• Delia Brotherton a red hwedhel gans Tony Hak.
• “Anaphora” gans Nicholas Williams
• Nowodhow an Norvys Keltek
• Nowodhow an Seythen

Yth eson ni ow seni nebes kanow ha tonyow gans an ger ‘tan’ ynna awos bos Kalan Gwav.

Kanow an seythen ma

• “Oll an eskern” – Boywife
• “Tan an gov” – Dalla
• “Hayle Hop – Chy Ambel – Upton Towans” – Henavek
• “Ny allav y wodhevel” – Skwardya
• “Fire Dance” – Riverdance
• Tonyow Nos Lowen gans Tredanek
• “Glowbrenn” – Julie Elwin
• “Reels” – Kilfenora Ceili Band
• “An lader” – Ray Chubb
• “Bys Jenna” – Molly Biscoe

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – newsfromwales.co.uk

An dowlenn ‘Kembrek y’n Soedh’ a wra meur a drenyans ha skoedhyans rag krevhe skians diwyethonek yn tylleryow-oberi, hembrenkys gans Kresenn Genedhlek rag Dyski Kembrek, re beu gormoelys a-gynsow gans Estyn, an asrann adhyskans ha trenyans a Gembra, yn arbennik rag skoedhyans medrys rag kowsoryon hokkyek ha devnydhya dyskadoryon y’n soedhva rag drehevel omafydhyans ha delenwel omdhalghow ha fara.

A-dhia y lonchyans yn dew vil hag etek, Kembrek y’n Soedh re skoedhyas moy ages deg warn ugens mil oberor ha dew vil arvethor der Dyski Kembrek Gwent a dhelivras an dowlenn a-dreus dhe ranndir Gwent.

Yn mysk ensamplow teythyek yma ragdres gans Konsel Sita Kasnewydd mayth attendyas kans menienn klassow sethunyek gans dyskador a wrug ynkressyans y’n devnydhyans a Gembrek pub dydh.

Geraint Wilson-Price, Lewydh Dyski Kembrek Gwent, a leveris: ‘Towlenn Kembrek y’n Soedh an Gresenn Genedhlek a igor spasow nowydh rag may hyll dyski ha devnydhya tus Kembrek yn obervaow, ha pes da dres eghenn en ni der derivas poesedhek Estyn.’

Yn Iwerdhon – Sky

Yma kowethas ow kul delivransow a brenassa lemmyn y’n ebron a-ugh Dublyn. Yma dhe Vanna Aero hes a beder-askell dro tri warn ugens kilo aga foester. I a nij orth ughelder a dhew kans dew ha tri ugens troeshys (peswar ugens meter), gans fardellow a yll bos iselhes dre gordenn vewbedradow.

Pennsoedhek an kowethas, Bobby Healy, a leveris: ‘Yth eson ni ow keskewsel gans Awtourita Nijans Sivil ha Gonisyow Daromres Ayr Kennedhlek. Dre vras, termyn-nija yw a-dro dhe deyr mynysenn. Yth yw kosella, salowwa ha glassa ages devnydhya fordhow.

Koffi yw an moyha a-vri, mes ny a dheliver meur a oyow fresk. My a dyb bos tus owth assaya agan provya, mes nyns yw kudynn ragon.’ Res yw dhe brenoryon surhe bos kavadow tirva heb lett, hag yw chekkys gans den dre dhevnydhya kamera a vir war-nans, kyns gorra dhe’n dor an prenassa.

Mes nyns yw pes da pubonan gans an gonis nowydh. Mark Hammond a-dhiworth Blanchardstown a leveris bos an tros pur ankensi. Mes Mstr. Healy a leveris: ’Herwydh studhyans gans Kollji an Trynsys, ni a woer bos an tros le dres eghenn ages tros keyndiryel trevek, ytho, ny dybav bos tros an kudynn; omglewes yw an kudynn. Yth o an keth gans kerri ha jynnow-ethenn, my a dyb hemma dhe vos degemmerys wosa nebes termyn.

Yn Alban – STV

Wosa hav poeth ha sygh y’n vlydhen ma yma fowt a dhowr yn rannow a Alban herwydh gwarnyans Asrann Difresyans Kyrghynnedhek Alban. Dy Yow, i a leveris bos nivel isella ages an nivel yw tybys bos herwydh usadow dhe lies avon; an Deveron, an Spey isella ha rannow an Ythan. Yma studh a warnyans a-dro dhe avonyow Findhorn, Don, Firth of Tay, Tyne, Orkney ha Shetland hag yma avonyow erell yn studh a-varr a warnyans.

Yn despit a dhargan a law dre’n pennseythun, an Asrann re wovynnas orth tus a bes bos hewoel ha deriva neb arwoedhyow a danowder may hwellons i. Kannas an Asrann a leveris: ‘Dew vil pymp warn ugens re beu anusadow hag yn y dempredh hag yn hirder a dermyn may pesyas kewer sygh. Rag an brassa rann a dus fowt a dhowr yn Alban yw kov pell, mes wosa dy’Goelyow an skolyow ha meur a dus ow kodriga yn tylleryow na wrussens i kyns, moy a dhowr a veu devnydhys yn tylleryow anusadow.’

Yn Manow – Gonisogeth Manow

Gwrys veu an tressa kesstrif ‘Tough Mukka’ yn Mannow y’n pennseythun usi passys, hag a-dro dhe dri hans seytek ha tri ugens den a guntellas warbarth rag gul res dre’n parkow leysek. Gwrys yw gans alusennedh ‘Isle Listen’ rag kavoes arghans rag yaghheans, yn arbennik yn mysk tus yowynk hag yn towlenn adhyskansek rag skolyow.

Yma dew hyns y’n res y honan, hag etek kilometer hag eth kilometer hag y’n hyns, res yw poenya a-dreus dhe barkow lesyek, krambla dres pusornow a woera, slynkya yn-dann lennow a blastek hag yn-nans slynkvaow glyb, oll yn ranndir Ballakillowey.

Andrea Chambers, pennsoedhek Isle Listen a leveris: ’Hemm o agan tressa Tough Mukka ha splann yw dhe weles fatell devis an hwarvos. An hyns yw chalenj korfek rag oll an dus a’n gwra ha pup-prys ni a wel cher-bagas marthys. Yth yw hwarvos a gennerth omglewans-para, perthyans ha skoedhyans an gemmynieth ha henn yw an skila bos an hwarvos pur arbennik dhyn,’

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Kovhen Skians 2016 gans levow Barney Carver, Ken George, Jon Mills ha Jori Ansell.
• “Olcanow” gans Nicholas Williams
• Nowodhow an Norvys Keltek
• Nowodhow an Seythen

Kanow an seythen ma

• “Vug” – Crowd Control
• “Ha my ow mos” – Simon Lockley
• “Lisa Mari kellys” – Andrew Bate
• “Feri Tregi” – System Son Kernow
• “Tekka ha hwekka” – Hanterhir
• “Ros veur” – Bolingey Troyl Band
• “We can plinn” – Mammenn
• “Mylecharaine’s March” – Barrule
• “Re a lever” – Bucca
• “Myrgh an mor” – Phil Knight

Nowodhow an Norvys Keltek

Drog yw genen – yma kudyn owth igeri an restren ‘Word’ gans an tekst ma.

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Esther Johns ha Matthi a vir war-rag dhe 2026
• “Hilieth Skiansek” gans Nicholas Williams
• Nowodhow an Norvys Keltek
• Nowodhow an Seythen

Kanow an seythen ma

• “Ogh, penndra vyghan” – Tir ha Tavas
• “An culyek hos” – Radgell
• “Tredan” – Sonerien du Tredan
• “Athelstan” – Skwardya
• Lowender 23 – seshyon gans Toby ha Jen
• Lowender 23 – “tolla roose” – Kescorra
• “Am Buachaille ban” – Caparcaillie
• “Marghadoryon Mernans” – Graham Sandercock

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – nowodhowdiworthcymru.co.uk

Ordenoryon an Diskwedhyans Kembrek Ryal re beu gobrys a’ga omrians dhe yeth Kembra dre dhegemmeres an piwas Cynnig Cymraeg, po Profyans Kembrek hag yw nivel a aswonnvos yw res dhe restransow re oberis gans soedhva dhesedheger Yeth Kembra rag towlenna, desinya ha gul proviansow rag Yeth Kembra.

Hag an diskwedhyans ow talleth y’n seythun ma yn Llanelwedd, pennsoedhek Aled Rhys a leveris ev dhe vos pes da dhe dhegemmeres aswonnvos Cynnig Cymraeg a-barth Kowethas Ammethek Kembrek Ryal. Ev a leveris bos dhe’n diwysyans ammeth kansrann ughella a Gembrogyon ages neb diwysyans arall yn Kembra. Ev a leveris: ‘Yma junyans pur wir ynter kaleshe termyn a dheu Yeth Kembra ha kaleshe termyn a dheu ammeth Kembrek. Yeth Kembra yw kresek rag agan ober omma y’n diskwedhyans hag orth nivel ughella a-dreus dhe Gembra. An Yeth ha’n gonisogeth yw rann a res a vewnans ammethek Kembrek ha degemmeres aswonnvos a henna a vydh gweres orthyn avonsya pella Kembrek gans tus a ober y’n diskwedhyans yn Kembra ha pella.’

Yn Iwerdhon – RTE

Ledoryon an diwysyans pyskessa re warnyas a-dro dhe derroes awos finwedhyansow pyskessa nessa blydhen a allsa distrui kemmyniethow-pyskessa brassa.

Konsel Keswlasek rag Hwithrans an Mor, a wra kusul godhoniethek a-dro dhe vynsow a buskes dhe Unyans Europa, re gommendyas leheans a dheg ha tri ugens kansrann yn finwedhyans a vrithel nessa blydhen, keffrys ha leheans a onan ha dew ugens kansrann yn pyskessa rag gwynnek-glas, ha leheans a dhew warn ugens kansrann yn pysk-badh. An Konsel a lever pyskessa rag brithel re wordremenas kusul godhoniethek orth nownsek war ugens kansrann a-dhia dhew vil ha deg, ha mynsow a vrithel yw isella ages finwedhyans bewoniethel salow lemmyn.

Pennsoedhek Kowethyans Askorryon Pysk a Iwerdhon, Aodh O’Donnell a leveris bos sostenadewder an dra an moyha a-vri, mes an kusul yw boemm-morthol. Brithel yw an pysk an moyha talvosek yn Iwerdhon hag y dalvos yw moy ages peswardhek ha peswar ugens milvil euro.

Yn Alban – An Gazette

Men Kov re beu drehevys yn Park Ranndiryel Clyde Muirshiel avel men-kov dhe’n dus a veu ledhys yn Bal Barytes Muirshiel ynter mil, naw kans, dew ha dew ugens ha mil, naw kans naw ha tri ugens. Desedhys o an bal a-dro dhe dhew poynt pymp mildir a-dhiworth Kresenn Godrigoryon Muirshiel y’n goen ogas Lochwinnoch, hag ev a askorras Barytes, hag yw denvydhys yn peint, paper, pann ha medhygonieth, dre dhew kans blydhen bys yn y dhegeans yn mil, naw kans naw ha tri ugens.

An men kov a veu profys gans eseli an gemmynieth deythyek, y’ga mysk teyluyow a dus o tus-bal kyns. Arghesys o gans Konsel Renfrewshire hag Arghas Sewenyans Kevrennys Governans RU.

Yma plat orth an men kov gans henwyn a hwegh gour a veu ledhys y’n bal dre gerrek ow koedha, droglammow gans devnydh tardha ha droglammow treusperthyans a-ji hag yn-mes a’n bal, nebes anedha le ages deg warn ugens bloedh.

An men kov a veu drehevys gans Gordon Grey a wra fosow-sygh a ven. An tyller a yll bos drehedhys a-droes yn unnik a-dhiworth an gresenn-godrigor.

Yn Manow – Gonisogeth Manow

Dew wydhyow a dhons Manowek re beu gwrys a-gynsow gans Gonisogeth Manow hag yth yns i keworrans dhe’n kuntelles a fylmow derivadow ow tevi yw gwrys gansa. Y’n eur ma yma ynkressyans a droenekter a-dro dhe dhons Manow hag y’n ynys hag yn keswlasek.

Kommendys yns gans dyskadores ha gwrythyores Gráinne Joughin ha diskwedhys gans eseli hy bagas dons, Skeddan Jiarg, hag i a dhiskwedh an donsyow henwys ‘Shooyl Inneenyn’ ha ‘Sharon’s Jig’.

‘Shooyl Inneenyn’ yw dons a veu gwrys yn hengovek gans benynes y’n Fer Arvethya dy’Goel Michal y’n nawves warn ugens a vis Gwynngala, ha ‘Sharon’s Jig’ yw dons a unn den nebes kales dh’y wul. Dr. Chloë Woolley, Soedhoges Avonsyans Ilow yn Gonisogeth Manow a leveris: ‘dons gwerinek yw rann a res gonisogeth bewek Manow hag yntanys on ni an fylmow ma dhe aweni moy a dus hwath, mar pens i donsoryon, dyskadoryon po skoedhoryon, dhe wul rann ha gweres gwitha dons Manow avel hengov ow pewa.’

NOWODHOW AN SEYTHEN

• Anna Anise hag Elizabeth Ellis a gews adro dhe dowl rag albom nowydh yn Kernewek.
• “Prierynas” gans Nicholas Williams
• Nowodhow an Norvys Keltek
• Nowodhow an Seythen

Kanow an seythen ma

• “Tresor” – Gwenno
• “Hayl dha’gan mammvro” – 4 in a bar
• “An myghtern ha’n Duw” – Anna Anise
• “Kernow, ow thre” – Anna Anise
• “Anella” – Black-Eyed Nancy
• “Calish Luck” – Jon ha Phili Mills
• “Fer Lyskerrys” – Graham Sandercock
• “Fiddler’s Despair” – Mabon
• “Da yw genev” – Matthi ab Dewi

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – Nation.cymru

Y fydh tirnos yn mis Hedra a dheu yn gonisogeth ilow Kembra awos an kynsa Piwasow Ilow Du Kembrek.

An hwarvos, tasegys gans Shirley Bassey, Levi Roots ha Sir Nick Young, a vydh solempnya an roas, delanwes ha kevro a artydhyon dhu yn Kembra.

Y fydh gwrys dy Sadorn an peswara a vis Hedra dew vil pymp warn ugens hag enowi an ilewydhyon dhu ow furvya son Kembra y’n dydhyow ma yn eghennow a ilow haval orth tarder, enev hag R&B.

Klassys a’n piwasow yw Gwella Artydh Nowydh, Gwella Kan yn Kembrek ha moy a biwasow herwydh reydh. An kynsa hwarvos ma a dhegemmeras dew kans, onan ha peswar ugens profyans rag kans, deg ha dew ugens artydh.

An hwarvos ma yw gwrys yn termyn a nerth owth ughelhe yn ilow Gembrek wosa Kembra Awenek dhe skoedhya meur a dybyansow dhe vaga diwysyans bewekka ha sewen.

An hwarvos-piwas ma a veu fondys gans Professor Uzo Iwobi, islewydh Kollji Riel Kembrek a Ilow ha Drama, hag Ify Iowbi, pianydh, kompsydh hag askorrer, gans amkan a ughelhe levow du yn artweyth, gonisogeth hag ertach yn Kembra.

An diwysyans ilow yn Kembra a wra dew poynt hwegh milvil a peunsow pub blydhen hag yma Kembra Awenek ow kevarghewi moy ages seyth kans mil peuns der y Arghas Arghans Ilow.

Dew dhydh a-wosa, and pymthegves Piwas Ilow Kembrek a vydh solempnya ilow Gembrek yn efan, gans performyansow gans Gwenno, Melin Melyn ha Lemfrek.

Yn Iwerdhon – Nowodhow Donegal

Yma band ikonek a-dhiworth Donegal, Clannad, ow pesya gul aga merk yn sinema an norvys wosa moy ages dew ha dew ugens blydhen a wul ilow Iwerdhonek hag ‘Oes Nowydh’.

Y fydh devnydhys aga han Coinleach Glas An Fhómhair yn fylm nowydh diskwedhys gans sterennow Margot Robbie ha Colin Farrell henwys ‘A Big Bold Beautiful Journey’ hag yw hwedhel fugiethek romansek lewys gans gwrier-fylm a-vri Kogonada.

Clannad a veu furvys yn mil, naw kans, deg ha tri ugens yn Dore gans Moya Brennan ha’y breder Ciarán ha Pól ha’ga ewntres Noel ha Pádraig Duggan. Gnas aga ilow a dheuth a-vri wosa bos devnydhys y’n kevres pellwolok Harry’s Game y’n peswar ugensves degblydhen. Dre’n degblydhynyow ilow Clannad re dheuth ha bos onan a’n esporthow ilow Iwerdhonek an moyha sewen. Aga ober re beu diskwedhys yn fylmow meur aga bri haval orth The Last of the Mohicans hag i re gesoberis gans tus erell haval orth Bono diworth an band U2.

An band a veu res Rydhses Sita Donegal yn dew vil peswar warn ugens rag solempnya moy ages deg ha dew ugens blydhen a gevri dhe ilow Iwerdhonek.

Yn Alban – Ross-Shire Journal

Politigoryon LivWer a-dhiworth tylleryow a-dreus dhe’n Ugheldiryow re dheuth warbarth rag innia orth Arghantti Alban dhe dhastybi a-dro dhe dhegea arghanttiow yn Dingwall, Gairloch, Tain ha Nair nessa bydhen.

Yn lyther dhe Arghantti Alban, an poitigoryon a wrug gwarnyans a-dro dhe ‘dhever rag skoedhya ha sostena kemmyniethow teythyek’ ha gelwel dhe wul omworrans styryek gan kemmyniethow teythyek ha Governans Alban rag kavoes digelmyans dhe gudynnow.

Herwydh bagas prenoryon ‘Which?’, moy ages hwegh mil peswar kans arghantti a-dreus an RU re dhegsa a-dhia dew vil ha pymthek, hag yw moy ages tri ugens kansrann an roesweyth arghantti, orth toeth a-dro dhe drydhek ha dew ugens degeans pub mis.

Ynwedh, an Kowethyans a Negysyow Byghan re warnyas a-dro dhe effeythyow negedhek a dhegea arghanttiow orth negysyow byghan, yn arbennik koll a gestavans yn kig ha kneus ha kaletter a ordena liva a vona a yll lettya orth gwarinasow ha tevyans.

Y’ga heskusulyans gwenton y’n vlydhen yw passys, an Liv-Wer a Alban a unnverhas profyansow dhe dhifres kemmyniethow diworth degeans arghantti dre rydhhe an ‘diwettha arghantti y’n dre’ a doll-negys ha kennertha orth arghanttiow dhe worra warbarth fentenyow rag gul kresennow-arghantti kevrennys.

Kresennow-Arghantti yw perghennys gans kowethas-heb-gwayn ‘Cash Access UK’ hag yw arghesys gans naw arghantti bras hag ordenys gans an Soedhva Post. Ynwedh, eselyans an kusulyans o unverhes may fo res dhe wul gorholeth dhe Wovernans RU dhe erghi orth an Arghanttiow na dhe arghesi an roesweyth na yn hwiw poken an kost a via kevys dre dhevnydhya gwaynyow an arghanttiow.

Yn Manow – Gonisogeth Manow

Bagas yowynkneth Manow ‘Scran’ a yll mos yn Hel Ryal Albert yn Loundres yn mis Du ow tos, wosa argevrohow hel gans negysyow, alusennow ha tus erell. I a vydh gul rann yn ‘Music for Youth Proms’ ena.

Scran a vydh kannas Manow y’n kynsa nos yn dy’Lun an degves a vis Du, ow tiskwedhes ilow Manow dhe wosolowysi geswlasek yn mysk moy ages mil dew kans ilowydh yowynk erell.

Scran a veu fondys gans Gonisogeth Manow der y ragdres Bree Ilow Yowynkneth, hag a veu gwrys rag ri chons dhe dus yowynk ynter trydhek hag etek bloedh dhe avonsya aga sleghneth gans ilow hengovek Manow ha seni warbarth kyns gwaya war-rag dhe jonsyow nowydh. Ev re besyas moy ages deg blydhen lemmyn ha Doktour Chloe Woolley, Soedhek Avonsyans Ilow Manow yn Gonisogeth Manow a leveris: ‘Kemmynieth Manow re beu marthus yn hwir a skoedhya Scran dhe berformya yn Hel Ryal Albert.

Diskwedhys yw an talvos yw gwrys gans tus a ri dhe dus yowynk chonsyow dhe splanna ha solempnya gonisogeth Manow yn keswlasek. Ni a woer gras dhe bubonan re dheuth war-rag rag gul dhe’n hunros ma yn hwirvos.’

NOWODHOW AN SEYTHEN