseloryon yn kabinet Konsel Flintshire a wra kuntelles rag ervira mars yw an prederow bras lowr dhe worthenebi an dowlenn.

Yn Iwerdhon – RTÉ

Menydh yn Konteth Antrim mayth esa onan an brassa bal-glow yn Iwerdhon West, re dheuth ha bos onan a’n brassa ragdresow a dhaswul tiryow-glyb yn Europa oll.

Yth esa bal-glow yn Menydh Bencroy, owth askorra glow rag gorsav-tredan ESB Arigna, bys dhe vil, naw kans, deg ha peswar ugens. Y’n dydhyow ma an menydh yw rann an Ranndir Arbennik a Withans Cuilagh-Anierin, hag onan a’n brassa keunegenndiryow yn Iwerdhon may ma seyth eghenn a enyvales peryllys.

Yma a-dro dhe dhew ugens tiek powek ha kevrennogyon erell owth oberi warbarth rag avonsya an gwella fordhow a dhaswul tiryow-glyb a yll bos lesys a-dreus dhe Europa.

An menydh ma yw rann a ragdres gwithans a diryow-glyb gans an EU a vydh pesya pymp blydhen, hag yma an ragdres ow pos menystrys gans towlenn henwys ‘WaterLANDS’ hag usi ow kweres orth tiogyon dre brovia arghans rag an kostow keworransel a dhaswul an tir.

Yttwi ha pannweyth-doroniethek gwrys a wlan-kokonut usi ow pos gwrys rag lenthe dowrfros, maglenna godhes, ha fasthe dor. Henn a gennerth plansow dhe devi war an towargh ow kweres lehe koll a garbon ha daswul an kyghynnedh naturel.

Yn Alban – STV

Yma parti Glas yn Alban owth assaya gul chanjyow yn lagha nowydh rag gweres sawya onan a’n eghennow an moyha arbennik yn Alban – an gwiwer rudh. Ymons i owth assaya keworra euryador dhe’n reyth nowydh rag herdhya war-rag ynkressyans yn poblans an gwiwer rudh.

An reyth – Reyth Kyrghynnedh Naturel (Alban) – yw pur vras, hag yma partiow erell owth assasya gul a-dro dhe dri hans chanj. Mars yw ev afydhhes gans Holyrood, ev a vydh gorra devar war venystroryon Albanek dhe wul amkanow fyrv rag daswul natur.

An parti Glas a lever an niverow a wiwerow rudh dhe goedha yn terroesus y’n degblydhynyow a-gynsow, dre vras awos kesstrif gans gwiwerow loes, ha gweythresow moy a-dhiworth an Governans yw res rag chanjya hemma. I a lever an gwiwerow dhe vos pur a-vri rag mentena yeghes an koesow dre lesa has ha koskow.

An reyth, re sewenis y’n kynsa raglev yn Holyrood, a vydh daswul menystrans poblans karow yn Alban ynwedh der arnowydhhe nerth an awtouritaow a dhyght orth parkow kennedhlek Alban.

Eseli an kessedhek Negys Powek a vydh dalleth dadhla chanjyow y’n reyth y’n seythun ma.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Yma gwerthji aswonnys yn ta a werth yn ranndir ‘Union Mills’ yn Manow y’n eur ma. An gwerthji ’Spar’ yn fordh A1 a-dhiworth Douglas dhe Peel, re beu an gwerthji ha soedhva-post deythyek y’n dreveglos ena dre henedhow a dus, mes aswonnys yn ta yw drefenn bos dyghtys seulabrys gans teylu ‘Gibb’, hag ynno Barry, Robin ha Maurice a dheuth ha bos an bagas-ilowek aswonnys diwettha avel an Breder Gibb po an Bee Gees. Genys veu an breder y’n gwerthji na yn diwettha blydhynyow an peswara degblydhen, hag i a wayas gans aga thas dhe Manchester yn mil, naw kans, pymthek ha dew ugens. I a wayas arta, dhe Ostrali yn mil, naw kans etek ha dew ugens, ha wor’tiwedh dhe Bow Amerika wosa seweni aga bagas ilowek.

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Jenefer Lowe – Skrisel yw dyllys rag gool arbennik nessa bledhen yn Breten Vyghan.
• Nowodhow an Seythen
• Nowodhow an Norvys Keltek – Jerry Sethir
• Vittoria Veneto – Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Helyk brav’ – Simon Glanville
• “Ha my a’th welas” – Ahanan
• “Kernow, ow thre” – Anna Anise
• Reels – Kilfenora Ceili Band
• “An wrannen” – Ragamuffin
• “Goles an botel” – Mamvro
• “Seythen eth dydh” – Skwardya
• “Tresor” – Gwenno
• “Kernow” – Graham Sandercock

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – nation.cymru

Yma bagas a hwithoryon ordenys gans Pennskol Aberystwyth ow kul hwithrans nowydh a-dro dhe studh a negys powel yn Kembra. An hwithrans yw arghesys gans Governans RU rag kavoes gorthybow dhe wovynnow a-dro dhe’n fordhow mayth usi negysyow powel ow tyghtya orth kudynnow a-gynsow. An amkan yw dhe weles skeusenn klerra a’n gwask unnik eus orth negysyow powel ha’ga heheveli orth negysyow yn ranndiryow trevel.

Doktour Ellen Hjort, unn hwithores y’n ragdres a leveris: ‘An kudynnow rag negysyow yw kovnotys yn ta, mes Kembra bowel yw diskwedhys yn anlowr yn derivadow Predenek lieskweyth, ha ni a vynn konvedhes fatell yw dyghtys an kudynnow ma gans negysyow yn ranndiryow powel yn arbennik. Yma govenek dhyn agan hwithrans dhe vos kedhlow dhe-les gans gwrioryon polisi y’n Senedd hag yn Westminster, keffrys ha kowethasow a skoedh negysyow, rag aga gweres dhe wul skoedhyans furvys yn arbennik rag Kembra bowel.’

Bronwen Raine, Pennlewores a Antur Cymru, a gyv skoedhyans rag negysyow a leveris: ‘Negysyow yw pur a-vri dhe’n kemmyniethow mayth yns i rann anedha, i a brov arvethyans, hedhas dhe wara ha gonisyow hag i a wra rann a vewnans kemmyniethek.’

Yn Iwerdhon – RTE

Wosa ragdres a-varra y’n vlydhen ma, niver bras a vagasow kemmyniethek re ombrofyas rag adoptya men kov y’ga ogas. Lemmyn, dinas-kylgh yn Inch, Konteth Clare, re beu adoptys gans dyskyblon y’n skol rybdho avel rann an ragdres gans Konsel an Ertach.

An tyller yw klos gans kleudh ha torrlann hag o treveth kyns rag tiogyon a driga y’n oes a-varr Gristionedh. Dre adoptya an tyller, Skol Kennedhlek Inch a yll kavoes skentoleth, kussul ha skoedhyans rag aga gweres a dhifres an dinas-kylgh a-barth henedhow a dheu hag avonsya aga ertach teythyek.

Penndyskador an skol, Connor McKenna, a leveris an gemmynieth dhe wodhvos yn kever an dinas, mes yn brys an fleghes yth o tyller may feu kellys pelyow-troes hepken. Ev a leveris: ’Ny dhallethsyn ni hwithra y’n tyller meur kyns kesoberi gans kessedhek Treveglos Kempenn Inch der nebes blydhynyow yw passys, mes lemmyn ni a aswonn talvos an tyller-istorek eus a-ji yn emlow an skol.’

Keffrys ha dyski nebes moy a-dro dhe istori an dinas-kylgh yma war dowlenn an skol dh’y dhevnydhya avel stevell-dhyski yn-mes.

Yn Alban – BBC

Nans yw eth war ugens blydhen, Barry ha Claire Taylor, a dheuth ha bos hweghves henedh aga theylu dhe restra an popti yw tybys bos an kottha popti yn Alban.

Popti Alexander Taylor re beu yn kres an dre Strathaven, yn Lanarkshire Soth, a-ban igoras ev yn mil, eth kans hag ugens, pan asas dew vroder bargen-tir an teylu rag dalleth an negys. Askorrans an negys o byghan dhe’n termyn ma drefenn bos an gwerthji onan a seyth y’n dreveglos, mes lemmyn yth yw an huni yn unnik yw gesys.

Res o dhe’n negys chanjya rag dyghtya orth gorholethow an norvys dre’n vlydhynyow, ha pub henedh a’n avonsyas yn neb fordh, Clare ha Barry ynwedh, owth assaya resaytys hag askorrans nowydh.

Mes, wosa dew kans blydhen y’n keth teylu, i re erviras bos termyn da dhe waya war-rag ha gwertha an popti. Wosa degblydhynyow a vyttinyow a-varr ha dydhyow-oberi pur hir, yma govenek dhe Varry ha Claire i dhe alloes kavoes perghennegoryon nowydh rag an popti koth rag may hyllons i dehweles dh’aga dallethva avel artydhyon.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Hwegynn-choklet nowydh re beu gwrys gans Gwerthji Gwara Ammethek rag enora triger an moyha aswonnadow Ramsey; kath jynjyber y liw henwys Thomas. Y hwedhel a dhallathas y’n keth gwerthji wosa bos diskudhys avel kathik wandrys ow koska avel pel yn mysk seghyer a ruen. Ev a withas y’n gwerthji ha dos ha bos rann a vewnans dydhyek ena, ow tynnerghi prenoryon dhe’n rekenva, ow koska war seghyer a reun hwath, ha dyghtya delivransow.

Dre’n vlydhynyow ev re hwithras yn gwerthjiow erell yn Ramsey; koffijiow, gwerthji an kempenner-gols, ha gwerthji paper-nowodhow yn Stret an Senedh, may hyll ev bos gwelys ow koska y’n fenester a-rag.

Vyajyow Thomas re ysytynnas yn media-kowethasek hag yma folenn Facebook dhodho yw dyghtys ragdho gans Suzanne Young ha Dawn Barlow, hag yma moy ages mil, pymp kans holyer dhodho.

Arghans gwrys dre wertha an hwegynn choklet nowydh a vydh devnydhys rag pesya maga Thomas ha skoedhya ragdresow les enyvales, owth ynstynna an spyrys kemmyniethek re drigas Thomas yn y mysk dre’n hwegh blydhen yw passys.

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Esme Tackley a lever dhyn adro dhe vagas ‘Mynstralek’. https://mynstralek.bandcamp.com/album/petrocs-party
• “Hill” gans Nicholas Williams
• Nowodhow an Norvys Keltek
• Nowodhow an Seythen

Kanow an seythen ma

• “Kan Kernow Divres” – Tir ha Tavas
• “Fros Glasneth” – Mynstralek (gans Esme Tackley)
• “Amhrán na farraige” – Lisa Hannigan
• “Diskwedh dhymm an towl” – Kensey
• Sedhek yn Tavern Melinji 1999
• Sedhek Golrooz 2015
• “War lann an gover” – James Hawken
• “Drehevoryon Empureth” – Mamvro
• “Nyns yw es” – Skwardya

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – nation.cymru

Aberystwyth re junyas roesweyth ollvysel a dri hans sita re beu aswonnys rag aga hoethter yn oberennow gwriansek a-dreus dhe’n Norvys, ha dos ha bos an kynsa sita yn Kembra yw Sita a Wonisogeth UNESCO.

An aswonnvos a dheu wosa ombrofyans gans Keskowethyans Dinas Llen ow tiskwedhes kolonn lyennek Aberystwyth ha’y lyverjiow, goelyow, gwarivaow, hwarvosow gonisogethek, arethow, kresennow a hwithrans, dyllo, bardhonieth ha skrifa.

Professor Mererid Hopwood a’n Asrann a Studhyansow Kembrek ha Keltek yn Pennskol Aberystwyth a leveris: ‘Hemm yw an kynsa ranndir yn Kembra a veu aswonnys gans roesweyth Sita Gwriansek UNESCO, ha’n styr a henna a dres sita Aberystwyth ha Konteth Keredigion, bys yn gwariva gennedhlek hag ollvysel. Yma chons dre hemma dhe galeshe an ertach lyennek yw da genen y’n tyller ma ha ni orth y gevranna gans an norvys. Yma lavar yn kembrek a lever an ober dhe dhalleth wosa gwaynya piwas hag yth eson ni ow kwaytya lemmyn an ober a dhegemmeres an charj a dheu gans an aswonnvos a vri ma.

Yn Iwerdhon – RTÉ

Kannas a-barth Fleghes, Doktour Niall Muldoon re bysis mayth ynkorforra Governans Iwerdhon Kevambos an Kenedhlow Unys yn kever Gwirvosow a Fleghes yn lagha Iwerdhonek.

Hag ev ow lonchya lyver yn Sligo, Mstr Muldoon a leveris orth Nowodhow RTÉ nag usi ow pos kollenwys gwirvosow a nebes fleghes yw gorrys yn-dann anles, ha hemm yw an skila y asrann dhe bysi orth an Governans dh’y wul.

Soedh an kannas a veu sevys yn dew vil ha peswar rag avonsya ha difres gwirvosow a fleghes oll, hag i a hwither gythow a-dro dhe wonisyow provys dhe fleghes gans restransow poblek.

An lyver esa ev ow lonchya yw henwys ‘Gwither an Gwirvosow’ po ‘Coiméadaí na gCeart’, lyver diwyethek skrifys gans fleghes rag fleghes a-dro dhe ober y soedh. Bagas a fleghes a-dhiworth Sligo a skrifas ha lymna an lyver ha dyllys o gans kowethas dyllo ‘Kid’s Own’.

Doktour Muldoon a leveris: ‘Yma devar dhe’n Stat, ha dhyn ni oll, dhe surhe tus oll a dheu yn Iwerdhon, fleghes ynwedh, dhe vos dyghtys gans dinita, ha surheans i dhe vos salow. Res yw neb keskows a-dro dhe omynvroans dhe vos gwrys gans medrans orth an tybyans a reowta rag bewnansow denel.

Wosa garowder yn protestyans erbynn omynvroans y’n pennseythun usi passys nebes fleghes a veu shyndys ha Doktour Muldoon a leveris bos henna diwettha siwyans an kows a-dro dhe gas war-tu hag ynvroysi.

Ev a leveris: ‘Y tal bos Iwerdhon tyller mayth yw salow pub flogh yn y weli nosweyth.’

Yn Alban – STV

Yma alusenedh ‘Kreftow Ertach’ ow pysi orth Governans Alban dhe brovia skoedhyans brassa rag kynsernethow yn kreftow-dornweyth usi y’ga ‘rol-rudh’ a greftow peryllys hag yn-dann peryll a dhisomdhiskwedhes yn tien.

Y’ga mysk yma negysyow haval orth gul pibennow-sagh, gwrys gans Gibby MacNaught. Gibby yw onan a neb lies a dus a yll gul pibennow-sagh, hag ev y honan a wra an prennweyth, ledherweyth, ha tavosow-son.

Yn Braemar, Alasdair Colquhoun a wra ‘sporrans’ dre dhorn dre dhevnydhya fordhow re beu devnydhys der kansblydhynyow.

Skentoleth a wul pibennow-sagh ha ‘sporrans’ re beu kresel yn gonisogeth Alban dre oesow, mes lemmyn mar skant yns i may fons i gorrys y’n ‘rol rudh’ hag ymons i yn-dann wodros a dhisomdhiskwedhes bys vynitha.

Daniel Carpenter a-dhiworth Kreftow Ertach a leveris: ‘Yma marghas selys yn ta dhe veur a’n dus ma, mes drefenn bos an draow gwrys dre dhorn, ny yllons i brashe aga negys lowr dhe wul gober lowr dhe dremena aga sleghneth dhe’n nessa henedh ha nyns yw an system a gynserneth drehevys rag an negysyow byghan ma. Skoedhyans yw pur gales dhe gavoes.’

Yn Manow – Gonisogeth Manow

Arwoedhik Yeth Manow flamm-nowydh rag Aspioryon ha Gidyoresow re beu lonchys gans Gonisogeth Manow.

Yma ragdres a-dro dhe’n arwoedhik henwys Gaelg Aboo (Garm Lowen rag Yeth Manow) a vydh pesya bys mis Gwynngala dew vil hwegh warn ugens avel rann solempnyans Yeth Manow dew vil hwegh warn ugens.

Desinys veu rag fleghes ha tus yowynk ynter peswar bloedh hag etek bloedh a-ji y’n movyans Aspioryon ha Gidyoresow, hag an arwoedhik yw an kynsa huni a-barth Manowek hag y fydh kavadow dhe voy ages mil tus yowynk. Ynwedh, y fydh lyver-gidyans ha gwiasva gans gwydhyowyow, restrennow-son ha pdfow pryntyadow rag skoedhya dyski an Yeth.

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Graham Sandercock a gews a-dro dhe nebes a’y ganow.
• “Bad” gans Nicholas Williams
• Nowodhow an Norvys Keltek
• Nowodhow an Seythen

Yth eson ni ow seni nebes kanow ha tonyow gans an ger ‘tan’ ynna awos bos Kalan Gwav.

Kanow an seythen ma

• “Maggi Me” – John Bolitho
• “Yntra diw enys” – Graham Sandercock
• “Eles Hweg” – Graham Sandercock
• “Guernica” – Graham Sandercock
• “Atgofion” – Aled Myrddin
• “Fayys Moren Dhu” – Eleth
• “Delyow Sevi/Ryb an avon” – Bagas Crowd
• “Kan Gwrians” – James Hawken
• “Gwari tewl” – Simon Glanville

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – Nation.Cymru

Plaid Cymru a waynyas is-etholans yn Caerphilly a-gynsow. Aga ombrofyer Lindsay Whittle a dhegemmeras pymthek mil, naw kans onan ha tri ugens raglev, moy ages seyth ha dew ugens kansrann. Reform o an nessa ha’y ombrofyer, Llyr Powell a dhegemmeras dewdhek mil, kans ha trydhek raglev, ha Richard Tunnicliffe a Lavur a dhegemmeras tri mil, seyth kans ha trydhek, y’n esedh re beu gwithys gans Lavur a-ban veu fondys Senedh Kembra yn mil, naw kans nownsek ha peswar ugens.

Ombrofyer Gwithadorek, Gareth Potter, a dhegemmeras saw hwegh kans, deg ha peswar ugens raglev, gans pymp kans ha hwetek ha peswar kans, seytek ha peswar ugens rag partiow Glas ha Liv. Wer.

Wosa kuntelles gans y skoedhoryon yn Caerphilly, Mstr. Whittle a vyajyas bys dhe Gaerdydd rag bos afydhys avel an nowyttha esel an Senedd.

Rhun ap Iorwerth, ledyer Plaid Cymru, a leveris: ‘Tus Caerphilly re dhewisis govenek yn le rannans hag avonsyans yn le an status-quo skwith. An siwyans ma a dhiskwedh bos Plaid moy ages ken dewis. Lemmyn ni yw an dewis gwir rag Kembra, an parti yn-unnik a yll hedhi Reform yw skoedhys gans Bilvilwesyon hag a wra profya termyn a dheu yw gwell rag pubonan hag onan a yll oberi yn ta rag pubonan.

Hag ev ow kewsel yn Caerphilly wosa gwaynya, Lindsay Whittle a leveris: ‘Yma lavar a-vri hag yw drog gans pubonan my dh’y dhevnydhya: ‘Syns dha skians orth y vrysansenn ha kemmer maystri a’th vywnans arta,’ Ha henn yw an messach, uvelhes yn-hwir ov.’

Yn Iwerdhon – RTE

Ow pesya kewsel a vateryow politek, yth esa etholans yn Iwerdhon y’n seythun yw passys hag an Pennlewyores nowydh yw Catherine Connolly.

Hi yw eth ha tri ugens bloedh, ow kul hy thressa tro avel esel an Dáil a-barth Galway West.

Megys veu hi yn Shantalla, Galway avel onan a beswardhek flogh (seyth mab ha seyth mowes).

Hi a dhendilas mestronieth a vrysonieth vedhegel ha bachelerieth a lagha ha dos ha bos laghyas an lys yn mil, naw kans unnek ha peswar ugens. Demmedhys yw hi gans dew vab ha diw gath, aga hanow yw Kath Onan ha Kath Diw.

Hy hynsa soedh politek o konselores a’n parti Lavur yn Sita Galway yn mil, naw kans, nownsek ha peswar ugens ha wor’tiwedh hi a dheuth ha bos Mer Galway. Hi a asas an parti Lavur yn dew vil ha hwegh ha dos ha bos konselores anserghek. Yth esa esedh dhedhi yn Kessedhek Akontow Poblek ha hi o Kadoryes an Kessedhek a-barth Yeth Iwerdhon an Gaeltach ha’n Ynysow.

Hi a afydhyas hy mynnas a assaya orth soedh an Pennlywyer yn mis Metheven ha skoedhys o hi gans partiow a’n kledh politek oll y’n Oireachtas.

Hi re skoedhyas Palestin dre dermyn pell, ha hi a leveris a-gynsow hi dhe wodriga orth Palestin avel Pennlewyores mars o hi etholys. Hi re leveris: ‘Yth eson ni ow kweles aghvoldrans. Yth esa govenek dhymm na via res dhymm leverel geryow a’n par na y’m bywnans.’

Yn Alban – STV

Kyn na dheuth Kalan Gwav hwath, an seson a dallathas nebes a-varr yn Paisley, tre a’n brassa yn Renfrewshire gans fest blydhynyek an dre. An stretow o pur vewek gans keskerdh liwus, artweyth hudel, ha gwrythyansow splann.

Paisley a veu henwys Tre an Blydhen yn kesstrif Alban a Gar Traow Teythyek. Ha herwydh an breusysi, hwarvosow a’n par ma a dhiskwedh bos an dre ow pos dasfurvys yn furv gwell dres eghenn.

An solempnyans a veu gwrys dre dhew dhydh; peder eur bys naw eur dy’Gwener ha diw eur bys naw eur dy’Sadorn. An keskerdh a veu gwrys dhe seyth eur y’n dhew dhydh gans poppettys golowhes a-dhiworth an norvys a lyvrow ha fylmow fleghes. Yth esa poppettys a demmigow chess kowrek diworth hwedhlow Harry Potter hag enyvales diworth an hwedhlow An Le may ma’n Traow Gwyls gans Maurice Sendak.

Yn Manow – Manow Hedhyw

An obervaow gwrys gans Konsel an Artys re worfennas lemmyn. I a wrug spas rag dri warbarth tus owth oberi yn soedhow gwriansek yn Manow ha gul hwegh gorthugher a dhyskansow, kevrennans, hag awen.

Lonchys veu yn mis Gortheren gans oberva a-dro dhe varghasans der vedia kowethasek rag tus gwriansek, ow kevranna gidyansow a-dro dhe denna attendyans warlinen, digevrina Facebook, Instagram ha TikTok, konvedhes gwirbryntyans ha kerth skiansek, kavoes kummyas ha difres ober, ha fatell dhyghtya Skians Kreftus Gwriansek.

Ynwedh yth esa chons a glewes hwedhlow kevrennys, furder ha stratejiow gwrys dre dhyghtya negysyow gwriansek yn Manow, fordhow dhe ordena hwarvosow-poblek ha fatell vaga negys gwriansek yn Manow.

Y’n diwettha hwarvos, yth esa chons a glewes derivadow dhe-les a-dhiworth nebes an dus a orden an fentenyow a arghasans yn Manow.

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Delia Brotherton a red hwedhel gans Tony Hak.
• “Anaphora” gans Nicholas Williams
• Nowodhow an Norvys Keltek
• Nowodhow an Seythen

Yth eson ni ow seni nebes kanow ha tonyow gans an ger ‘tan’ ynna awos bos Kalan Gwav.

Kanow an seythen ma

• “Oll an eskern” – Boywife
• “Tan an gov” – Dalla
• “Hayle Hop – Chy Ambel – Upton Towans” – Henavek
• “Ny allav y wodhevel” – Skwardya
• “Fire Dance” – Riverdance
• Tonyow Nos Lowen gans Tredanek
• “Glowbrenn” – Julie Elwin
• “Reels” – Kilfenora Ceili Band
• “An lader” – Ray Chubb
• “Bys Jenna” – Molly Biscoe

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – newsfromwales.co.uk

An dowlenn ‘Kembrek y’n Soedh’ a wra meur a drenyans ha skoedhyans rag krevhe skians diwyethonek yn tylleryow-oberi, hembrenkys gans Kresenn Genedhlek rag Dyski Kembrek, re beu gormoelys a-gynsow gans Estyn, an asrann adhyskans ha trenyans a Gembra, yn arbennik rag skoedhyans medrys rag kowsoryon hokkyek ha devnydhya dyskadoryon y’n soedhva rag drehevel omafydhyans ha delenwel omdhalghow ha fara.

A-dhia y lonchyans yn dew vil hag etek, Kembrek y’n Soedh re skoedhyas moy ages deg warn ugens mil oberor ha dew vil arvethor der Dyski Kembrek Gwent a dhelivras an dowlenn a-dreus dhe ranndir Gwent.

Yn mysk ensamplow teythyek yma ragdres gans Konsel Sita Kasnewydd mayth attendyas kans menienn klassow sethunyek gans dyskador a wrug ynkressyans y’n devnydhyans a Gembrek pub dydh.

Geraint Wilson-Price, Lewydh Dyski Kembrek Gwent, a leveris: ‘Towlenn Kembrek y’n Soedh an Gresenn Genedhlek a igor spasow nowydh rag may hyll dyski ha devnydhya tus Kembrek yn obervaow, ha pes da dres eghenn en ni der derivas poesedhek Estyn.’

Yn Iwerdhon – Sky

Yma kowethas ow kul delivransow a brenassa lemmyn y’n ebron a-ugh Dublyn. Yma dhe Vanna Aero hes a beder-askell dro tri warn ugens kilo aga foester. I a nij orth ughelder a dhew kans dew ha tri ugens troeshys (peswar ugens meter), gans fardellow a yll bos iselhes dre gordenn vewbedradow.

Pennsoedhek an kowethas, Bobby Healy, a leveris: ‘Yth eson ni ow keskewsel gans Awtourita Nijans Sivil ha Gonisyow Daromres Ayr Kennedhlek. Dre vras, termyn-nija yw a-dro dhe deyr mynysenn. Yth yw kosella, salowwa ha glassa ages devnydhya fordhow.

Koffi yw an moyha a-vri, mes ny a dheliver meur a oyow fresk. My a dyb bos tus owth assaya agan provya, mes nyns yw kudynn ragon.’ Res yw dhe brenoryon surhe bos kavadow tirva heb lett, hag yw chekkys gans den dre dhevnydhya kamera a vir war-nans, kyns gorra dhe’n dor an prenassa.

Mes nyns yw pes da pubonan gans an gonis nowydh. Mark Hammond a-dhiworth Blanchardstown a leveris bos an tros pur ankensi. Mes Mstr. Healy a leveris: ’Herwydh studhyans gans Kollji an Trynsys, ni a woer bos an tros le dres eghenn ages tros keyndiryel trevek, ytho, ny dybav bos tros an kudynn; omglewes yw an kudynn. Yth o an keth gans kerri ha jynnow-ethenn, my a dyb hemma dhe vos degemmerys wosa nebes termyn.

Yn Alban – STV

Wosa hav poeth ha sygh y’n vlydhen ma yma fowt a dhowr yn rannow a Alban herwydh gwarnyans Asrann Difresyans Kyrghynnedhek Alban. Dy Yow, i a leveris bos nivel isella ages an nivel yw tybys bos herwydh usadow dhe lies avon; an Deveron, an Spey isella ha rannow an Ythan. Yma studh a warnyans a-dro dhe avonyow Findhorn, Don, Firth of Tay, Tyne, Orkney ha Shetland hag yma avonyow erell yn studh a-varr a warnyans.

Yn despit a dhargan a law dre’n pennseythun, an Asrann re wovynnas orth tus a bes bos hewoel ha deriva neb arwoedhyow a danowder may hwellons i. Kannas an Asrann a leveris: ‘Dew vil pymp warn ugens re beu anusadow hag yn y dempredh hag yn hirder a dermyn may pesyas kewer sygh. Rag an brassa rann a dus fowt a dhowr yn Alban yw kov pell, mes wosa dy’Goelyow an skolyow ha meur a dus ow kodriga yn tylleryow na wrussens i kyns, moy a dhowr a veu devnydhys yn tylleryow anusadow.’

Yn Manow – Gonisogeth Manow

Gwrys veu an tressa kesstrif ‘Tough Mukka’ yn Mannow y’n pennseythun usi passys, hag a-dro dhe dri hans seytek ha tri ugens den a guntellas warbarth rag gul res dre’n parkow leysek. Gwrys yw gans alusennedh ‘Isle Listen’ rag kavoes arghans rag yaghheans, yn arbennik yn mysk tus yowynk hag yn towlenn adhyskansek rag skolyow.

Yma dew hyns y’n res y honan, hag etek kilometer hag eth kilometer hag y’n hyns, res yw poenya a-dreus dhe barkow lesyek, krambla dres pusornow a woera, slynkya yn-dann lennow a blastek hag yn-nans slynkvaow glyb, oll yn ranndir Ballakillowey.

Andrea Chambers, pennsoedhek Isle Listen a leveris: ’Hemm o agan tressa Tough Mukka ha splann yw dhe weles fatell devis an hwarvos. An hyns yw chalenj korfek rag oll an dus a’n gwra ha pup-prys ni a wel cher-bagas marthys. Yth yw hwarvos a gennerth omglewans-para, perthyans ha skoedhyans an gemmynieth ha henn yw an skila bos an hwarvos pur arbennik dhyn,’

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Kovhen Skians 2016 gans levow Barney Carver, Ken George, Jon Mills ha Jori Ansell.
• “Olcanow” gans Nicholas Williams
• Nowodhow an Norvys Keltek
• Nowodhow an Seythen

Kanow an seythen ma

• “Vug” – Crowd Control
• “Ha my ow mos” – Simon Lockley
• “Lisa Mari kellys” – Andrew Bate
• “Feri Tregi” – System Son Kernow
• “Tekka ha hwekka” – Hanterhir
• “Ros veur” – Bolingey Troyl Band
• “We can plinn” – Mammenn
• “Mylecharaine’s March” – Barrule
• “Re a lever” – Bucca
• “Myrgh an mor” – Phil Knight

Nowodhow an Norvys Keltek

Drog yw genen – yma kudyn owth igeri an restren ‘Word’ gans an tekst ma.

NOWODHOW AN SEYTHEN