News

RanG #721 – Kegin Esther

GWERESEWGH GANS AN DOWLEN MA

Mars os dyskader Kernewek po dyskybel, my a garsa klewes dhyworthowgh. My a vynnsa kavos rekordyansow

gwrys gans klasow Kernewek; hwedhlow, gwariow, derivasow hag erel. Kestevewgh orthiv ha ni a yll keskewsel war an dra.

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Kegin Esther der an radyo
  • Nowodhow Broyow Keltek – Jerry Sethir
  • But – Nicholas Williams
  • Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

  • “Delyow Sevi/Hard Rock Miner” – Martha Woods
  • “Skeus Jacka” – Molly Bisoce
  • “Hayl dh’agan mammvro” – 4 in a bar
  • “An alargh” – Ray Chubb
  • “Goon las” – Jamie Toms ha Lauren Chandlier
  • “The furry set” – Sowena
  • “Kan Jack” – System Son Kernow
  • “Rogue’s March” – System Son Kernow
  • “Ty yw gis-dhonsyer, Melder” – Phil Knight

Nowodhow an Seythen

Yma own dhe bark enyvales gwyls yn Heyl awos lesans flu-ydhyn.
Park Paradhis a wra ughelhe bio-sekurneth ena wosa an kleves dhe vos diskudhys yn Rosusyon.
Yma mil edhen ha tri hans y’n park …yn mysk anedha paloresow.
****
Yma godros degea war seyth kresen adhyskans tevysogyon a hys Kernow.
Warlergh Konsel Kernow, ny wrug ynkressya niverow a bobel owth omrollya gansa wosa Covid.
An Konsel a garsa degea kresennow yn Reskammel, Kelliwyk, Penntorr, Essa, Lannstevan, Pennsans, ha Sen Austell.
***
Koffiji yn Kernow a veu distruys unnweyth arta y’n hager awel.
Koffiji Treth an Kastell a veu swattyes gans Bert an seythen yw passys.
An gewer arow a wrug dhe lies tyller liva ha hedhys a veu trenow ynter Loundres ha Pennsans.
****
Y fydh Boardmasters ow tehweles dhe Dewynblustri nessa mis Est.
An bagas orth y restra re leveris bos erghys moy a withysi sekurneth ena wosa seyth person a veu kemmerys dhe glavji hevlena.
Avisys yw dew ugens performyas y’n gool – ha’n Prodigy ha Raye gansa.

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Kembra – Wales Online

Yma Konsel Kerdydh ow tybi a-dro dhe dowlenn dhe ri charj brassa dhe dus gans kerri brassa rag parkya y’n sita, hag ynwedh dhe dhifenn orth kerri dres teyr mil, pymp kans kilo aga foester a ombrofya rag kummyas soedhogel dhe barkya yn ranndiryow frennys. Yma’n konsel ow prederi a-dro dhe dybyansow a ri dhifenn haval dhe gerri gans jynn a wra meur a dhefolans ynwedh.

Yma kussulyans ow pos gwrys a-dro dhe barkyans dre vras y’n sita y’n eur ma. Unyans Studhoryon Pennskol Kerdydh re dhallathas kaskyrgh er y bynn yn-dann leverel: ‘heb hedhas dhe gummyas parkya, yma’n studhyoryon ma yn-dann wodros a lettyansow a-vri dh’aga adhyskans, ha’ga bywnans pub-dydh, ow tyghtya orta avel burjysi nessa renkas.’

An konsel a vydh chanjya kummyasow-parkya godrigor a-dhiworth an argerdh herwydh an our yn argerdh dydhweyth, rag lesta orth tus ow tevnydhya an kummyas gans tressa karr. Y fydh ynwedh finwedhyans a dhew kans ha dew ugens dydh a barkyans rag godrigoryon. An konsel a lever i dhe dhegemmeres dasliv a dherivadow may hyll bos kales dhe venystra kummyasow herwydh an our ha’ga chanjya rag may pes pub kummyas godrigor dre dhydh a vydh esya rag trigoryon.

Alban: Nowodhow STV

Kowbal nowydh, an MV Glen Sannox, re dheuth nebes nessa dhe vos devnydhys rag gonisyow ynter ynysyow Albanek hag, yn arbennik, an gonis ynter tir-meur Alban hag Ynys Arran, hag yw gwrys gans an kowethas a wra an gonisyow, KalMak.

Delivrans an kowbal nowydh re beu treynys dre ogas seyth blydhen a-dhia y lonchyans soedhogel yn dew vil ha seytek drefenn bos res dhe Wovernans Alban sawya an negys a’n drehevis, Fergusson Marine, a-dhiworth menystrans arghansek. Godrosys veu drehevel an Glen Sannox ha’y hwoer-worhel an Glen Rosa gans an ahwer a-gynsow dhe’n dhrehevelva, ha penn soedhek Fergusson Marine, ‘John Petticrew’ a leveris “Nyns eus dout vyth an vyaj dhe’n prys ma re beu hir ha kales, hag yma keskolonnekter dhyn gans devnydhoryon kowbal re wortas gweles an jydh ma dre dermyn mar hir.” Y keworras ev; “Ha ni ow mires war-tu ha’n termyn a dheu lemmyn, agan galloes dhe aswiwa, fetha ha dyski diworth kaletteryow bras a dhiskwedh duryadowder ha kreftow agan meni, ha henn a brof talvosogeth kowrek ha ni owth ombrofya orth kevambosow y’n termyn a dheu.”

Kynsa kost an kowbal o a-dro dhe seytek ha peswar ugens milvil a beunsow, mes wosa an kudynyow gans Fergusson Marine y gost yw lemmyn a-dro dhe bedergweyth an kost na.

An Vaynorieth Vorek ha Morwitha ha Kovskrifans Lloyd re assentyas gans salowder an gorhel, ha res yw lemmyn a-dro dhe hwegh seythun a jekkyansow hag omaswonnans gans an meni kyns an kowbal dhe entra y’n gonis yn euryador an gwav.

Iwerdhon – The Irish Times

Hag an etholans ollgemmyn ow tos yn skon yn Iwerdhon, Mary Lou MacDonald, ledyores Sinn Fein re leveris a-gynsow; na vydh Kier Starmer profya etholans-govynn po ‘referendum’ dre vodh, mes an nessa governans iwerdhonek a allsa herdhya chanj mar kyll ev darbolla Loundres ev dhe vos ervirys a-dro dhe unnses. Hi a leveris “Mar ny wra an tishuk leverel yn kler bos hwans dhe wovernans Iwerdhon gul an etholansow-govynn, hag yma’n ragoberow ow tos yn rag, Stret Downing a vydh dehweles dhe’n ‘status quo’.”

Byttegyns, herwydh Sinn Fein, an dhygamenieth a yll bos dihaval yn tien mar pe diskwedhys dhe Loundres omdhalgh dihaval gans an nessa Tishuk, den a wrug bos kler bos res etholansow-govynn hag yma towlennow rag unnses ow tos war-rag.

Yth esa hi ow kewsel dy’Gwener yw passys orth hwarvos yn Dublyn rag gul poeslev dhe’n fordhow may rosa ragwir Sinn Fein dhe unnses Iwerdhonek.

“Kansblydhen a dhibarth y’gan bro yw lowr. Termyn gwiw yw lemmyn rag mires dhe’n termyn a-dheu gans govenek hag ughelhwans, hag an termyn a-dheu na a brof dasunnses” a leveris hi.

Mannow – Nowodhow BBC

Yma strateji nowydh ow pos skoedhys gans an Tynwald, Senedh Mannow. Amkan an Dowlenn Dhiogeledh Boes Dew Vil Peswar warn Ugens, hag an Strateji Ammethel Dew vil Peswar warn Ugens yw dhe lehe ynperthi boes dre dheg kannsrann rag krevhe argerdhow-boes an ynys, ha skoedhya hy hemmynieth amethi.

Menystres boes hag ammeth, Kler Barbur, a leveris bos an dhew skrif a-res rag termyn a-dheu Mannow.

An Dowlenn Dhiogeledh Boes a wra moy ynwedh; yma tybyansow a lehe skoel, gwellhe isframweyth boes teythyek hag ynkressya an dalgh a witha boes war’n ynys rag gwellhe krevder ha gwedhynder erbysiethek.

Barbur a leveris hi dhe vos kyfyansek may hyll bos kollenwys an kostennow a-ji dhe dowlarghow an Asrann Kyrghynnedh, Boes hag Ammeth.

Ynwedh, profys yw Towlenn Wodhvos Boes rag tus a bub bloedh ha towlenn gusulyek rag negysyow-boes nowydh po negysyow-boes a vynn divershe.

Prederow a-dro dhe’n towlennow re beu leveris; esel an Tynwald, Jason Mourhows, a leveris bos y bennbreder ev bos fowt a fog orth bargenyow-tir kernwerthel leundermyn. Ev a leveris dout a-dro dhe’n fordh may hyll bos kehaval ynkressyans dre dheg kansrann a askorrans boes y’n strateji dhiogeledh boes ha kosten dhe lehe ynperthyans a voes y’n strateji ammethel, ha mar pe godros a fowt a voes dredho.

Esel an Tynwald, Kryss Tomas, a leveris prederow a-dro dhe fowt a dowlargh keveylyek, yn-dann gampoella unn tiek a leveris bos an skrifow ‘skoell a dermyn martesen, awos fowt a asnodhow dh’aga delivra.’

Breten Vyghan – Le Telegramme

Fest Ilow Breton, Yaouank, re beu gwrys yn Rennes a-dhia dalleth an mis ma, re worfennas yn gorthugher dy Sadorn yw passys gans fest-nos hengovek a’n brassa yn Breten Vyghan a dhros warbarth pymp mil, peswar kans a dhonsoryon.

Ordenys veu gans Kowethas Skeudenn Bro-Roazhon, ha’n fest ma o an pympes warn ugens.

Yth esa ynno hwarvosow divers, y’ga mysk; fylmow, dyskansow dons, hwarvosow a’n gwariva ha keskusulyansow. Yth esa moy ages naw kans den ow kul rann a’n hwarvosow ma.

Kemo Veillon, lywyer artweythek an fest a leveris “Yth eson ni ow synsi an chons dhe dhasgevarghewi y’n Hel Rydhses may hwrussen ni y dhevnydhya dre ugens blydhen. Ni a vynn diskwedhes gonisogeth Breton igor hag yn-few hag yma bandow a gemmysk ilow Breton gans furvow erell yw tredanekka, a’n norvys efanna, ha punk. Yma ynwedh chons dhe vandow ow talleth dhe dhevnydhya an fest avel bord-lamma.

Jerry Sethir, ow terivas a-barth Radyo an Gernewegva.

RanG #720 – Nowodhow Broyow Keltek

GWERESEWGH GANS AN DOWLEN MA

Mars os dyskader Kernewek po dyskybel, my a garsa klewes dhyworthowgh. My a vynnsa kavos rekordyansow

gwrys gans klasow Kernewek; hwedhlow, gwariow, derivasow hag erel. Kestevewgh orthiv ha ni a yll keskewsel war an dra.

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Nowodhow Broyow Keltek – Jerry Sethir
  • Hildebrandslied – Nicholas Williams
  • Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

  • “Sav yn-bann” – Phil Knight
  • “Hungan” – Tir ha Tavas
  • “Delyow Sevi” – Bolingey Troyl Bans
  • “Tas Tim” – An Ladron
  • “Kan an Cyder” – Pobel dhe Bennseythen Gernewek 1991
  • “Hav” – Ahanan
  • “Pandr’a wre’ta, kares?” – Skwardya
  • “Deus yn-rag Dolli” – Skwardya
  • “Rattler Reel/Ton Bewnans” – Kerensa Wright
  • “Feri Tregi” – System Son Kernow gans Jon Mills

Nowodhow an Seythen

Ostel re dhegeas yn Tewynblustri wosa bos ena kans bledhen ha pymp warn ugens.

Dell hevel, yma godros a gelli tri ugens soodh dhe Ostel Victoria ha nebes negysyow y’n kyrghyn.

Nyns yw konfirmys towlow rag an termyn a dheu hwath.

Yma ow tegea ynwedh: klub nos Berties ha tavern henwys O’Flannigans.

***
Flu-ydhyn re beu kevys yn Kernow.

Ledhys a vydh oll an ydhyn y’n bargen tir yn ogas dhe Rosusyon warlergh kedhlow an Governans.

Kylgh difresyans re beu gorrys a-derdro dhe’n tyller yn ogas dhe Varghasyow.

An kynsa prys bos kevys H-pymp-N-onan an seson ma yw.

***

Yma towl dhe wellhe sport yn Truru.

Towlow re beu gorrys a-dherag Konsel Kernow rag tyller yn Park Bosskawen.

Ledyes yw an towl gans Konsel an Cyta Truru hag arghesys gans an ‘Town Deal’.

***

Yma chons dhe wodrigoryon yn Lysardh spena dygol yn askeldro.

Lynx koth re beu prenys rag ystynna chi gwester.

Rann an jynn re beu dasfurvys avel chambour.

Yma istori dhodho a neyjya yn gwerryans Falklands.

 

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Ottomma nebes nowdhow a-dhiworth browyow an norvys Keltek

Kembra: herwydh – nation.cymru

Bagas kaskyrgh a-barth Yeth Gembra re wrug galow dhe dylleryow rag tornysi dhe dhevnydhya Kembrek y’ga gwiasva ha’ga dafar arghemmynna rag gul dhe douristieth bos “kenwerth teythyek, yn le kenwerth trevesigek”.

Kylgh yr Yeth, bagas-gwask a’n Yeth Kembrek, selys yn Gwynedh, re guntellas dustuniow a-dhiworth ogas kans hag ugens tyller-tuornyas yn Kembra, hag yth esons i owth herdhya orta dhe dhyghtya yn ewn ha kembrogyon ha sowsneger a-dhiworth Kembra, ha devnydhya moy a Gembrek y’ga negys.

An bagas a guntellas folennigow a-dhiworth kans ha peswardhek tyller-tournyas a-dreus Kembra hag etek ha dew ugens anedha a veu gwrys yn Sowsnek yn unnik ha dewdhek warn ugens anedha o diwyethek. Aga gwiasva o gweth; eth ha tri ugens o Sownsek yn unnik hag etek warn ugens o diwyethek.

Kanas touristieth an bagas, Howard Huws, a leveris “Nyns yw hemma kudynn teknolgiethek. Teknolgieth kedhlow a yll oberi yn es gans yethow dihaval: dhe-wir, unn wiasva a brofyas dewis a nebes yethow, mes heb Kembrek. Hemm yw mater a fowt a warneth, po gweth, fowt a vynnes.”

An bagas a lever “Dre skonya aswonn yeth Kembra, an tylleryow-tournyas ma a goll spas marghasa, ha diskwedhes semlant a dourystieth yn Kembra avel neppyth Sowsnek.

Huws a geworras “Res yw dhyn govynn: ple’ma Desedheger Yeth Kembra, ha hwarvsow teythyek an yeth yn hemma? A nyns yw rann aga soedh dhe avonsya devnydhyans yeth Kembra y’n norvys a genwerth? A ny via es i dhe gennertha ha gweres hwarvosow dhe denna moy a gembrgoyon?

“An eur re dheuth mayth yw res dhe’n re yw omgemmeryek rag tourystieth y’n termyn a dheu yn Kembra dhe ewnhe an studh ankemmeradow ma mar mynnons i bos tourystieth rann agan fordh a vewnans.”

Iwerdhon – Nowodhow gonisogethek herwdh Lynette Faye yn ‘Nowodhow Iwerdhonek’

Yma bagas a dri ilowydh yowynk yn Iwerdhon Kledh henwys ‘Kneecap’ ow kul effeyth bras ha kennertha tus yowynk dhe dhyski Iwerdhonek, treweythyow, yn-dann gel!

Yn erthygel yn ‘Nowodhow Iwerdhonek’ hi a lever an donn a nerth nowydh y’n seythves hag ethves degblydhynyow a dhallathas delanwes a ‘rok ha rol’ yn ilow hengovek ha dri bandow haval orth Planxty an Bothy Band ha Clannad a wrug dhe’n yeth bos ‘goyeyn’.

Hi a lever bos klewes a donn nowydh a dhasserghyans gonisogethel a-dro y’n dydhyow ma. Yn mysk Gen Z, yma goeth ha kyfyans y’n yeth ha nyns yw res dhedha a styra an yeth ha’n gonisogeth avel neppyth politek po gorth-Sowsnek. Ha rann bras an donn nowydh ma yw band a ‘rappers’ henwys ‘Kneecap’ usi ow leverel an omglywes nowydh ma rag Gen Z.

Yth esa fylm henwys ‘Kneecap’ a-dro dhe’n band, gwrys der darleser Iwerdhonek TG4, hag yw pur a-vri yn-mysk goslowysi yowynk ha herwydh Lynette, dew flogh onan a’y howethes re dhyskis Iwerdhonek dre Dualingo yn-dann gel drefenn i dhe gara Kneecap. Dell hevel, ymons i owth omwovynn prag nag esons i ow tyski Iwerdhonek y’ga skol.

Mannow – Yn nowodhow a-dhiworth Mannow Hedhyw

Towlenn re beu lonchys in Mannow rag skoedhya negysyow y’n rann-negys ostyans, didhan ha sygerans dre’n misyow kosella.’

An dowlenn ‘Hwarvos Gwav’ ha’n ‘Kesstrif Roll-Boes Mannow’ a vydh gwrys dre Wav rag assaya ynkressya devnydhans a negysyow ha spennans teythyek, owth oberi gans an Strateji Erbysieth Teythyek rag assaya surhe brasheans wostiwedh y’n rannow-negys ma.

Negysyow a yll ombrofya rag arghasans dre’n dowlenn ma a vydh provia arghans bys yn peswar ugens kannsrann a’n kost a hwarvosow avel nosow kwys hag ilow yn fyw.

Alban – Herwydh ‘The Scotsman’

Towlenn re beu lonchys yn Alban rag assaya sawya unn eghenn enesik a wydh usi ow pos peryllys yn Alban; Edhel (‘Aspen’ yn Sowsnek).

An gwydh yw ogas gyllys a-dhiworth Alban lemmyn dre dhigoeswigans ha gorbeuryans. An Roesweyth Edhel Kerngorm a vynn daskorr bewvaow rag Edhel dre vappya, brashe ha kevrenna ranndiryow gans Edhel yn Park Kennedhlek Kerngorm.

An roesweyth yw kespareth ynter an alusenn Gwydh rag Bewnans hag Awtorita Park Kennedhlek Kerngorm, hag i a vydh dri warbarth konnygyon, pennow-bros ha lywyoryon-tir rag kavoes ha daskorr an gwydh, ow kweres an enyvales-gwyls hag eghennow yn-dann wodros a drig a-dro dhedha.

Niv Byrn, soedhek towlenn orth Gwydh rag Bewnans, a leveris: “An roesweyth edhel nowydh a vydh profya govenek nowydh a vatalya erbynn goredhommow naturel ha hinek dre avonsya roesweyth a Edhel kevrennys yn ta ha yaghha.

 

Breten Vyghan – Herwydh Andrew Harding, Journalwas yn Paris rag an BBC

Yma politegoryon yowynk a-barth party pell a-dhyghow an Ralli Kenedhlek ow talleth avonsya dre Vreten Vyghan a-gynsow. Ymons i ow profya digelmyansow dhe’n kudynnow a omynvroans uskishes ha godrosow omglewys a-dhiworto.

Yma moy a dus ow krodhvola a-dro dhe goll a’ga gonisogeth awos tus estrenyek a drig warbarth yn bagasow byghan hag eskeasek heb degemmeres po yeth Frynkek po usyow teythyek, hag yma poitygyon pell a-dhyghow ow tevnydhya hemma rag kavoes skoedhyans.

Yn gwella prys, yma brassa rann a dus ow skonya hemma yn eur ma, ha polytygoryon a vo, haval orth Jad Beniguel, ugens bloedh, a’n parti a-gledh An Tal Gwerinek a lever bos kudynnow gwir dre’n draow ma, mes nyns eus digelmyans dre bolisiow a-dhyghow an Ralli Kenedhlek.

Jerri Sethir – ow terivas a-barth – Radyo an Gernewegva.

 

RanG #719 – Podkast nowydh

GWERESEWGH GANS AN DOWLEN MA

Mars os dyskader Kernewek po dyskybel, my a garsa klewes dhyworthowgh. My a vynnsa kavos rekordyansow

gwrys gans klasow Kernewek; hwedhlow, gwariow, derivasow hag erel. Kestevewgh orthiv ha ni a yll keskewsel war an dra.

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Podkast nowydh – Jerry Sethir
  • Re wrellons debry caken – Nicholas Williams
  • Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

  • “Tus a bell” – Simon Glanville
  • “Toll yn penn an telynor” – Bucca
  • “Etek ha dew ugens” – Asteveryn
  • “Difun dison” – James Hawken
  • “Delyow Sevi / Hard Rock Miner” – Martha Woods
  • “Spern Gwydn on ni” – Laurie Huggett
  • “Farwel” – Brenda Wootom ha Dick Gendall
  • “Feri Tregi” – System Son Kernow gans Jon Mills
  • “Ow moren dhigeudh” – Benjad
  • “Omwith” – Graham Sandercock

Nowodhow an Seythen

Yma galowyow dhe wul pons awartha an A deg-warn-ugens dhe Plusha.
Y teu wosa unn dhroglamm moy dhe’n fordh dhibarth na.
Benyn, peswar-ugens-bloodh hy oos a verwis ena agensow.
***
Kowethas Gorhel Ethen Enesow Syllan re berformyas solempnyta selya-keyn rag Scillonian peswar.
Gwrys veu y’n garth gorholyon Piriou yn Vietnam.
Y fydh gorhel stoffys gwrys ena ynwedh – henwys vydh an Menawethan.
An dhew worhel a vydh ow konis nepprys dew-vil-hwegh-warn-ugens.
***
Marghas Amanen Resrudh re igoras.
Tyller rag bostiow ha negysyow yw gans spas rag hwarvosow.
Gwrys veu a’n drehevyans koth yn kres an dre.
***
Mordardhores a Gernow re waynyas piwas yn Kaliforni.
Yth esa Charlotte Banfield ow kemeres hy rann y’n kestrif Para-Vordhardha an Bys .
An venyn a Druru a gavas titel an bys y’n rann ‘Savla tri’.

 

RanG #718 – Gool Ilow Kammbronn

GWERESEWGH GANS AN DOWLEN MA

Mars os dyskader Kernewek po dyskybel, my a garsa klewes dhyworthowgh. My a vynnsa kavos rekordyansow

gwrys gans klasow Kernewek; hwedhlow, gwariow, derivasow hag erel. Kestevewgh orthiv ha ni a yll keskewsel war an dra.

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Gol ylow Cambron – Ray Chubb
  • Wilhelm Tell – Nicholas Williams
  • Nowodhow an seythen
  • Solempnyta testskrifow apposyansow Kernewek – Fiona O’Cleirigh

Kanow an seythen ma

  • “Holan, tan ha gwyns” – Aggie Boys
  • “Menestrouthi” – Florence MacDonald
  • “Myghal Yosef” – Merv Davey
  • “Kernow, ow thre” – Ray Chubb
  • “Anthony Payne” – Dalla
  • “Awel vase” – Dalla
  • “Gas vy a’m growedh” – Simon Glanville
  • “Kerdhes genes sy” – Dave Miller
  • “Maggi Me” – John Bolitho
  • “Hard Rock Miner” – Cam Kernewek
  • “An wrannen” – Ragamuffin

Nowodhow an Seythen

An seythen yw passys a welas diwedh hanter-tremys skolyow… ha degeans diw dornyasva veurgerys.
Tir Leti a avisyas y vos ow tegea nans yw lies seythen… byttegyns peswora mis Du y teuth nowodhow tewl bos Flambards ow tegea an darajow ynwedh.
Y fydh igor hwath Park Gwari Ferdi rag fleghes byghan… hag yma hwans a wertha an dreveglos Victorian.
Rob Lawrence a wre mos di gans y deylu…
<<rob>>>
Menystrans Flambards a leveris bos kostow re ughel ha kales ow mentena lies marghogeth.
***
Tyller istorek war Woonbrenn yw kottha ages an oos dell dybas hendhyskonydhyon kyns.
Yth esens ow palas dhe Hel Myghtern Arthur ha krysi bos peswar mil bloodh.
I a wre krysi bos drehevys y’n oosow kres.
***
Yma Konsel Kernow ow kovyn orth konselyow pluw ha tre dhe skoodhya digresennans dhe Gernow heb bos kelmys dhe dylleryow erel ha heb kavos mer.
I re skrifas dhe Angela Rayner seulabrys rag leverel bos hwans bras omma anodho.
***
Ha pennledyores Konsel Kernow Linda Taylor a wrug fetha raglev heb fydhyans.
Konseloryon a dhadhlas hy hovath wosa tressa rann anedha dhe dhervyn chons dh’y fottya yn mes a’y soodh

 

RanG #717 – Lowender

 

GWERESEWGH GANS AN DOWLEN MA

Mars os dyskader Kernewek po dyskybel, my a garsa klewes dhyworthowgh. My a vynnsa kavos rekordyansow

gwrys gans klasow Kernewek; hwedhlow, gwariow, derivasow hag erel. Kestevewgh orthiv ha ni a yll keskewsel war an dra.

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Bayeux – Nicholas Williams
  • Nowodhow an seythen
  • Lowender 2024

Kanow an seythen ma

  • “Mos mes / Wooley Monkey” – Henavek
  • “Kan Kernow Dyvres” – Tir ha Tavas
  • “Lamorna” – Tir ha Tavas
  • “An lader” – Ray Chubb
  • “Boscastle Breakdown / Zeak Waltz” – The Old Lone Gin Band
  • “Myrgh an mor” – Elizabeth Freeborn
  • “Henhwedhel Morvoren a Senara” – Hazel Curnow
  • “Tarosvannow” – Kewbanda
  • “Eles Hweg” – Graham Sandercock

Nowodhow an Seythen

An kowethas a-dryv dhe Lowender a vynn synsi obershoppys ilow gwerinek rag tus yowynk y’n vledhen nowydh.
Yma an ordenoryon ow hwilas nebonan dhe wul an ragdres ma ynter Mis Genver ha Meurth.
An ragdres yw henwys Perghenegi hag yn-dann menystrans an gool neb a veu synsys yn Resrudh y’n mis yw passys.
***
Y fydh hwarvos arbennik an mis ma dhe gesunya aktivydhyon Kernewek ha Kernewegoryon.
Y fydh obershoppys dhe dhiskwedhes prag yth yw a les dhe aktivydhyon usya agan taves.
Synsys vydh nessa warn ugens Mis Du yn Pennskol Trenmogh.
***
Hen arghanti yn Lyskerys a vydh gwerthji kyns pell ow kul prosthesys bronn rag benenes ow kodhevel kanker bronn.
Negys henwys Boost re brenas tyller yn Stret Peik.
Yma perghenores Sam Jackman ow tasfyttya an shoppa wosa gwaynya dew-kans ha pymthek warn ugens mil peuns dhyworth Konsel Kernow.
***
Hag yma performoryon ow praktisya rag Gool Ilow Kammbronn hevlena.
Y fydh tri ombrofyans – Kemysk Warbarth, Phili Mills ha Ray Chubb.
Hwi a yll aga skoodhya hwetekves mis Du dhe kwarter wosa seyth yn eglos Vethodek Wesley yn Kammbronn

GWERESEWGH GANS AN DOWLEN MA

Mars os dyskader Kernewek po dyskybel, my a garsa klewes dhyworthowgh. My a vynnsa kavos rekordyansow

gwrys gans klasow Kernewek; hwedhlow, gwariow, derivasow hag erel. Kestevewgh orthiv ha ni a yll keskewsel war an dra.

RanG #716 – Gweresewgh gans an dowlen ma

 

GWERESEWGH GANS AN DOWLEN MA

Mars os dyskader Kernewek po dyskybel, my a garsa klewes dhyworthowgh. My a vynnsa kavos rekordyansow

gwrys gans klasow Kernewek; hwedhlow, gwariow, derivasow hag erel. Kestevewgh orthiv ha ni a yll keskewsel war an dra.

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Laha Salek – Nicholas Williams
  • Nowodhow an seythen
  • Lowender Peran 2014

Kanow an seythen ma

  • “Delyow Sevi” – Bolingey Troylers
  • “Rattler Reel/Ton Bewnans” – Kerensa Wright
  • Ilow Bretonek – Lowender Peran 2014
  • Tyndagger dhe Lowender Peran 2014
  • “Da yw genev” – Matthi
  • “Amm dhymm kares” – Matthi
  • “Difun Dison” – James Hawken
  • “Off to California / Jim Stacey / Jack in the box” – Bagas Porthia
  • “Wassel Resrudh” – Keur Heb Hanow
  • “Ella Grace / Rogues March” – Tredanek

Nowodhow an Seythen

Lies fardel koynt re beu tirhes war arvor Kernow warlergh an kreslu.
I re beu danvenys rag hwythrans dhe wodhvos mars ens leun a dhrugys.
***
Yma own na vydh nowedhys arghesans skodhyel dhe Gernow wosa pymp bledhen warn ugens.
Yth esa mona res dhyn gans Europ y’n kensa hag ena gans governans Sen Stefan wosa Bretmes.
Byttegyns, dos dh’y benn a wra Mis Ebrel ha nyns eus nowodhow a neppyth dhe vos gorrys yn y le hwath.

***
Lowender a dhallathas an bennseythen ma yn Resrudh.
Chons da yw a omjersya gonisogeth Keltek ha Kernow.
Jowdy Davey yw ordenores an hwarvos…
<<Jowdy>>
***
Y fydh moy a weythyow pibennow gas yn Truru nessa bledhen.
Effeythya a wra Stret Kenwyn herwydh Wales and West Utilities.
I a vydh ow korra pibennow plastek y’n le a vetol.

GWERESEWGH GANS AN DOWLEN MA

Mars os dyskader Kernewek po dyskybel, my a garsa klewes dhyworthowgh. My a vynnsa kavos rekordyansow

gwrys gans klasow Kernewek; hwedhlow, gwariow, derivasow hag erel. Kestevewgh orthiv ha ni a yll keskewsel war an dra.

RanG #715 – Digresennans

  • Nowodhow an Seythen
  • Digresennans – Mark Trevethan
  • Vandalys – Nicholas Williams
  • George ha Samantha – An  Diwotti 2

Kanow an seythen ma

  • “Gas e” – Fiona O’Cleirigh
  • “Bewewgh pub mynysen oll” – Juliet Ann
  • “An Kulyek Hos” – Richard Trethewey
  • “Yth yw hi bew” – The Revivals
  • “Marner medhow” – Matt Blewett
  • “Hwysa” – Rob Reynolds
  • “Maggie May’s Dubpipe” – System Son Kernow gans Nigel Nethersole
  • “An lader” – Ray Chubb
  • “Mowes a Vedlam” – Jowan King
  • “Abostol an mor” – Phil Knight

Nowodhow an Seythen

Konsel Kernow yw an hweghves yn rol an gwettha konselyow gans tell arghesans.

Res o dhe’n konsel lenwel aswa mona hanter-kans-milvil peuns hevlena.

An konsel a lever bos gorholeth gonisyow ow tevi.
***
Y fydh tri dydh heb toll parkya yn Truru an Kevardhu ma.

An seythves, peswardhekves, ha tressa warn ugens a vydh heb kost avel rann Small Business Saturday.

An hwarvos yw synsys pub bledhen dhe skoodhya negysyow byghan kyns Nadelik.
***
Res vydh dhe’n Virji Morek Kenedhlek degea rag hwegh seythen nessa bledhen.

Ewnhes a vydh sygervaow y’n to.
***

Hag y fydh chons dhywgh prena tacklennow kyns-kerys.

Yma gwerthjiow eylgylghya owth igeri yn kresennow eylgylghya a-hys Kernow

RanG #714 – Gool Media Keltek

  • Nowodhow an Seythen
  • Gool Media Keltek – Mark Trevethan
  • Auroks – Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

  • “Tolla rooz” – Keskorra
  • Esedhek ilow Keltek yn Lowender 23
  • Tonyow – MacQuarrie ha Toms
  • “Medhel an gwyns” – Mike O’Connor ha Barbara Griggs
  • “Mordardh” – Graham Sandercock
  • “Onan hag oll” – Graham Sandercock
  • “Skant ny allav vy” – Skwardya
  • “Rogues March” – System Son Kernow
  • “Pupprys ow tonsya” – Hwerydh Eledh

Nowodhow an Seythen

Arwodhyow fordh nowydh yn Essa re beu nammys gans peynt du.
An arwodhyow veu gorrys y’ga le dhe dhiskwedhes toth lehes dhe ugens mildir an our.
***
Hanow re beu dewisys rag an gorhel neb a wra servya Syllan y’n le a’n Gry Maritha.
Henwys vydh Menawethan – hanow Karrek yn Syllan – dhyworth Men an Wedhen yn Kernewek.
***
Kresen Erbysyeth Glas re beu lonchys dhe skavhe palas eghenow moon.
Moy es peswar milvil peuns yw Kost an ragdres dhe waynya tacklow kepar ha lythyum.
***
Ha delow Ors Paddington re beu gorrys dhe Benn an Wlas.
Rann a hyns anedha yw a hys an Ruyvaneth Unys.

RanG #713 – Skogynn Pryv

  • Nowodhow an Seythen
  • Mernans Skogynn Pryv
  • Fentydnow Sawya Cleves Brys – Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

  • “Gwedren kescar” – Tir ha Tavas
  • “Golem” – Mick Paynter ha’n Moontones
  • “Kerensa lows” – Mick Paynter ha’n Moontones
  • “Goslowewgh ty goweth! – Mick Paynter ha’n Moontones
  • “An lef mes a’n mor” – Will ha Nish Halwyn
  • Tonyow Iwerdhonek dhe Lowender Peran
  • “Gorhel Terrys” – Mick Paynter ha’n Moontones
  • “Bro goth agan tasow” – Skwardya

Nowodhow An Seythen

Kernowyon re beu ow kovhe kyns Bardh Meur Skogynn Pryv.
Mick Paynter a verwis y’n seythen yw passys, hwetek bloodh ha tri ugens y oos.
Ev a wre skrifa bardhonegow ha dyski Kernewek yn Porthia.
Martin Van Staeyen o esel y glass…
<<martin>>
Y fydh moy kyns pell y’n dowlen ma.
***
Fardel re beu danvenys rag hwithrans wosa kreslu drugys dhe hwilas arvor Kernow.
Gelwys vens dhe glygeryow ogas dhe Lannwedhennek wosa derivas bos lies milvil peuns a dhrugys dhe vos kevys war drethow.
***
Martesen, fleghes Kernow a ylli gwitha tollow kyttrin digerra.
Sodhogyon a lever i dhe dhastybi aga dewis dhe hedhi kummyasow misyek dhedha.
Yth esa towl dyllo kartennow toll moy ker.
Go Bus Kernow a wrug kemeres dhe ves pub kummyas misyek ha kummyas teylu.
An negys a weyth an gonis abarth Konsel Kernow.
***
Kyns mer Truru re gowlwrug an Kernow-Pymp-Kans.
Steven Webb eth a-hys an hyns yn y gador-ros-tredanek.
Ev re sevis mona rag Ayr-Ambo Kernow.
Steven a veu shyndyes hag ev etek bloodh pan esa droglamm sedhi dhodho nans yw tredhek bledhen warn ugens.
Ayr-Ambo Kernow a dheuth dh’y sawya ha hemm yw unn fordh rag ri gras dhedha.

RanG #712 – Yma Lowender ow tos yn skon

  • Tycho Brahe – Nicholas Williams
  • Nowodhow an Seythen
  • Lowender – Jowdy Davey

Kanow an seythen ma

  • “Kan ha diskan” – Artydhyon Lowender Peran 2019
  • “Spern Gwydn on ni” – Laurie Huggett
  • “An eos hweg” – Yowan Tresidder Tonkin
  • “Calish luck” – Jon ha Phili Mills
  • “Naw mab hardh” – John Bolitho
  • “Mowes a Lulyn” – Matt Blewett
  • “Kan Jack” – System Son Kernow
  • “Kan an Tewyn” – Minko
  • “War lann an gover” – James Hawken
  • “Holya spyrys tramor” – Levow Kemeneth Bre Derrys
  • “Re bo dhis lowena” – Skwardya

Nowodhow An Seythen

Yma dout gans ragdres drehevel klavji nowydh yn Kernow rag Benynes ha Fleghes.
Yth esa towl y dhrehevel dhe Drelosk avel rann an dowlen rag klavjiow nowydh argemmynnys nans yw pymp bledhen gans an Governans Tori.
Meur a nowodhow a veu gwres pan dheuth Boris Johnson dhe’n klavji.
Dargenys veu kost an klavji tri-hans-saw-naw milvil peuns hag ambosys veu y worfenna erbyn dew-vil-eth-warn-ugens.
Yma dout gans pymp klavji nowydh warn ugens wosa Skrifenyas Yeghes nowydh, Wes Streeting, dhe lonchya daswel.
***
Yma own dhe byskadoryon yn Kernow awos towl dhe dhisplegya bargen-tiryow gwyns y’n mor a-derdro dhe’gan arvor.
Stat an Gurun a bew gweli an mor hag yma profyans war vappa nowydh.
Nebes an tylleryow a via gorrys yn ogas ha Syllan ha Penn an Wlas.
Pyskadoryon a grys an towl ma dhe dhistrui aga negys.
***
Gool Pasti Resrudh a veu dileys yn seythen yw passys awos hager awel.
Tewlys veu stallys, menestrouthi ha meur a voos hengovek – byttegyns an gewer o re euthyk yn myttin.
Yth esa livyow, taran, lughes ha glaw poos. Ray ha Denise Chubb eth dhe’n dre myttin Sadorn gans govenek dhedha a weles neppyth ow hwarvos…
<<RAY HA DENISE>>
***
Klavji Reunyon Gwig re solempnyas pennbloodh hanter-kansves y gottha reun.
Sheba a veu diskudhys gans pystigow gans Ken Jones mil-naw-kans peswardhek-ha-tri-ugens.
Yth esa klevesans lagas dhedhi – mes hi a wrug bewa deg-bledhen ha dew ugans wosa hy bos dyghtys.
Dre vras, reunyon a vew bys yn deg bloodh warn ugens.
Dell hevel, Sheba yw an kottha reun yn-dann with a bobel.
Awos henna, synsys veu kevewi rygdhi gans bagas brest ha tesen gwres a buskes ha rew.
Keswel gans Jowdy Davey
  • Ple’ma an gool an vledhen ma?

Y fydh yn Resrudh yn mis Hedra. Yma’n skol rag hwarvosow dons ha hweljiow, an eglos Wesley rag kescanow, an diwotti Resoghen rag  esedhogow ha neppyth nowydh rag an bledhen ma, an Buttermarket nowydh-ygerys rag boos hag ilow. An Buttermarket yw displegyans yntanus yn Resrudh – kresen rag boos ha gonisogeth ha lowen on nis bos ena rag an gool. Y fydh ynwedh barr dhe’n, ha pastiow ha krampothennow ena dhe wertha.

  • Eus bagasdow dhyworth powyow Keltek erel?

Eus, yma bagas dons a dhyworth Kembra, bagas yowynk  dhyworth Alban an ‘ Ceilidh Trail’ hag bagas fest noz dhyworth Breten Vyghan gans kanoryon yn yeth Bretonnek, hag ynwedh ilow dhyworth Iwrdhon ha Mannow. Yma ynwedh kescan arbennek gans gwaryoryon Kernewek, Albanek ha Livonian.

  • Pyth yw an kescan arbennek ma?

Kescan gans kanow yn Kernewek, Albanek ha Livonian yw, ow hwithra yethow minoryta hag aga kevrennow gans an bys naturel. Gwarioryon y fydh Laurie Huggett, Annie Baylis ha Tricia Salt a dhyworth Kernow (kevrenogyon y’n Annedhyans Yeth Kernewek Endelienta), Mischa McPherson dhyworth Alban hag Julgī Stalte dhyworth Latvi. Dres an gescan y fydh ynwedh an gynsa performyans dhe fylm berr nowdyh dhyworth askorrer David Bickley, ‘Dhuwow Koth’, gans bardhonieth yn Kernewek.

  • Eus kescannow erel?

Eus, yma Kescan Hengovyow Seweni, gans gwarioryon yowynk dhyworth Kernow hag Alban, hag yn aga mysk gwrythyans dhyworth ‘Keuryow Yowynkneth Kernow’ gans kanow nowydh y’n yeth Kernewek.

  • Eus neppyth aral y’n yeth Kernewek?

 Eus, yma gonis arbennek yn Kernewek ha Sowsnek dy’Sul myttin, gans gwarioryon dhyworth an gool, y’n eglos Wesley, ha ‘Shout dy’Sul’, y’ga mysk bagasow kepar ha The Oggymen hag Acapella Moonshine, gans kanow yn Kernwek ha Sowsnek.