YMA Y’N DOWLEN MA

• Yma Bardh Meur, Jenefer Lowe, yn hyns dhe ‘Kernewek Lowender’.
• Jerry Sethir
• Nicholas Williams – Place
• Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

• “Arlodhes an lynn” – Hanterhir
• “Fiddler’s Despair” – Mabon
• “Ow leski” – Ahanan
• “Off to California/Jim Stacey/Jack in the box” – Bagas Porthia
• “Yma kan y’n veyn” – An Gof
• “An eos hweg” – Yowan Tresidder Tonkin
• “Bro goth agan tasow” – 4 in a bar
• “Bewewgh pub mynysen oll” – Juliet Ann
• “Plethen a beswar” – Cam Kernewek
• “Tus a bell” – Simon Glanville

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – BBC Kembra

Reyth Senedh Kembra rag surhe dyskyblon oll yn Kembra dhe worfenna adhyskans skol avel ‘devnydhoryon anserghek Yeth Kembra’ re sewenis yn diwettha rann a afydhyans gans an Senedh.

An Reyth Yeth hag Adhyskans Kembrek re beu gwrys dhe weres ynkressya an niver a gowsoryon a Yeth Gembra war-tu ha’n amkan a vilvil kowser erbynn dew vil deg ha dew ugens, ha gwaytys yw an reyth dhe seweni yn raglev an senedh nessa seythun kyns dos ha bos lagha.

A-dro dhe dri warn ugens kannsrann a dhyskyblon yw adhyskys dre’n Yeth hag yma gorvynn dhe Wovernans Kembra dh’y ynkressya dhe dheg warn ugens kannsrann erbynn dew vil deg warn ugens ha dew ugens kannsrann erbynn dew vil deg ha dew ugens.

Esel Plaid Cymru, Kefin Campbell, a brofyas ewnans, skoedhys gans Cymdeithas yr Iaith, rag darambosa hanter a dhyskyblon dhe vos kowsoryon Kembrek yn kynsa, erbynn dew vil deg ha dew ugens, mes fethys o an ewnans, nownsek warn ugens erbynn ha dewdhek unnver.

Kannas an Cymdeithas, Toni Schiavone, a leveris bos diswaytyek na wrug politigoryon siwya an hyns a adhyskans yn Kembrek rag oll.

Kannas an parti gwithadoryon, Tom Giffard, a leveris ev dhe skoedhya an amkan, yn-dann leverel ‘ni a vynn skoedhya kerens dhe weres aga fleghes gans ober-skol hag ober-tre mar ny yllons i aga honan kewsel Kembrek.‘

Yth esa neb gwarnyansow a-dro dhe’n reyth, y’ga mysk, leveris veu bos peryll a dhyski Kembrek dhe iselhe gnas a dhyskans a sojetys erell haval orth awgrym ha skiens ha Sowsnek.

Senedh Kembra re leveris bos an peryllow ma gwann hag i a yll bos sewajys.

Yn Iwerdhon – BBC Iwerdhon

Konsel Konteth Donegal re leveris bos moy ages tri hans drehevyans sowlys y’n konteth mes ymons i ow pos kellys orth toeth prederus. Ynwedh yma’n niver a dioryon owth iselhe ynwedh.

Rag assaya digelmi an kudynn ma yma stus ow pos gwrys yn kresenn trenya nowydh yn Portnoo, Konteth Donegal.

An skol sowla a dhevnydh eghennow dihaval a dhevnydhow rag sowla toho, y’ga mysk; kors dowr, kors gwaneth, lin ha kala divers.

Igerys veu yn mis Hedra dew vil peswar warn ugens hag an stusow dre’n pennseythun ena yw heb kost, ow pos arghesys gans Governans Iwerdhon.

Yth esa a-dro dhe dhew vil chi sowlys koth y’n Poblogeth, herwydh niverow an Governans, yn dew vil dew warn ugens, hag yn Iwerdhon Gledh yma le ages kans ha peswar ugens, niver yw lehes a-dhiworth a-dro dhe dhew ugens mil y’n pympes degblydhen.

Y’n eur ma, a-dro dhe ugens den re ombrofyas dhe’n stus herwydh Conal Shovlin, unn fondyer an stus. Ev a leveris ‘ni a dhysk gisyow oll a sowlans; sowla lovan yn Donegal, sowla kors yn Wexford ha Cork, ha sowla kala ha lin a-dhiworth Ulster ha Donegal Est. Yth yw a-vri ni dhe drenya nebes tus yowynk lemmyn rag may hyllons i y dhyski dhe dus erell. Dhe-les yw dhe veur a dus hag yw marthus ha teg.’

Toho-praktisya pur gompleth re beu drehevys y’n kollji rag may hyll tus praktisya gisyow pals.

Yn Alban – BBC Alban

Y fydh res dhe dhyskyblon yn diw skol yn Dinedin gwitha aga klappkodh yn poketys prennadow dre’n jydh der polisi nowydh gorth-klappkodh.

Dyskyblon y’n kynsa dhe’n pympes blydhen yn skol Portobello ha skol Queensferry a vydh res skrip arbennik ha res yw alhwedh tennvenek rag y igeri. I a yll gwitha gansa aga klappkodh, yn y skryp, mes ny yllons i igeri an skryp y’n jydh kyns seni klogh an diwettha dyskans.

Rag dyskyblon y’n hweghves blydhen yma stevell-kemmyn aga honan gans jynn dialhwedha.

Kannas Konsel Dinedin a leveris hemma dhe worfenna an kestrif ynter an klappkodh ha’n dyskadoryon rag kavoes attendyans an dhyskyblon.

An Konsel a lever an tybyans dhe vos skoedhys gans a-dro dhe hwegh ha peswar ugens kansrann a dhyskyblon ha kerens yn arhwithrans. I a gampoellas hwithrans a brof dyskyblon ow tevnydhya media kowethasek der aga klappkodh dhe berthi effeythyow drog y’ga galloes dyski.

An skolyow a lever na wra an difennans anles orth dyskans drefenn bos kavadow seulabrys iPads a brof asnodhow bysyel heb distennans gan media kowethasek.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Pubonan a woer Manow avel tyller an res jynn-diwros an moyha a-vri y’n norvys an TT, mes lemmyn, rag ystynna an ‘fest a jynnow’ yma ‘Minifest’ ynwedh.

Y’n vlydhen ma y feu gwrys an kynsa ‘Minifest Manow’ dre’n dy’goel arghantti yw passys, gans kansow a miniow ow splanna yn-dann howlsplann. An fest nowydh yw keworrans dhe’n dydhlyver a hwarvosow-jynn, gans an Pennseythun Karr Klasek ha Sport (yn mis Me ynwedh), ha Fordfest yn mis Gwynngala.

Ordenoryon an fest-jynn a lever bos marth bras ha delit dhedha a-dro dhe’n niver a dus a gar hwarvosow an fest ha’n niver a dus re dheuth a-ban veu lonchys yn dew vil onan warn ugens, hag i a wra keworra moy a hwarvosow rag gwalgha gorholeth.

Minifest a dhallathas dy Sadorn an peswara gans an kerri oll ow kul displetyans ogas Kastel Peel, hag ena dhe dhy’Sul an pympes, i a lewyas dhe Withti Jynnow Manow yn Jurby a-dhiworth deg eur y’n myttin bys unn eur, kyns gorfenna an pennseythun orth dallethva an res TT diworth diw eur bys dhe bymp eur.

NOWODHOW AN SEYTHEN

Nyns eus unn parti vydh gans rewl war Gonsel Kernow wosa an etholans y’n seythen yw passys. Byttegyns, Reform yw an brassa parti gans eth konsler warn ugens. Dell hevel, nyns eus parti aral vydh gans hwans a gesoberi gansens i. Ytho, Yma chons bos kesoberyans gans Parti Livwer, omsevyogyon, Mebyon Kernow ha’n Parti Glas. Orth an prys my dhe rekordya hemma, yma hwans dhe Reform a rewlya an konsel hwath. Yma own dhe lies person i dhe seweni drefen bos towl dhedha rewlya erbyn konselyow ow neyjya banerow saw po Baner an Kesunyans po Baner Pow an Sowson.

***

Yma godros a gelli dew ugens soodh y’gan gonis kerri klavji. Res yw dhe’n trest sawya pymp milvil peuns a hys soth west a Vreten Veur.

***

Y feu diskwedhys fylm The Salt Path rag y gynsa tro yn Tewynblustri. Yma Gillian Anderson ha Jason Isaacs yn mysk an sterennow. Selys yw war lyver Raynor Winn yn kever kopel ow kerdhes Trulergh Kernow ha Soth West a Vreten Veur. Yth esa an gala dhe Sinema Golowji.

***

Yma bagas peldroos Truru owth yskynna dhe Gesunyans Kenedhlek Soth wosa fetha Sen Albans pymp gol dhe dhew.

An kynsa bagas Kernow yw dhe vos gorrys a-wartha dhe’n Kesunyans Kenedhlek.

***

Henn yw Oll an seythen ma – y fydh moy nessa seythen

YMA Y’N DOWLEN MA

• Jerry Sethir
• Nicholas Williams – An vledhen heb hav
• Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

• “Karol Kala Me” – Bucca
• “Feri Hellys” – Dalla
• “Divroans” – Skwardya
• “Silver Spear Reels” – Capercaillie
• “Tresor” – Rowan Tree
• “War an halow” – Graham Sandercock
• “Drehevyoryon Empoureth” – Mamvro
• “Frapp vy melder unnweyth moy” – Elizabeth Ellis hag erel
• “Kan gwrians” – James Hawken
• “Tamsin” – Phil Knight

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – BBC Kembra

Milyow a dus re wrug keskerdh a-barth anserghogneth rag Kembra. An hwarvos, ordenys gans an bagasow ‘Yes Cymru’ hag ‘All Under One Banner’, a veu gwrys yn Barry dy’Sadorn yw passys. Kreslu Kembra Soth a dhismygis ynter hwegh mil ha seyth mil a dus dhe wul rann ynno.

Phyl Griffiths, kadoryer Yes Cymru, a leveris an hwarvos dhe ‘dhiskwedhes cher a dus a-dreus Kembra’.

Wosa an keskerdh, bush bras a dus a omguntelas yn Garth an Myghtern rag arethow a dhiworth tus haval orth ledyores Plaid Cymru, Leanne Wood, ha kannas Parti Glas, Tessa Marshall.

Ms. Wood a leveris bos termyn gwiw dhe worfenna serghogneth Kembra orth Governans Pow Sows ha leverel bos spas dhe dhrehevel fordh arall erbynn an fordh a serv Sita Loundres ha gasa brewyon rag kemmyniethow yn Kembra. Mr. Griffiths a leveris tus dhe vos parys rag chanj ha nyns yw anserghogneth tybyans an emlow namoy, yth yw gorthyp sevur ha leun a wovenek dhe argerdh politek terrys. Yn-medh ev, ‘Yth eson ni ow kweles skoedhyans ow tevi, yn arbennik yn mysk henedhow yowynkka ha skwith yns i a glewes bos Kembra po re vyghan po re voghosek. Ni a woer ken – ha hedhyw, milyow a dus a dhiskwedhas agan bos parys dhe synsi agan termyn a dheu y’gan dewdhorn agan honan.

Rhun ap Iowerth a Blaid Cymru a leveris bos diswaytyans ow tevi gans Westminster yn kemmyniethow yn Kembra hag kyfyans ow tevi bos gwiw Kembra dhe gavoes an gwir ha’n fentenyow dhe wul maystri orth hy thermyn a dheu hy honan.

Yn Iwerdhon – RTE

Komposydh Iwerdonek, Michael Gallen, re beu res pewas FEDORA dew vil pymp warn ugens, pewas a’n brassa rag gwariow-kan nowydh, rag y ober ‘The Curing Line’. An pewas a gans mil euro a veu res orth Gwari-kan Stat Vienna dy’Sadorn an hweghves warn ugens a vis Ebrel, hag yth yw an brassa pewas rag gwari-kan y’n norvys.

An gwaynyor yw dewisys gans bagas keswlasek a askorryon gwari-kan, y’ga mysk tus a-dhiworth Gwari-kan Paris, Gwari-kan Kennedhlek Iseldiryek, Gwariva Kennedhlek Denmark ha Festival d’Aix-en-Provence ha gwrys yw yn kespareth gans Gwari-kan Europa hag yw bagas-kannas rag moy ages kans, deg ha tri ugens gwariva-gan ha goelyow a-dreus tri ha dew ugens pow.

The Curing Line, keskevarwoedhys gans Gallen ha Shawn Fitgerald Ahern, a hwither themys a dhasyagheans, koll gonisogethek ha diskarans kyrghynnedhek. An gwari-kan a lever hwedhel a venyn a erit nerth hendasek rag sawya bewnans, mes hi a goll an nerth dh’y dhevnydhya. Amkan an oberenn yw dhe wul govynnow a-dro dhe’n aswa ynter tus ha’n norvys naturel, ha’n pyth yw kellys y’n aswa na.

An gwari-kan a vydh diskwedhys yn kynsa dhe’n Fest Artys Kilkenny yn mis Est kyns mones yn torn keswlasek.

Yn Alban – Nowodhow Linenn-varow

Milva Dinedin re dheklaryas hi dhe dhalleth gwertha kawgh hy enevales avel teyl nessa mis. Hi a vydh y wertha yn bernow a dheg ha dew ugens liter orth pris a bymp peuns a bub. Tus a yll dos y’n milva myttinweyth ha prena myns yw da gansa.

An milva a argemmynas an gonis yn media kowethasek, ow leverel ‘We have poo for you’ ha leverel bos meur a vegyans dhe’n teyl hag yth yw perfeyth rag lowarthoryon ha tiogyon.

Dell hevel, tus a gar an gonis ma. Yma euryow arbennik rag kuntell an teyl; eth eur bys naw eur Sadornweyth ha Sulweyth. Y’n eur ma oll an termyn re beu ordenys yw leun a dus a vynn kavoes aga hergh.

Ha nyns yw hemma an kynsa tro bos gwerthys kawgh gans Milva Dinedin, yn dew vil tri warn ugens an meni ena a wrug ‘Poo Fest’ ha dredho gwariow haval orth ‘dysmygi poesedh bern kawgh troengornvil’ ha parya kawgh gans y eghenn, po ‘matching faeces to species’.

Ytho, yn bargenyow-tir a-dro dhe Dhinedin y fydh teyl a-dhiworth simyon, zebras, hag olifanses!

Yn Manow – Manow Hedhyw

Yma gour o journalwas ha soedhek gwask an governans ow pysi daswrians meur a argerdh governansek Manow, yn-dann warnya bos fowt a werinieth laghel ha hwithrans effeythus.

Alistair Ramsay, neb eus pymp ha dew ugens blydhen a berthyans yn politigieth Manow dhodho, a lever an argerdh menystrek kommendys y’n ethves degblydhen bos gwellheans bras wosa an governans digevelsek hag esa kyns. Byttegyns, ev a lever bos res a arnowythheans yn framweythyow politek rag perthi edhommow a werinieth wir.

Ev a venegis ensamplow haval orth kenethlegyans a’n gonis kowbal an ‘Steam Packet’ ha gwrians a ‘Manx Care’, ow leverel an draow ma dhe vos gwrys heb assentyans poblek.

Ev a leveris bos res a dhiberthva gler ynter Senedh ha Governans, ha leverel an argerdh dell yw a dhyght orth Senedh avel ystynnans a Wovernans, ha siwyans an argerdh ma yw profyansow ow pos afydhys wosa fowt a hwithrans stroth.

NOWODHOW AN SEYTHEN

An Edenva re wrug defendya dhe ves gig Kneecap. An bagas rapp Iwerdhonek a veu tewlys dhe berformya dalleth mis Gortheren. Byttegyns, yma argyans bras yn kever tacklow leverys gansa. Kneecap a leveris neppyth yn unn performyans yn kever ladha eseli senedh Tori. An bagas re worthybas i dhe sevel orth glanheans ethnek yn Palestin. Y fydh an Edenva ow taskorra oll an pemontys kyns pell. Dyllys veu nowodhow an seythen yw passys ynwedh bos performyans tewlys yn Aberplymm. Kneecap a vydh y’n Pavyllyons peswara mis Gortheren.
***
Argh boos yn Kammbronn re leveris bos towl dhodho a dhalleth gonis kanna boos. CPR Regeneration a garsa y wul rag gwitha boos termyn hirra heb bos kemmys skolyans. An gonis a vynnsa sevel pymp mil warn ugens peuns dh’y lonchya.
***
Kildennys yw mona governans Porth Efanvos Kernow gans Konsel Kernow.
Dew kans mil peuns yw an somen na vydh res dhe’n tyller dhe Dewynblustri. Holya disput bras a wra hemma pan veu res dhe gonsler Tori soodh dhe’n Porth Efanvos.
***
Hag ethves warn ugens an mis ma y fydh nosweyth korrgowser ygor yn Kernewek. Restrys yw gans Gari An Gov yn Ankor Glas yn Hellys. Y fydh pymthek spas rag ilewydhyon. Mars eus hwans a vos performyas, y talvia dhywgh kestava orth Gari.
***
Henn yw oll an seythen ma – y fydh moy nessa seythen.