RanG #720 – Nowodhow Broyow Keltek

GWERESEWGH GANS AN DOWLEN MA

Mars os dyskader Kernewek po dyskybel, my a garsa klewes dhyworthowgh. My a vynnsa kavos rekordyansow

gwrys gans klasow Kernewek; hwedhlow, gwariow, derivasow hag erel. Kestevewgh orthiv ha ni a yll keskewsel war an dra.

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Nowodhow Broyow Keltek – Jerry Sethir
  • Hildebrandslied – Nicholas Williams
  • Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

  • “Sav yn-bann” – Phil Knight
  • “Hungan” – Tir ha Tavas
  • “Delyow Sevi” – Bolingey Troyl Bans
  • “Tas Tim” – An Ladron
  • “Kan an Cyder” – Pobel dhe Bennseythen Gernewek 1991
  • “Hav” – Ahanan
  • “Pandr’a wre’ta, kares?” – Skwardya
  • “Deus yn-rag Dolli” – Skwardya
  • “Rattler Reel/Ton Bewnans” – Kerensa Wright
  • “Feri Tregi” – System Son Kernow gans Jon Mills

Nowodhow an Seythen

Ostel re dhegeas yn Tewynblustri wosa bos ena kans bledhen ha pymp warn ugens.

Dell hevel, yma godros a gelli tri ugens soodh dhe Ostel Victoria ha nebes negysyow y’n kyrghyn.

Nyns yw konfirmys towlow rag an termyn a dheu hwath.

Yma ow tegea ynwedh: klub nos Berties ha tavern henwys O’Flannigans.

***
Flu-ydhyn re beu kevys yn Kernow.

Ledhys a vydh oll an ydhyn y’n bargen tir yn ogas dhe Rosusyon warlergh kedhlow an Governans.

Kylgh difresyans re beu gorrys a-derdro dhe’n tyller yn ogas dhe Varghasyow.

An kynsa prys bos kevys H-pymp-N-onan an seson ma yw.

***

Yma towl dhe wellhe sport yn Truru.

Towlow re beu gorrys a-dherag Konsel Kernow rag tyller yn Park Bosskawen.

Ledyes yw an towl gans Konsel an Cyta Truru hag arghesys gans an ‘Town Deal’.

***

Yma chons dhe wodrigoryon yn Lysardh spena dygol yn askeldro.

Lynx koth re beu prenys rag ystynna chi gwester.

Rann an jynn re beu dasfurvys avel chambour.

Yma istori dhodho a neyjya yn gwerryans Falklands.

 

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Ottomma nebes nowdhow a-dhiworth browyow an norvys Keltek

Kembra: herwydh – nation.cymru

Bagas kaskyrgh a-barth Yeth Gembra re wrug galow dhe dylleryow rag tornysi dhe dhevnydhya Kembrek y’ga gwiasva ha’ga dafar arghemmynna rag gul dhe douristieth bos “kenwerth teythyek, yn le kenwerth trevesigek”.

Kylgh yr Yeth, bagas-gwask a’n Yeth Kembrek, selys yn Gwynedh, re guntellas dustuniow a-dhiworth ogas kans hag ugens tyller-tuornyas yn Kembra, hag yth esons i owth herdhya orta dhe dhyghtya yn ewn ha kembrogyon ha sowsneger a-dhiworth Kembra, ha devnydhya moy a Gembrek y’ga negys.

An bagas a guntellas folennigow a-dhiworth kans ha peswardhek tyller-tournyas a-dreus Kembra hag etek ha dew ugens anedha a veu gwrys yn Sowsnek yn unnik ha dewdhek warn ugens anedha o diwyethek. Aga gwiasva o gweth; eth ha tri ugens o Sownsek yn unnik hag etek warn ugens o diwyethek.

Kanas touristieth an bagas, Howard Huws, a leveris “Nyns yw hemma kudynn teknolgiethek. Teknolgieth kedhlow a yll oberi yn es gans yethow dihaval: dhe-wir, unn wiasva a brofyas dewis a nebes yethow, mes heb Kembrek. Hemm yw mater a fowt a warneth, po gweth, fowt a vynnes.”

An bagas a lever “Dre skonya aswonn yeth Kembra, an tylleryow-tournyas ma a goll spas marghasa, ha diskwedhes semlant a dourystieth yn Kembra avel neppyth Sowsnek.

Huws a geworras “Res yw dhyn govynn: ple’ma Desedheger Yeth Kembra, ha hwarvsow teythyek an yeth yn hemma? A nyns yw rann aga soedh dhe avonsya devnydhyans yeth Kembra y’n norvys a genwerth? A ny via es i dhe gennertha ha gweres hwarvosow dhe denna moy a gembrgoyon?

“An eur re dheuth mayth yw res dhe’n re yw omgemmeryek rag tourystieth y’n termyn a dheu yn Kembra dhe ewnhe an studh ankemmeradow ma mar mynnons i bos tourystieth rann agan fordh a vewnans.”

Iwerdhon – Nowodhow gonisogethek herwdh Lynette Faye yn ‘Nowodhow Iwerdhonek’

Yma bagas a dri ilowydh yowynk yn Iwerdhon Kledh henwys ‘Kneecap’ ow kul effeyth bras ha kennertha tus yowynk dhe dhyski Iwerdhonek, treweythyow, yn-dann gel!

Yn erthygel yn ‘Nowodhow Iwerdhonek’ hi a lever an donn a nerth nowydh y’n seythves hag ethves degblydhynyow a dhallathas delanwes a ‘rok ha rol’ yn ilow hengovek ha dri bandow haval orth Planxty an Bothy Band ha Clannad a wrug dhe’n yeth bos ‘goyeyn’.

Hi a lever bos klewes a donn nowydh a dhasserghyans gonisogethel a-dro y’n dydhyow ma. Yn mysk Gen Z, yma goeth ha kyfyans y’n yeth ha nyns yw res dhedha a styra an yeth ha’n gonisogeth avel neppyth politek po gorth-Sowsnek. Ha rann bras an donn nowydh ma yw band a ‘rappers’ henwys ‘Kneecap’ usi ow leverel an omglywes nowydh ma rag Gen Z.

Yth esa fylm henwys ‘Kneecap’ a-dro dhe’n band, gwrys der darleser Iwerdhonek TG4, hag yw pur a-vri yn-mysk goslowysi yowynk ha herwydh Lynette, dew flogh onan a’y howethes re dhyskis Iwerdhonek dre Dualingo yn-dann gel drefenn i dhe gara Kneecap. Dell hevel, ymons i owth omwovynn prag nag esons i ow tyski Iwerdhonek y’ga skol.

Mannow – Yn nowodhow a-dhiworth Mannow Hedhyw

Towlenn re beu lonchys in Mannow rag skoedhya negysyow y’n rann-negys ostyans, didhan ha sygerans dre’n misyow kosella.’

An dowlenn ‘Hwarvos Gwav’ ha’n ‘Kesstrif Roll-Boes Mannow’ a vydh gwrys dre Wav rag assaya ynkressya devnydhans a negysyow ha spennans teythyek, owth oberi gans an Strateji Erbysieth Teythyek rag assaya surhe brasheans wostiwedh y’n rannow-negys ma.

Negysyow a yll ombrofya rag arghasans dre’n dowlenn ma a vydh provia arghans bys yn peswar ugens kannsrann a’n kost a hwarvosow avel nosow kwys hag ilow yn fyw.

Alban – Herwydh ‘The Scotsman’

Towlenn re beu lonchys yn Alban rag assaya sawya unn eghenn enesik a wydh usi ow pos peryllys yn Alban; Edhel (‘Aspen’ yn Sowsnek).

An gwydh yw ogas gyllys a-dhiworth Alban lemmyn dre dhigoeswigans ha gorbeuryans. An Roesweyth Edhel Kerngorm a vynn daskorr bewvaow rag Edhel dre vappya, brashe ha kevrenna ranndiryow gans Edhel yn Park Kennedhlek Kerngorm.

An roesweyth yw kespareth ynter an alusenn Gwydh rag Bewnans hag Awtorita Park Kennedhlek Kerngorm, hag i a vydh dri warbarth konnygyon, pennow-bros ha lywyoryon-tir rag kavoes ha daskorr an gwydh, ow kweres an enyvales-gwyls hag eghennow yn-dann wodros a drig a-dro dhedha.

Niv Byrn, soedhek towlenn orth Gwydh rag Bewnans, a leveris: “An roesweyth edhel nowydh a vydh profya govenek nowydh a vatalya erbynn goredhommow naturel ha hinek dre avonsya roesweyth a Edhel kevrennys yn ta ha yaghha.

 

Breten Vyghan – Herwydh Andrew Harding, Journalwas yn Paris rag an BBC

Yma politegoryon yowynk a-barth party pell a-dhyghow an Ralli Kenedhlek ow talleth avonsya dre Vreten Vyghan a-gynsow. Ymons i ow profya digelmyansow dhe’n kudynnow a omynvroans uskishes ha godrosow omglewys a-dhiworto.

Yma moy a dus ow krodhvola a-dro dhe goll a’ga gonisogeth awos tus estrenyek a drig warbarth yn bagasow byghan hag eskeasek heb degemmeres po yeth Frynkek po usyow teythyek, hag yma poitygyon pell a-dhyghow ow tevnydhya hemma rag kavoes skoedhyans.

Yn gwella prys, yma brassa rann a dus ow skonya hemma yn eur ma, ha polytygoryon a vo, haval orth Jad Beniguel, ugens bloedh, a’n parti a-gledh An Tal Gwerinek a lever bos kudynnow gwir dre’n draow ma, mes nyns eus digelmyans dre bolisiow a-dhyghow an Ralli Kenedhlek.

Jerri Sethir – ow terivas a-barth – Radyo an Gernewegva.