• Gorsedh Kernow – Jenefer Lowe a re dhyn derivas ow mires wor’tu ha Marghas Yow
• “An secund Leopold” gans Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Kernow” – Graham Sandercock
• “Kerra Kernow” – Perraners
• “Delyow Sevi” – Jim Wearne
• “Sav yn bann” – Skwardya
• “Meur ras dhia Kernow” – Keur Covid ha Gwenno
• “Marner Medhow” – Matt Blewett
• “Delyow Sevi/Hard Rock Miner” – Martha Wood
• “War an gwyns” – Matthi ab Dewi
• “Bro goth agan tasow” – 4 in a bar
• “Kernow, ow thre” – Will Keating

• Gool an Oriant – Jenefer Lowe a re dhyn derivas a’n gool.
• Nowodhow an norvys Keltek gans Jerry Sethir
• ‘Adverbow termyn’ gans Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Antempna Kernewek” – Simon Glanville
• “Mowes a Lulyn” – Matt Blewett
• “Fulenn” – Alvan hag Ahez
• “Oll an eskern” – Boywife
• “Fer Lyskerrys / Gool Lannaghevren” – Bagas Porthia
• “Kernow, ow thre” – Ray Chubb
• “War lann an gover” – James Hawken
• “Kerensa lows” – Mick Paynter
• “Bewewgh pub mynysen oll” – Juliet Ann
• “Calish Luck” – Jon ha Phili Mills
• “Polka Aberfala” – System Son Kernow

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – Kannas Kembra

Ha Plaid Cymru ow solempnya kansblydhen a-dhia y fondyans yn mil, naw kans, pymp warn ugens, hwithrans nowydh gans YouGov a dhiskwedh parti hag yw an gwella kannas a-barth materyow Kembrek mes gans ober dhe wul hwath rag chanjya gwelyow koth a’y semlans poblek.

An hwithrans, dyllys y’n seythun ma a dhiskwedh moy ages hanter a’n dus yn Kembra dhe grysi bos Plaid Cymru an gwella parti dhe strivya a-barth Kembra, yn-mysk raglevoryon Lavur ynwedh, ha tressa rann a Withadoryon yw unnver. Plaid yw an parti gans an gwella semlans herwydh hwegh ha dew ugens kansrann a’n poblans.

A-gynsow, yn-dann hembronkyans Rhun ap Iorwerth, an parti re junyas gans Lavur yn meur a sojetys a bolisi, hag an gwelboynt ma re ystynnas y skoedhyans dres y sel kresel hag a-dro dhe dhew dressa rann a raglevoryon Lavur a wel Plaid yn posedhek. Pella hwath, a-dro dhe ugens kannsrann a raglevoryon Gwithadorek ha Daswrians a leveris an keth.

Yn unn mater yn arbennik, gwarthevyans Plaid yw anchalenjys; onan ha tri ugens kansrann a dus a grys bos ev an gwella parti rag aga yeth, dekweyth moy ages myns neb parti arall. Ha pella; peswar ugens kansrann a grys bos dhe-les dhe’n parti an yeth hag eth ha tri ugens a lever bos dhe-les dhodho tus genys yn Kembra.

Yn konter dhe’n traow ma, yma profyans nag yw Plaid pur dha gans materyow a bolisiow haval orth erbysieth, omynvroans ha gonisyow-yeghes, hag yma chalenj y’n nessa etholans yn dew vil hwegh warn ugens dhe gennertha orth tus dhe dybi bos Plaid krev lowr gans an materyow ma may hyll ev governa Kembra.

Yn Iwerdhon – RTE

Kannas Gaeltacht Sinn Féin, Aengus Ó Snodaigh, re bysis kuntelles ynniadow gans awtourita Ollscoil na Gaillimhe rag kusulya a-dro dhe studh Yeth Iwerdhon y’n pennskol. Mstr. Ó Snodaigh a leveris bos diswaytys an gemmynieth a gews Iwerdhonek der appoyntyans a lewydh na yll devnydhya Iwerdhonek y’n pennskol diwyethek unnik yn Iwerdhon y’n kynsa tro a-ban veu fondys an Stat.

Y’n seythun usi passys, Ollscoil na Gaillimhe a ordenas appoytyans a brofessor David J Burn a Newcastle yn Pow Sows avel y beswardhegves lewyer. Hemm yw an kynsa tro a-dhia mil, naw kans hwegh warn ugens ma nag esa lewyer diwyethek dhe’n pennskol, ha Sinn Féin a lever bos hemma ‘kamm bras war-dhelergh’ yn dasserghyans a Iwerdhonek ha’n Gaeltacht.

Yn-medh Mstr. Ó Snodaigh: ‘Re bo sewen bras dhe Brofessor Burn yn y soedh nowydh mes klerder ynniadow yw res rag an gemmynieth a gews Iwerdhonek.’ Yn mil, naw kans hwegh warn ugens, an Governans y’n termyn na a wrug ambos laghel bos res den diwyethek y’n soedh, mes yn dew vil ha seytek an ambos na a veu gorfennys.

Kannas Conradh na Gaelige, Róisín Ní Chinnéide, a leveris: ‘Y fydh res an pennskol y honan dhe dhiskwedhes y omrians dhe dhiogeledh an Yeth. Mar ny yll gul meni aga negys gans soedhogyon an pennskol yn Iwerdhonek, res yw dhe wovynn mar kyll pesya an pennskol dhe leverel bos ev diwyethek yn hwir.’

Sinn Féin re wovynnas an pennskol dhe brovia styryans a’n pyth a wra pennskol diwyethek.

Yn Alban – STV

Syrr David Attenborough, nownsek ha peswar ugens bloedh, re ros hanow dhe’n kynsa erik a veu genys yn neyth a Er Owrek a veu dros yn Alban avel rann a argerdh dhe witha an eghenn.

An hanow a ros ev dhe’n edhen o ‘Princeling’ yn Sowsnek hag ev a leveris bos hemma arwoedh a wovenek rag dasserghyans an eghenn. Ev a leveris ‘keslowena dhe’n dus oll a wrug rann dhe weres gans dineythyans a’n er owrek yowynk ma. Pur boesek yw dhe leverel yn ughel bos an sewena ma siwyans an skoedhyans a dhegemmersyn ni a-dhiworth an gemmynieth, kesparethow, oberoryon hag ordenoryon. Ni a woer i dhe vos yntannys ynwedh dre’n nowodhow hedhyw ha ni a wayt oberi gansa i ha tus nowydh dhe dhrehevel agan sewena.’

Kadoryer an ragdres, Michael Clarke, a leveris: ‘Pes da dres eghenn on ni dhe dhynnerghi Princeling hag y fia da genev aswonn gras dhe Syrr David Attenborough, hag oll a’gan kesoberoryon ha skoedhoryon rag aga gweres dhe wul an hwarvos a-vri ma.’

Yn Manow – Manow Hedhyw

Deg warn ugens ragdres re beu dewisys rag bos rann a dowlenn veur rag solempnya Yeth Mannow nessa blydhen.

An dowlenn yw henwys Treisht hwegh warn ugens, hag yth yw rann a Blein ny Gaelgey – Blydhen Yeth Mannow dew vil hwegh warn ugens.

Alusennedh Gonisogeth Mannow re dhewisis an tybyansow wosa degemmeres moy ages peswar ugens profyans a-dhiworth tus, negysyow, ha bagasow kemmyniethek. I a lever an siwyans o kemmysk golusek hag awenek a dybyansow rag aweni tybyansow nowydh a-dro dhe Vanowek.

Pub ragdres a vydh degemmeres pymp kans peuns rag y skoedhya. Yn mysk an tybyansow yw traow haval orth; Lymnansow yn spasow poblek a dhevnydh an Yeth, kanow nowydh rag keuryow skol, ilow yn skolyow meythrin, fentenyow nowydh rag stevellow-klass yn skolyow, podkastow rag tus yowynk hag dyskansow warlinenn.

Doktour Breesha Maddrell, lywydh Gonisogeth Mannow a leveris: ‘Pes da en ni yn hwir dhe weles profyansow a-dhiworth meur a dus na wrug omvyska y’n Yeth kyns hag i awenys gans tybyans a Vlydhen rag Yeth Mannow.’

Nowodhow an Seythen

Yma finweth isella nowydh dhe rannow fordh veur yn Kernow rag may fo gwellhes salowder.
Deg milder warn ugens yw an ughella toth war an A-etek-warn-ugens dres Resteudhi ha Lannergh lemmyn.
Tri-kwarter-milvil peuns a veu spenys war wellhe salowder an fordh ma gans National Highways.
***
Yma own towl chiow nowydh ogas dhe Druru a wra distrui tyller gonisogethek a Gernow.
Tewlys yw drehevel deg chi ha tri ugens dhe Blen an Gwari ryb an plen an gwari istorek y honan.
Tus an kyrghyn a lever an chiow a via gorrys y’n le kamm – byttegyns, displegoryon an tyller a lever i dhe dhifresya istori an tyller.
***
Yth esa le a omdhon-gorth-sosyel dhe wool Boardmasters hevlena.
Ordenoryon a lever nag esa diwes spikys vydh ha le a hwarvosow drugys ena.
Nag esa denvydh gorrys dhe glavji dres an pymp dydh na hen.
***
Hwarvedhyans re beu synsys yn unn verkya dew-kans bledhen a-dhia prys-skrifa Trelawny.
Revrond Robert Stephen Hawker o pronter Logmorwenn ynter mil-eth-kans-peswarthek-warn-ugens ha pymthek-ha-tri-ugens… hag ev a skrifas an gan mil-eth-kans-pymp-warn-ugens.
Pobel a guntellas y’n Gresen Gemeneth Logvorwenn dhe govhe bewnans an pronter.
Ymons ow kovhe bledhen y vernans ynwedh nans yw deg-bledhen-ha-seyth-ugens.
***
Henn yw oll an seythen ma
Y fydh moy nessa seythen

• Bardhonegow gans: Pol Hodge, Andrew Barkla, Craig Weatherhill, John Gillingham ha Mick Paynter
• Nowodhow an norvys Keltek gans Jerry Sethir
• ‘Flojyston’ gans Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Amser” – Gwenno
• “Piw a wor” – Brenda Wootton
• “Yn tre Vaughan” – Tir ha Tavas
• “Saol nua” – Crónán
• “Arlodhes an lynn” – Hanterhir
• “An lev mes an mor” – Will ha Nish Halwyn
• “Lymbo” – Skynt an ilowek
• “Hal an tow” – The Changing Room”
• “Athelstan” – Skwardya

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – nation.cymru

Kaskyrgh re beu lonchys rag treylya skol eskesys yn Kembra North yn klavji kemmyniethek pur dalvosek.

Konseloryon Plaid Cymru, Marc Jones ha Carrie Hooper, a wrug gelwel dhe dhasnowydhhe an drehevyans avel rann a gaskyrgh ledanna dhe wellhe gonisyow-yeghes. An dhew anedha re leveris bos tybyans da Kessedhek Yeghes Pennskol Betsi Cadwaladr ha Konsel Wrecsam dhe oberi warbarth rag surhe termyn a dheu an drehevyans.

I a lever klavji nowydh dhe lehe gwask orth Klavji Wrecsam Maelor ha gul dyghtyans yn-mes rag tus nag yw res dhedha bos yn gweliow dyghtyans ynniadow.

Mr Jones, ledyer Plaid Cymru yn Konsel Wrecsam a leveris: ‘An tir ha’n drehevyans orth An Kelliow re bia gesys der moy ages degblydhen hag yth esa meur a dhysmygyans a-dro dhe dhevnydhyans nowydh a’n tyller. Towlennow pals re beu gesys ha nyns eus sin vyth a dravyth ow pos gwrys gans an le hag usi yn kres an dre ha pur a-vri. Yn kettermyn, ni a woer bos meur a wask orth klavji ollgemmyn y’n ranndir, Maelor, ha rann an gwaskedh yw fowt a spasow y’n gemmynieth rag gwaya tus yn-mes diworth gweliow ynniadow.’

Konselores Harper a geworras: ‘Y fia chalenjyow dhe ragdres a’n par ma, yn apert. An kynsa kostow a via ughel – yma ragdres rag tyller a’n keth eghenn y’n Rhyl ha kost a henna a vydh a-dro dhe gans ha dew vilvil peuns – mes hemm yw kevarghow a arghans yw res dh’y wul y’gan kemmyniethow. An chalenj bras arall yw dhe gavoes klavjioresow lowr rag klavji nowydh, ha ni a grys bos tybyans da dhe oberi gans Pennskol Wrecsam rag provia soedhow der aga stusow.’

An drehevyans o skol ynter mil, naw kans nownsek warn ugens ha dew vil ha pymp. Nebes tybyansow re beu profys dh’y dhevnydhya mes ny sewenis travyth bys dhe’n termyn ma.

Yn Iwerdhon – RTE

Kovadh y’n Norvys Guiness nowydh re beu gwrys yn Fleadh Cheoil na hEireann yn Wexford y’n vlydhen ma rag an brassa band ceili y’n norvys. Mil hag etek ilewydh a-dhiworth an Norvys oll a wrug rann y’n assay dhe Bark Wexford. An brassa band kyns o tri hans peswar ha dew ugens den hag y feu grwys yn few y’n Diskwedhyans Diwedhes Diwedhes dhe’n pympthegves a vis Meurth dew vil peswar warn ugens.

Eseli an brassa band nowydh a dheuth a-dhiworth Amerika, Pow Frynk, Kanada ha Nihon keffrys hag Iwerdhon.

Yn mysk an maynys-ilowek yth esa pibennow, krowdys, karjellyow, banjos, giteryow, mandolynow, tabouryow ha pibennow uileann. An band a senis Polka Wexford, Polka Gaelscoil, ha’n Adamant Byghan.

Herwydh an dus owth ordena an assay, an pibenn sten o an mayn-ilowek a veu devnydhys y’n moyha. Hag y’n blydhen usi passyes Kovadh an Norvys a veu terrys rag an brassa niver a bibennow-sten senys yn unn prys orth dew vil pymp kans a ilewydhyon, ynwedh y’n Fleadh Cheoil na hEireann yn konteth Wexford.

Yn Alban – An Gannas yn Alban

Ha ni ow klappya a-dro dhe’n Fleadh yn Wexford, pymp den Albanek a waynyas piwasow ena.

Phil Westwell a dhiworth Motherwell a waynyas kesstrif pibenn-sten rag tus dres etek bloedh. Dominic Smith a dhiworth Glasgow a waynyas an kesstrif rag senoryon Mandolyn le ages dewdhek bloedh. Alexandra Smith a-dhiworth Glasgow ynwedh a waynyas kynsa piwas y’n kesstrif Pibenn-Sten ynter dewdhek bloedh ha pymthek bloedh, hag Isla Maloy a waynyas an piwas Piano y’n keth bagas-bloedh ha Beth McAlaney a dhehwelas y’n Alban gans kynsa piwas y’n kesstrif Krowd yn-dann dhewdhek bloedh.

Keffrys ha’n pymp den a waynyas piwasow kynsa, trydhek den Albanek erell a waynyas piwasow erell.

Nyns yns i an kynsa dus Albanek dhe waynya y’n Fleadh. Y’n hwarvos yn dew vil peswar warn ugens Band Keskerdhes Sen Roch a-dhiworth Glasgow o an kynsa band yn-mes Iwerdhon dhe waynya kynsa piwas y’ga hesstrif.

An Fleadh re dennas tus a-dhiworth a-dreus an norvys a-dhia an pympes degblydhen hag y’n vlydhen usi passys yth esa moy es hwegh kans ha hanter kans mil a dus. An ordenoryon a dhismyk bos moy ages henna y’n vlydhen ma.

Yn Manow – Radyo Manow

An RNLI yn Douglas a elwis orth tus a’n poblek dhe wul wolkomm bras rag aga skath-sawya nowydh y’n nawves a vis Est. An skath nowydh henwys an ‘Betty Huntbatch’ a yll gwaya orth toeth a-dro dhe bymp warn ugens mildir-mor y’n our, hag y fydh hi ynkressya salowder hag iselhe termyn-gorthybi a-dro dhe Dhouglas ha’n arvor yn hy ranndir.

An skath-sawya a glass ‘Trent’ yw an skaffa skath bythkweth yn Douglas, ha hia a veu provys dre’n vyaj dhe Dhouglas a-dhiworth Aberfal, dre Milford Haven ha Holyhead ha meni bodhek ow provya an skath yn studhow divers, y’ga mysk gweres gans kudynn y’n mor a-dro dhe Gembra Soth.

Nowodhow an Seythen

Tewlys-mes gans Konsel Kernow yw towlow drehevel kodhennow-triga dhe bobel yowynk diannedhys yn Truru.
Yth esa towl rag deg anedha yn Fordh Tewynblustri rag pobel etek dhe bymp-bloodh–warn-ugens.
***
Towl lies-milvil-peuns dhe daswul kres an dre Kammbronn a vydh owth avonsya an kynyav ma.
Pan vydh gorfennys, y fydh moy es dos y’n dre rag pobel ow kerdhes ha war dhiwrosow.
Approvys yw an towl finel ha gweythyow a dhalleth mis Hedra
***
Yth esa govenek yn Downderri stoppya gwerth chapel goth – ha’y gwitha a-vel kresen gemenethek.
Ny veu usys rag gormola rag moy es deg bledhen ha hwetek bagas leel a worras ynni gonisyow yeghes hag erel.
I a sevis dew-kans-mil peuns dh’y brena, byttegyns perghen an drehevyans a vynn y worra war an varghas ygor ha gwaynya an ughella pris.
***
Gront hwegh-ha-tri-ugens-mil peuns re beu res dhe gaskyrgh sawya peul eglos war An Ros.
Pobel Gerens a vynnsa y ewnhe awos own anodho dhe godha dhe’n dor.
An tour istorek yw seyth meter warn ugens y hirder.
***
Ha gront re beu res dhe’n dowlen ma gans Konsel Kernow dhe besya dres unn vledhen hwath.
Heveli a wrug avarra y’n mis ma na via mona pella hag yth esa towl degea orth dalleth nessa mis.
Lowen on ni leverel na vydh ow tos dh’y dhiwedh hwath.
***
Henn yw oll an seythen ma – y fydh moy nessa seythen.

• Ray Chubb remembers Craig Weatherhill / Ray Chubb a govha Craig
• Nowodhow an norvys Keltek gans Jerry Sethir
• ‘Gwely’ gans Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Goon las” – Jamie Toms & Laura Chandler
• “Hey Lisa” – Skwardya
• “Holan, tan ha gwyns” – Aggie Boys
• “Constantine / Joan Sanderson” – Mike O’Connor
• “An difunyans” – System Son Kernow
• “Skath vyghan” – Grenaways
• “Mowes a Vedlam” – Jowan King
• “Saltash Dubbing” – Bagas Degol
• “The breakdowns” – Cam Kernewek

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – Nowodhow diworth Kembra.co.uk

Yma’n Eisteddfod Genedhlek ow tos yn Wrexham, hag y’n vlydhen ma an solempnyans a wonisogeth a vydh junys gans solempnyans a negysieth, gans hwarvosow dhe gennertha an nessa henedh a negysyon Gembrek.

Dew vagas skoedhys gans Governans Kembra; Negys Kembra ha Tybyansow Bras Kembra a wra towlenn seythun hy hirder gwrys dhe weres nerthhe an nessa henedh a ledyoryon negys. Pub dydh ynter an nessa ha’n nawves a vis Est y fydh obervaow, bagasow hwithra, ha kestrivow y’n stallow hwegh kans naw warn ugens ha hwegh kans deg warn ugens, owth oberi gans unn thema pub dydh, awen bysyel ha negys yowynkneth y’ga mysk, hag oll anedha gans yeth Gembra ha’y devnydhya yn negys orth hy kres. Onan a’n moyha gwaytys anedha a vydh hwarvos Te ha Hwithrans yn dy’Sul tressa a vis Est, ow hwithra an fordhow may hyll an yeth lewya tevyans negys. Yn mysk arethoryon y’n hwarvos ma y fydh Angharad Gwyn, fondyer an negys ‘Adra’, Megan Llyn, fondyer a’n negys ‘Amdanat’ ha Maiwenn Berry, pennsoedhek ‘Menter Iaith Fflint a Wrecsam’.

Yn dy’Lun an peswara, Liam Kurmos ha Siôn Huws a vydh hwithra devnydhyans AI yn negys der perthyans keswayek VR.

Unn ughboynt y’n seythun a vydh an Kesstrif Tybyansow Negys, ha dredho tus a yll leverel aga thybyansow, gans pewas rag an gwella tybyans, hag a vydh gwrys y’n solempnita kurunyans dhe’n diwettha dydh.

Yn Iwerdhon – RTE

Yma’n dreveglos Castebridge yn konteth Wexford ow solempnya y gevrenn dhe Lyver Kovadhow Guiness y’n vlydhen ma rag solempnya y degves ha tri ugens bloedh. Castlebridge yw genesigva an lyver ha lewyer an negys, John Ryan, a styryas an fordh may feu genys an tybyans: ‘Yn mil, naw kans unnek ha dew ugens, lewyer Guiness, Syrr Hugh Beaver, a dheuth omma rag prena hopys rag an bragti. Ev eth gans bagas a dus erell dhe denna gam ha dadhlans a dhallathas a-dro dhe’n skaffa edhen-gam yn Europa. Digelmyans an dadhel o dhe wul lyver a wirvosow rag digelmi neb argyans y’n termyn a dheu a-dro dhe vateryow a wirvosow.’

Rag solempnya y dhegves ha tri ugens bloedh, yma’n dus a Castlebridge owth assaya kavoes unn dasskrif dhe’n leha a bub dyllans re beu dyllys. Nyns yw kowlwrys aga huntell hwath; yma fowt a vil, naw kans, seytek ha dew ugens, tri ha tri ugens ha peswardhek ha tri ugens, mes yn mysk kans ha hanter kans milvil anedha re beu gwerthys, sur yns i i dh’aga havoes wor’tiwedh.

Medras an assay yw dh’aga displetya oll warbarth yn lyverva Chi Castlebridge.

Ughpennskrifer, Craig Glenday, a leveris: ‘Y’n vlydhen usi passys ni a werthas a-dro dhe dhew vilvil lyver, hag yma a-dro dhe vil assay pub mis yw dannvenys dhyn rag gul kovadhow. Hugh Beaver a aswonnis bos tus oll a-dreus an pow owth argya a-dro dhe draow divers hag yth esa edhomm a lyver a neb eghenn. Yth esa ev ow tysmygi fordhow nowydh dhe varghasa an korev hag ev a worras an dhew dybyans warbarth. Ev a gavas Norris ha Ross McWhirter yw gevellyon, gans kov skeusennek, hag i a dhellos an kynsa dyllans. Yn kynsa, an lyver a veu res heb kost dhe a-dro dhe dheg ha dew ugens mil a dhiwottiow y’n UK mes an lyvrow a veu ledrys yn fenowgh, ytho i a dybis bos tybyans da dh’y wertha. Rannow an moyha a-vri y’n lyver yw rannow korf-denel (drefenn bos korf dhyn ni oll) hag enevales-dov. An rann a janj an lieskweyttha yw an kottha den (awos skila apert). Meur a’n rannow yw gwrys ow siwya gisyow arnowydh hag an lyver yw skeusenn dhe-les a’n norvys awos henna.’

An lyver o niver onan yn Amazon y’n Nadelik usi passys ha dyllys yn yethow divers, an nowyttha y’ga mysk yw Mongolek ha Koriek.

Yn Alban – STV

Ilowydhyon Albanek yowynk a vydh seni yn Berlin y’n seythun ma avel rann a oberenn gans Governans UK dhe avonsya gonisogeth Albanek ha tenna kevarghow keswlasek.

Eseli Bagas-Ilewydhyon Yowynk Kennedhlek a Alban ha’ga gwrythyer-unnik ow kodriga, Ryan Corbett, a vydh seni yn hwarvos-hansel negys ha governans, dhe drigva Kannas Predenek, dre dhyghtyans Skrifennyas Alban, Iain Murray, ha kannas an UK dhe Almayn, Andrew Mitchell. An hwarvos-hansel a vydh arghesys gans dew vil seyth kans peuns a-dhiworth arghas Merk Alban gans Soedhva Alban.

An hwarvos henwys ‘Symfoni ha Selsik’ a vydh diskwedhes ilow albanek ha gwestoryon ow tybri eghek, hagys, podin du, ha skons aval-dor. Gwrys yw an hwarvos gans Soedhva Alban rag brashe ‘Merk Alban’, owth avonsya askorr ha gonisogeth albanek rag assaya lewya wra-rag tevyans erbysiethek.

Mr. Murray a leveris: ‘Bagas-Ilewydhyon Yowynk Kennedhlek a Alban a dhiskwedh nebes a’gan gwella roas. Splann yw genev

i dhe alloes dos genev yn Berlin. Amkan ow haskyrgh ‘Merk Alban’ yw dhe wertha oll yw an gwella a-dro dhe Alban dhe’n norvys rag kennertha esporthow ha kevarghow war-ji yn Alban, ha pes-da ov ni dhe alloes arghasa an hwarvos ma yn Berlin.’

Dre’n vyaj a dhew dhydh, Murray a vydh metya gans soedhogyon Almaynek, y’ga mysk, Michael Meister, Menyster a-barth keskommunyans ynter an Stat ha Ranndiryow Keffrysek, hag ynwedh kannasow a’n hwetek ranndir keffrysek.

Ev a vydh vyajya dhe Eynda ha Sweden ynwedh avel rann an dowlenn ‘Merk Alban’.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Yeth Mannow o a-vri y’n seythun usi passys yn ‘Skol an Hav’ Gonisogeth Mannow, hag yw hwarvos dre’n hav may hyll studhoryon dyski traow a-dro dhe wonisogeth Mannow ha’y yeth yn arbennik.

Y’n vlydhen ma an hwarvos a dennas moy ages deg ha dew ugens den a-dhiworth eth pow, y’ga mysk Amerika ha Pow Swis, hag tus a-dhiworth an UK ynwedh.

Gwrys veu yn Pil ha Sen Jowan ynter an kynsa warn ugens ha pympes warn ugens a vis Gortheren gans pymp dyskans.

Nowodhow an Seythen

Y fydh Konsel Kernow ow hwithra possybylder a wertha y vargenyow tir rag sawya mona.
An konsel res eth aberth yn kendon unn bilvil peuns namm dew.
Konseloryon re erghis studhyans an estat – hag ynno unn bargen tir ha peswar ugens.
Braster an tir yw moy es deg mil erow.
***
Nyns eus kemmys ober-hav ages kyns dhe bobel yowynk yn Kernow.
Warlergh niverow dyllys gans an Confederyans Soodha hag Arveth, yma leheans oberow helder pymp kansrann warn ugens komparyes gans an keth termyn warlena.
Yma le a ober dhedha kynth eus moy a bobel ow spena aga degolyow yn Kernow hevlena.
Kablys yw chanjow dhe Surheans Kenedhlek hag awos henna y tal dhe ostelyow ha bostiow tylli moy rag oberysi.
***
Sport –
Ha Cyta Truru re beu gorrys a-wartha dhe’n Kesunuans Kenedhlek… an kynsagweyth rag klub a Gernow dhe vos y’n pympes nivel a beldroos.
Galwesik yw gwarioryon peldroos Truru lemmyn.
Saw an seson yw passys o pan dhehwelas an para dhe Gernow wosa bos heb tre omma dres peder bledhen. Res o dhedha gwari tu aral an Tamer yn Dewnens.
***
Hag yntertenment…
Gool mordardha hag ilow Boarmasters re dhallathas yn ogas ha Tewynblustri.
Byttegyns, unn bagas, henwys Menstrual Cramps, re gildennas awos bos mordardhoryon dhyworth Ysrael ow kemeres aga rann y’n gool.
Ordenoryon a lever bos an gool rann an gwel a-dhia mil-naw-kans-onan-ha-peswar-ugens… ow tri warbarth kemenethow ha gul bri a awenekter, kesjunnyans ha tirweythyow teg a Gernow.
Herwydh lyther gans Boardmasters… an gool yw… hag a vydh pupprys… tyller may hallo pubonan a bub keyndir omglewes salow ha dynnerghys.
Ordenys yw an gool heb ughrewlyans gans para byghan a bobel kolonek, ugens aga niver.
Yma kudynnow ynwedh drefen bos bagas Bob Vylan ow performya hwath kynth esa skruth gans meur a bobel orth tacklow leverys gansa dhe Glastonbury.
***
Henn yw oll an prys ma – y fydh moy Nessa seythen.

This week – Gol Keskeltek an Oriant.

• Jenefer Lowe – Gol an Oriant
• Nowodhow an norvys Keltek gans Jerry Sethir
• ‘Gwels’ gans Nicholas Williams

Kanow an seythen ma

• “Pour Paulette” – Sonerien Du
• “Descent” – Dalla
• “Deus yn-rag Dolli” – Phil Knight
• “Gonamena” – Skyll Glas
• “Kerdhes genes sy” – Dave Miller
• “My a gar ow hi” – Hwerydh Eledh
• “Gas e” – Fiona O Cleirigh
• “Bolingey Furry” – Bolingey Troyl Band

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – BBC Kembra

Argerdh etholans a Arghepskop a Gembra nowydh re dhallathas. Kyns Arghepskop Andrew John a dheklaryas y ervirans dhe omdenna dhe’n seythves warn ugens a vis Metheven hag ev a vydh omdenna avel Epskop a Vangor ynwedh dhe’n kynsa warn ugens a vis Est. An den a’n siw a vydh an pymthegves den gans an titel, dewisys a-dhiworth an epskopow Kembrek usi ow servya y’n eur ma. An kollji etholansek a vydh omguntell yn eglos Sen Pierre yn Chepstow hag an argerdh a vydh pesya kemmys ha tri dydh.

An Epskobow usi yn-dann vreus yw; Gregory Cameron, epskop Sen Asaph, Cherry Vann, epskop Monmouth, John Lomas, epskop Swansea ha Brecon, Mary Stallard, Epskop Llandaff ha Dorrien Davies, Epskop Sen Dewi.

Rag erghi an kas, pub a’n hwegh epskobeth a wra etholi y’n kollji etholansek keffrys tri kloerek ha tri den leg yw eseli an gemmynieth gryjyansek, mes nyns yns i tus kloerek. An epskobow yw eseli an kollji ynwedh mes neb epskop yw henwys avel ombrofyer a wra y asa.

Res yw dhe neb den henwys kavoes diw dressa rann a raglevow an kollji rag bos etholys avel arghepskop. Mar ny vo gwaynyer vyth wosa bos gwrys an etholans, an argerdh a dhalleth arta. Wosa bos etholys an arghepskop nowydh, an den a vydh tronys y’n penneglos-tre yn dydh a dheu.

Yn Iwerdhon – RTE

Yth esa milyow a dus war stretow Galway a-gynsow rag gweles onan a’n brassa diskwedhyansow gwariva-stret a’n Fest Artys blydhynyek ena.

“Microcosmos” gans an bagas Frynkek Planete Vapeur a wrug keskerdh a hwesker kowrek ow kul hyns der gresenn an sita avel diskwedhyans a’n brassa a’n solempnyans a artys ha gonisogeth yn Iwerdhon West. An diskwedhyans a veu gwrys dhe hwegh eur hag arta dhe naw eur hanter.

Res yw dhe’n fest gul devnydh a dhrehevyansow gwag rag y dhiskwedhyansow drefenn nag eus spas arbennik vyth rag diskwedhes artweyth y’n sita, mes an fordh na a’y wul a wra gwedhynder dhe’n fest ynwedh. Y’n vlydhen ma, keffrys ha’n Tylder Bras diskwedhva rag ilow, yth esa tylder nessa drehevys dhe amal Avon Korryb. Y’n tylder ma, seyth kans kador, yth esa diskwedhyans sirk ‘No Fit State’ henwys Kudhgisyans, gans lappyoryon ow kul diskwedhyans marthus ow kregi ughel y’n ayr a-ugh an woslowysi.

Lywyores an diskwedhyans, Firenza Guidi, a leveris hi dhe gavoes awen dhe sevel ‘No Fit State’ wosa godriga orth Fest an Artys yn blydhynyow a’n ethves degblydhen, hag yma omglewes dhedhi bos dehweles yn Galway haval orth ros ow treylya yn kylgh dien.

Yn Alban – The Scotsman

Pilenn Fest Dinedin a vydh dalleth y’n ethves war ugens tro y’n kynsa a vis Est, ha Laura Corcoran, hanter an gweythres dewblek ilowek ‘Frisky and Mannish’ a vydh gul areth rag dalleth an fest. I re wrythyas y’n Pilenn a-dhia dhew vil ha naw hag yn hy areth, Laura a vydh kewsel a-dro dhe’n lettyansow yw kevys erbynn gwrythya wosa dineythi fleghes, keffrys ha matter a fowt a skentoleth yn mysk tus a yll synsi attendyans goslowysi yn norvys warlinenn wosa an pandemek.

Hi a leveris: ‘Avel gwrythyer, y hyllir mires orth an Bilenn y’n fordh ma na vo chons dh’y wul yn kyrghynnedhow artweythek erell awos braster ha myns a’n ober usi omma, ha’n diverseth anedha. Wosa hwithra ranndiryow a-vri an diwysyans y hyllir gweles an fordh mayth oberons i. Wosa gul agas ympynyon yn fordh a dybi yn preusel, an palster a wodhvos ha hwithrans usi omma yw par dhe M.A. hag an kost yw a-dro dhe’n keth. Yma’n Pilenn omma ragowgh avel trenyans pur dynn.’

Hi a wrug gwarnyans bos gis nowydh rag gesyoryon ha didhanoryon dhe wul omdhiskwedhyansow warlinenn hepken, hag gul arghans dredha i dre dhevnydhya fordhow haval orth TikTok, hag yma fowt a dus lemmyn a yll synsi attendayns a woslowysi vew. Hi a leveris: ‘An gevrenn ma ynter gwrythyer ha goslowysi yw neppyth yw aswa skentoleth seulabrys.’

Yn Manow – Radyo Manow

Towl dhe dhrehevel delow kowrek a Vyghtern Orri dhe dir a-dal Bre Tynwald re beu degemmerys gans an kessedhek-devisya yn tien yn despit dhe vos kommendys rag naghans kyns.

An delow golowys a vydh nebes le ages tri meter y hirder ha onan poynt eth meter y les. Y fydh ev diskwedhes Myghtern Orri gans y gledha yn y woen ha’y vregh a dhyghow ystynnys, ha gwisk gwiw herwydh skians yw selys orth hwithrans an moyha nowydh, hag ev a vydh gorrys war selven skrifys gans hanow an myghtern yn Gwydhelek Mannow ha Sowsnek ha dre dhevnydhya runyow ynwedh.

Istorior Charles Guard a gewsis rag skoedhya an ragdres ha leverel bos arwoedhyek a ertach ankrydor mor a’n ynys.

Y fydh plat ynwedh gans derivadow a-dro dh’y vri istorek, ow leverel manylyon a-dhiworth Lyvrow a’n Myghternyow a Vannow ha’n Ynysow hag yw kovheans istorek a-varra y’n istori Manow.

Ny veu diswedhys kost dysmygys an delow, mes leverys veu dhe Radyo Manow an delow dhe vos arghesys ‘yn privedh’ yn le a dhevnydhya arghans poblek.

Achesonyow rag y skonya a veu gwrys gans Ertach Kennedhlek Manow yn unn leverel nag esa gwrys hwithrans hendhyskoniethel a’n tyller.

Degemmerys o an towl yn-dann worholethow a-dro dhe wolowys ha hwithrans hendhyskoniethel.