YMA Y’N DOWLEN MA

• Jenefer Lowe – Awstrali
• Jerry Sethir
• Nicholas Williams – John
• Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

• “Ow tos tre” – Grenaways
• “Hengerens” – Trelawney Grenfel-Muir
• “Mowes a Lulyn” – Matt Blewett
• “Y’n gellian” – Ahanan
• “Rattler reel / Ton bewnans” – Kerensa Wright
• “Godrevi” – Skwardya
• “Woodbrook” – Micheal O Suilleabhain
• “An rosen wynn” – Simon Glanville
• “Goles an botel” – Mamvro
• “Ros veur” – Bolingey Troylers

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – BBC Kembra

Yma dowr-liv a-dhiworth bal-glow skat ow pos devnydhys avel fenten dhasnowydhadow a doemmheans y’n kynsa tro yn Kembra.

Nick Salini, peghennor a negys a wra pompyow-dowr a leveris ev dhe aswonn galadewder a dhevnydhya an dowr a’n par ma nans yw termyn hir. Y negys ogas Ammanford, Carmarthenshire, re dhallathas pompya dowr a-dhiworth bal yn ogas rag toemmhe y waraji. An dowr usi owth esedha yn balyow koth a yll ughelhe bys ugens degre sentigradh, an tempureth a grog orth downder an bal.

Yn-medh ev; ‘Ni a ynworras pomp toemmder fenten dor a gemmer dowr a dhiworth an jynnow a dhyght dowr bal orth an enep ha tempureth an dowr yw a-dro dhe beswardhek po pymthek degre, y worra yn pomp-toemmder, ha’y weskel bys tempureth yw devnydhadow rag toemmhe an drehevyans. Hemm a vydh teommhe an drehevyans dre’n vlydhen oll. An argerdh yw pymthek warn ugens kylowatt y nerth, hag argerdh a’n par ma a allsa toemmhe deg chi nowydh. Es via dhe ynkressya y vraster bys may hallsa ev toemmhe kansow anedha dre denna nerth an dor.’

Yma negys a’n par ma yn Pow Sows seulabrys, yn Gateshead may ma ragdres a dhevnydh dowr-bal rag toemmhe hwegh kans chi, negysyow, ha kresenn artys.

Res o hwegh seythun dhe ynworra pibweyth rag an negys nowydh yn Ammanford mes displegoryon an ragdres a lever bos ewnhes an goderrans gwrys gans an oberennow gans an les hirdermyn.

Yn Iwerdhon – Irish Tmes

Yma governans Iwerdhon ow towlenna reyth dhe dhifenn gwara a-dhiworth tiryow Palestinek kevanedhys yn anlaghel gans Israel. Gwirhaval yw ‘Pennow’ an reyth (henn yw berrskrif a bub rann) dhe vos gwrys nessa mis ha gorrys war-rag dhe’n kessedhek materyow estrenyek rag hwithrans kyns-reythyans.

Yma lagha a’n par na yn Iwerdhon y’n eur ma mes ny wra henna difenans yn tien dell veu profys yn dew vil hag etek y’n Reyth Tiryow Kevanedhys.

Kaskyrgh poblek rag difenn dien re beu ow tevi a-ban lonchyas Israel bresel yn Gaza, wosa omsettyans gans Hamas yn mis Hedra dew vil tri warn ugens, hag yn arbennik a-ban leveris an Lysow Keswlasek a Ewnder bos trevesigansow y’n West Bank ha Jerusalem ow terri lagha keswlasek. An kynsa reyth yn Iwerdhon o siwyans an gusul a dheuth a-diworth an LKE.

Tanaiste, Simon Harris, a leveris bos govenek dhodho powyow erell yn Europa dhe junya gans Iwerdhon ha gul lagha dhe dhifenn gwara a-dhiworth an tiryow Palestinek kevanedhys yn anlaghel ynwedh. Ev a leveris ‘Gwreythres byghan yw, mes bysi yw powyow oll dhe wul an traow oll a yllyn ni rag meurhe gwask rag gul astel-omladh drefenn bos braster an terroes densethek ogas dres dismygi ha drogober yn sertan.’

An lagha nowydh a veu dynnergys gans Taoiseach Michael Martin ynwedh, ow leverel: ‘An tanbellenans dre happ a dus svil ankablus ha ladhans a deyluyow yw dres neb finwedhyans ewnhynsek.’

Yn Alban – Aberdin Bew

Mowes-skol a-dhiworth Aberdin, Ailie McIntosh, re solempnyas hy feswardhegves pennbloedh yn Tansania yn kerdh dhe yskynna Menydh Kylamanjaro ha gul dewdhek mil peuns rag alsusenn fleghes Chi Charlie.

Studhyores yn kollji Robert Gordon yw hi ha hi a wrug an gwreythres gans hy thas, Craig, rag drehedhes penn an menydh pymp mil, eth kans pymthek ha dew ugens meter a-ughel nivel an mor.

Kyns gul an yskynnans, Ailie ha Craig a drenyas lieskweyth yn breow Alban gans sagh-keyn poes. Yth esa kevarwoedhoryon gansa, hag onan anedha a wrug tesenn-pennbloedh rygdhi ha’y ri dhedhi dew dhydh kyns drehedhes an penn.

Ailie a leveris: ‘Marthys o, an dus, an gonisogeth, ha bos yn tyller mar dihaval diworth tre o an gwella traow ragov vy. Nebes rannow a’n kerdh o pur gales, yn arbennik an kerdh lent rag goheles kleves ughelder, ha dalleth dhe hanter-nos y’n jydh-barr, mes dres oll yth o marthys. Ni a dheuth dhe’n barr dhe howlsevel ha mires a-dreus an kommol. A-dro dhe varnas deg degre ha kudhys gans ergh o, mes howlyek hwath.‘

Yn Manow – Manow Hedhyw

Yma seythunyow-res TT ow pos gwrys lemmyn yn Manow. An hwarvos a dhallathas dy’Lun usi passys gans dy’goel a hwarvosow ow tos war-tu ha’n deg res bras a vydh dalleth dhe’n kynsa warn ugens. An dalleth o nebes glyb, mes seulabrys yth yw da gans meur a dus; keffrys tus teythyek ha godrigoryon. Yma fest nowydh y’n vlydhen ma; solempnyans a voes ha diwes Manowek, ow pos gwrys yn park-kerri Bottleneck dre’n hanter-mis oll, pub dydh a-dhiworth hanter-dydh bys deg eur gorthugherweyth.

NOWODHOW AN SEYTHEN

Gonis ow kelmi Kernow ha Syllan a vydh efanhes. Askelli-dro Pennsans a vydh ow neyjya unn askel-dro moy. Y fydh an niver a neyjennow ow mos di gansa a vydh brashes dhe seytek an jedh.

***
Igeri re wrug fordh-gevren nowydh ynter an A-deg-warn-ugens ha Sen Austell. Hirder ogas ha peswar mildir yw ha teyr bledhen a veu spenys dh’y wul. Kost an fordh yw pymp-milvil-peuns-ha-peswar-ugens.

***
Ed Rowe re dhellos kevres komyk nowydh der wydhyow. Pennas onan yw gorrys warlinen ha selys yw yn skol – an unnsel skol yn Kernow dyskys dre Gernewek hepken. An ges a dhiskwa penndyskador nowydh ha nyns eus saw Kernewek skant dhodho. Degemeroryon yw hanow an kevres.

***
Sewena bras o an kensa korrgowser ygor yn Kernewek warlergh breus an ordenor. Gari An Gov a restras an hwarvos yn Ankor Glas yn Hellys. Yth esa kemysk a bobel ow performya – y’ga mysk esa y vagas e ev: Mamvro.

***
Henn yw oll – y fydh moy nessa seythen.

YMA Y’N DOWLEN MA

• Esther Johns – Bos Fest Lowen
• Jerry Sethir
• Nicholas Williams – Gorthewer
• Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

• “Eus keus” – Gwenno
• “Fulenn” – Alvan hag Ahez
• “Hernen rudh” – Dalla
• “An werin” – Asteveryn
• “Namm du” – Andrew Barkla
• “Kan an pyskador Kernewek” – Keur Heb Hanow
• “Holya Spyrys Tramor” – Skwardya
• “Esgair Llyn” – Dafydd Iwan
• “Vug” – Crowd Control

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – Argemmynner Tivvy

Yma Bagas-Gwariva Norvys Byghan ow talleth kuntell arghans der Crowdfunder rag solempnyans blydhynyek Fest a Wolowys yn Kardigan y’n vlydhen ma. Yma keskerdh pub blydhen y’n seythunyow ow mos war-tu ha Nadelik, an 5es a-vis Kevardhu hevlyna, ha golowys arbennik yw gorrys orth drehevyansow a-dro dhe’n dre. Y’n vlydhen ma yma an ordenoryon ow profya towl dhe ystynna an hwarvos dre wul moy a lugern y’n keskerdh.

Lywyores, Ann Shrosbree, a leveris: ‘An hyns a woslowys y’n vlydhen usi passys o pur deg ha ni a geworras sterennow kowrek dhe Gastel Kardigan ha’n Guildhall, ev a weresas gul dhe Gardigan bos tyller a’n tekka y’n seythunyow kyns Nadelik.’

Perghynnores a negys teythyek, Vikki, a leveris: ‘Yth esa heudh bras dre wul an lugarn dowrgi kowrek y’n vlydhen usi passys gans gweres a artweythyon Norvys Byghan.’

Y fydh hwarvos ilowek ynwedh rag kavoes arghans a-barth an hwarvos gans bandow ska ha reggae The Chalk Outlines ha Bad Bananas.

Konselor an Konteth, Clive Davies, a leveris: ‘An Keskerdh Lugern Kowrek, re dheuth ha bos hwarvos yw a-res yn Kardigan hag y’n vlydhen usi passys yth esa moy ages tri hans lugarn ha’n hwarvos a dennas moy ages unnek mil godrigor dhe’n dre.’ .

Yn Iwerdhon – The Irish Times

Unn lywyer ughella yn Konsel an Konteth Mayo re justifias y lavar ow pysi orth tus dhe skonya gul negys gans perghennogyon a jiow dy-goel. Tom Gilligan, lywyer an konsel a-barth chiow ha fordhow a leveris yn keswel gans RTE: ‘Yth eson ni yn mysk a woredhomm chiow, pur vysi yw ni dhe vires orth fordhow oll dh’y dhigelmi, nyns eus travyth yw andhadhladow. Yth eson ni ow hwithra nebes fordhow yn Mayo; tybyansow a-dro dhe doll chi-dy’goel ha prenans yn konstrinus y’ga mysk.’

Y lavarow a dhallathas neb arvreus wosa ebost a dhannvonas ev dhe unnek esel an konsel may leveris ev a dro dhe’n tybyansow ynno.

Ev a geworras: ‘Y hwrug vy profyans der ebost nos dy’Sul a-dro dhe’n tybyansow rag dyghtya orth chiow dy’goel ha chiow gwag. Herwydh niveryans dew vil dew warn ugens, yma pymp mil, naw kans, seyth ha peswar ugens chi dy’goel yn Mayo, hag yn mysk goredhomm chi, res yw dhyn trevow rag tus yn le trevow rag sesonyow. Ytho, an tybyans a-dryv an skonyans ma yw dhe ughelhe gweladewder a’n effeyth gwrys gans chiow andhevnydhys orth kemmyniethow teythyek, rag kennertha dasfurvyans a bolisiow ha toll orth nessa chiow gwag, hag ynwedh rag herdhya perghennogyon a jiow dy’goel war-tu ha’ga gwertha, po aga gorra y’n marghas gobrena. Yma tus y’gan rolyow ow hwilas chi, tus re beu res ostyans goredhommek anfast, hag ogas hwegh mil chi yw gwag dre bo naw, deg po unnek mis y’n vlydhen. Ha tus yw wolkomm yn Mayo; res yw dhyn kavoes tournyaseth.’

Mr Gilligan a leveris bos y brofyans a-dro dhe dhervynn devar a-dhiworth perghynnogyon chi ha dehweles an chiow ma yn devnydhyans.

Yn Alban – The Scotsman

Darleser STV a vydh lonchya gonis kenwerthek radyo nowydh rag Alban. Y fydh an gonis nowydh gwrys rag bos da gans tus ynter pymthek warn ugens ha peswardhek ha dew ugens bloedh, hag y selva a vydh yn Penndhrehevyans STV yn Kay an Keynvor Hebask yn Glasgow. Kavadow y fydh der radyo bysyel ha warlinenn.

Gwaytys yw an gonis dhe dhallath a-dro dhe benn an vlydhen ma.

An negys a vydh lywys gans Graham Bryce, kyns pennsoedhek Bauer Media UK. Henwyn an penngommendysi a vydh deklarys diwettha y’n vlydhen ma.

STV a lever bos an brassa niver a dus ow koslowes orth an radyo myttinweyth pan o an isella niver a dus ow mires orth an pellwolok hag an konter ow pos gwir gorthugherweyth, ytho gonis radyo STV a vydh oberi yn ta ryb aga gonis pellwolok. Yn-medh Mr Bryce: ‘Da yw genev dhe hembronkya an negys nowydh gans STV, hag kyfyansek ov agan gonis kenedhlek nowydh dhe brofya neppyth dihaval hag yntanus. Y fydh gonis kennedhlek kenwerthek rag Alban gans kommendysi, nowodhow ha devnydhyow yw fogellys orth goslowysi ow triga yn Alban.’

Kannas STV a leveris gwrians a wonis radyo bos ystynnans gnasek rag an kowethas a wra negys argemmynna krev yn y negys bysyel hag klewadow.

NOWODHOW AN SEYTHEN

Ethola pennledyer nowydh Konsel Kernow re wrug politigyon.

Leigh Frost a vydh ow kemeres an soodh wosa y barti dhe ervira kesoberi gans konseloryon omsevyek rag rewlya yn Lys Kernow.

Dri dh’y benn a wra lies seythen a stegyans ynter oll an partiow drefen nag esa parti vydh neb a allsa rewlya a’y honan wosa an etholans orth dalleth an mis.

Wor’tiwedh, Reform UK a gildennas yn unn leverel na allsens i kavos lowr a gonseloryon dhe gesoberi gansa – kynth yns an brassa parti gans eth konseler warn ugens.

Res o dhe’n parti, ledyes yn Breten Veur gans Nigel Farage, dhe gavos peswar konseler ha dew ugens.

Y fydh Dan Rogerson y’n kabynet – ev a wre representya Kernow Gledh y’n San Stefan – ev a wre studhya Kernewek ynweh.

***

Tempredh an mor a-derdro dhe arvor Kernow re wrug sordya y’n seythen yw passys.

Yma dowr orth peswar degre tomma ages usadow yn nebes tylleryow.

Pobel skiansek a grys bos godros dhe vewnans y’n mor ha deantel rag pobel ow neuvya ynwedh.

***

Y fydh dehwelyans dhe gowbal a Gernow ow tretha Dowr Tamer.

Dell hevel, Kowbal Kaltock yw yn mysk an kottha yn Breten Veur – mes an treth, mil bloodh ha moy y oos ynter Kernow ha Dewnens, a dheuth dh’y benn nans yw deg bledhen.

***

Kowethas maga plansow yn Pennsans re waynyas y bympes medal owrek y’n Diskwedhyans Bleujennow Chelsea.

Surreal Succulents a gavas an pewas bras y’n hwarvos restrys gans an RHS yn Loundres.

***

Y fydh okshon dhe wertha plat-niver karr Jethro.

Yma J35 TER dhe wertha gans tacklow divers erel kepar ha jynnow bargen tir ha chi an komyk dhe Lewdown yn Dewnens.

Dell hevel, an niver a allsa sevel moy es dewthek mil peuns.

Jethro o meurgerys yn Kernow ha merwel a wrug kyns Nadelik dew-vil-onan-warn-ugens.

***

Henn yw oll an seythen ma – y fydh moy Nessa seythen.

YMA Y’N DOWLEN MA

• Matthew Thomason and Elizabeth Ellis – “Arlodhes a Shallott”
• Jerry Sethir
• Nicholas Williams – Dewosow medhow
• Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

• “An wrannen” – Ragamuffin
• “Saltash Dubbing” – Bagas Degol
• “Myrgh an Mor” – Elizabeth Freeborn
• “Fermanagh Highlands/Donegal Highlands/John Doherty’s/King George IV” – Altan
• “Ow avon splann” – Graham Sandercock hag erel
• “Catrin” – Gorki’s Zygotic Mynci
• “Tolla Rooz” – Red River Singers
• “An marghek” – Cam Kernewek
• “Delyow Sevi / Hard Rock Miner” – Martha Woods

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – BBC Kembra

Kyns politeger a’n parti Lavur, Delyth Evans re dheuth ha bos kadoryes S4C, yn le kyns Esel Senedh a’n parti gwithadorek Guto Bebb. Hi a dhallathas y’n soedh dhe’n kynsa a vis Me wosa bos ordenys gans Skrifenyades an Stat a-barth Gonisogeth, Media ha Sport, Lisa Nandy.

Ordenys ynwedh yw pymp esel nowydh kesva S4C; Dr Gwenllian Lansdown Davies, Dyfrig Davies, Wyn Innes, Betsan Powys and Catryn Ramasut. Dew anedha re beu esel Plaid Cymru y’n termyn yw passys – Gwenllian Davies o konsellor bys dew vil hag unnek ha Pennsoedhek an parti ynter dew vil ha seyth ha dew vil hag unnek. Ynwedh hi yw pennsoedhek bagas adhyskans yeth Kembra rag bloedh a-varr Mudiad Meithrin. Jornalyas o hi ynwedh, owth oberi gans HTV Kembra rag gul towlennow materyow arnowydh Y Byd ar Bedwar.

Dyfrig Davies, yw kyns pennsoedhek a gowethas pellwolok, re wrussa argemmynnow rag an parti nans yw a-dro dhe dheg blydhen.

Betsan Powys yw kyns pennskrifer politek BBC Cymru ha kyns pennskrifer gonisyow yeth Kembra yn radyo ha warlinenn.

Pennsoedhek S4C, Geraint Evans, a leveris ‘Delyth a dhri palster a berthyans ledyeryans ha governans keffrys ha passhyon rag gweles yeth Kembra seweni yn pub korn an pow. Yma mall genev vy my ha’n re erell y’n bagas S4C a oberi gans Delyth ha ni ow talleth chaptra nowydh y’gan istori.’

Yn Iwerdhon – RTE

Breusyas re wrug kummyas rag daswel breusyek orth an ervirans gans menystres Stormont dhe worra sinweyth diwyethek yn Gorsav Meur Kresel yn Belfast.

Breusyas Scofield a leveris an chalenj erbynn menystres Liz Kimmins gans gweythresydh lelyas Jamie Bryson re dreussa an ‘amal dhadhladowans’ rag dendil daswel breusyek.

Yn-dann rewlyow Stormont, res yw erviryansow yw tybys bos po a-vri po gorthargyadow bos dadhlas yn kuntelles gans an keffrysyans nerth, kyns es menester yn unnik. An parti DUP a deris bos devar dhe’n menystres dhe worra an ervirans dhe’n Kessedhek Gweythresek.

An daswel a vydh hwarvos yn mis Gwynngala, hag an ragdres dhe dhrehevel an sinweyth orth kost a gans ha hanter kans mil a beunsow re beu hedhys erbynn siwyans an chalenj laghel.

Yn y dhadhlans erbynn an dasweles, Tony McGleenan, kannas an Asrann a Isframweyth, a leveris nag o gorthargyadow an ervirans awos difyk a betisyon rag y dhri a-rag an Kessedhek Gweythresek yn mis Meurth drefenn nag esa sinans a saw unn esel yn le an deg warn ugens o res.

Gwaytys yw bos gwrys an daswel der unn jydh yn mis Gwynngala.

Yn Alban – STV

Nessa kowbal Fergusson Marine, hag yw milvilyow a beunsow dres y dowlargh ha diwedhes dre vlydhynyow a vydh delatys der hwegh mis moy dhe gyns.

Yma’n kowbal Glen Rosa ow pos drehevys hwath hag yma kost leun a’n dhew worhel owth ynkesshe bys ogas dhe beswar kans ha tri ugens milvil, hag yw moy ages pedergweyth an kost derowel a seytek ha peswar ugens milvil.

Lonchyans an dhew gowbal a veu towlennys rag dew vil hag etek. An kynsa kowbal, an Glen Sannox a veu lonchys y’n vlydhen yw passys, ha’n gwaytys o an Glen Rosa dhe vos lonchys y’n vlydhen ma, mes lemmyn an gorhelgarth a lever na vydh parys an Glen Rosa kyns mis Ebryl dew vil hwegh warn ugens.

Pennsoedhek nowydh, Graeme Thomson, a leveris ‘Nyns yw hemma an dekleryans a vynnyn ni gul y’n termyn ma y’n oberenn, ha ny yllyn ni gorleverel agan konvedhyans a’n roweth a brovia rol dermynyow delivrans gwirvosek rag skoedhya CalMac dhe brovia gonis fydhyadowwa ha nerthekka dhe’n kemmyniethow a serv ev.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Moy ages mil tus yowynk re guntellas rag hwarvos sport a’n brassa y’n vlydhen dhe’n Gresenn Genedhlek Sport dy Sadorn yw passys. Yth esa gwrys meur a sportys dihaval, y’ga mysk; pelldroes, hokki, vollibol, ha res kerdhes.

Treynyans rag an Gwariow Yowynkneth Manow a dhallathas yn mis Genver hag an seythun ma o an chons bras ragdha dhe dhiskwedhes an sleyghneth re dhisplegsons i.

Ordenys gans Sport Manow, an hwarvos, ha’n treynyans kyns a generth orth fleghes dhe besya gul sportys dre junya gans bagasow sport ha klubow an gemmynieth wosa an hwarvos.

NOWODHOW AN SEYTHEN

Yma skoodhyans kemenethek krev wosa teyluyow yn Lannstevan dhe gelli ogas ha pubtra awos tan. Flammow a dhistruyas rew treven dhe Dutson. Ny veu pystygys denvyth – byttegyns, yma kaskyrgh leel dhe gavos tacklow nowydh dhedha kepar ha dillasow hag erel.
***
Bord yeghes yn Kernow re erviras dhe dhegea Klavji Fowydh. An drehevyans a veu deges nans yw naw bledhen dhe wir – byttegyns, rewloryon a grys nag yw vas rag provia gweres yeghes. Yma an ervirans kynth esa kaskyrgh gans an gemeneth dh’y sawya.
***
Bardh Lillian James re dhyskas hy diwettha klass Kernewek orth oos etek bloodh ha peswar ugens. Hi re be orth y dhyski dres deg bledhen warn ugens. Synsys veu hy diwettha klass dhe’n hwarvos Kernewek Lowender yn Awstrali.
***
Rockoryon omsevyek The Libertines a vydh ow tos dhe Gernow an hav ma. Y fydh gig pennlinen dhedha orth an Sedhogyon Eden. Ledyes yns gans Pete Doherty… i a gavas sewena y’n chartys ilow avar y’n gansvledhen ma. I a vydh ow seni tressa warn ugens Mis Gortheren.
***
Henn yw oll an seythen ma – y fydh moy nessa seythen.

YMA Y’N DOWLEN MA

• Yma Bardh Meur, Jenefer Lowe, yn hyns dhe ‘Kernewek Lowender’.
• Jerry Sethir
• Nicholas Williams – Place
• Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

• “Arlodhes an lynn” – Hanterhir
• “Fiddler’s Despair” – Mabon
• “Ow leski” – Ahanan
• “Off to California/Jim Stacey/Jack in the box” – Bagas Porthia
• “Yma kan y’n veyn” – An Gof
• “An eos hweg” – Yowan Tresidder Tonkin
• “Bro goth agan tasow” – 4 in a bar
• “Bewewgh pub mynysen oll” – Juliet Ann
• “Plethen a beswar” – Cam Kernewek
• “Tus a bell” – Simon Glanville

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – BBC Kembra

Reyth Senedh Kembra rag surhe dyskyblon oll yn Kembra dhe worfenna adhyskans skol avel ‘devnydhoryon anserghek Yeth Kembra’ re sewenis yn diwettha rann a afydhyans gans an Senedh.

An Reyth Yeth hag Adhyskans Kembrek re beu gwrys dhe weres ynkressya an niver a gowsoryon a Yeth Gembra war-tu ha’n amkan a vilvil kowser erbynn dew vil deg ha dew ugens, ha gwaytys yw an reyth dhe seweni yn raglev an senedh nessa seythun kyns dos ha bos lagha.

A-dro dhe dri warn ugens kannsrann a dhyskyblon yw adhyskys dre’n Yeth hag yma gorvynn dhe Wovernans Kembra dh’y ynkressya dhe dheg warn ugens kannsrann erbynn dew vil deg warn ugens ha dew ugens kannsrann erbynn dew vil deg ha dew ugens.

Esel Plaid Cymru, Kefin Campbell, a brofyas ewnans, skoedhys gans Cymdeithas yr Iaith, rag darambosa hanter a dhyskyblon dhe vos kowsoryon Kembrek yn kynsa, erbynn dew vil deg ha dew ugens, mes fethys o an ewnans, nownsek warn ugens erbynn ha dewdhek unnver.

Kannas an Cymdeithas, Toni Schiavone, a leveris bos diswaytyek na wrug politigoryon siwya an hyns a adhyskans yn Kembrek rag oll.

Kannas an parti gwithadoryon, Tom Giffard, a leveris ev dhe skoedhya an amkan, yn-dann leverel ‘ni a vynn skoedhya kerens dhe weres aga fleghes gans ober-skol hag ober-tre mar ny yllons i aga honan kewsel Kembrek.‘

Yth esa neb gwarnyansow a-dro dhe’n reyth, y’ga mysk, leveris veu bos peryll a dhyski Kembrek dhe iselhe gnas a dhyskans a sojetys erell haval orth awgrym ha skiens ha Sowsnek.

Senedh Kembra re leveris bos an peryllow ma gwann hag i a yll bos sewajys.

Yn Iwerdhon – BBC Iwerdhon

Konsel Konteth Donegal re leveris bos moy ages tri hans drehevyans sowlys y’n konteth mes ymons i ow pos kellys orth toeth prederus. Ynwedh yma’n niver a dioryon owth iselhe ynwedh.

Rag assaya digelmi an kudynn ma yma stus ow pos gwrys yn kresenn trenya nowydh yn Portnoo, Konteth Donegal.

An skol sowla a dhevnydh eghennow dihaval a dhevnydhow rag sowla toho, y’ga mysk; kors dowr, kors gwaneth, lin ha kala divers.

Igerys veu yn mis Hedra dew vil peswar warn ugens hag an stusow dre’n pennseythun ena yw heb kost, ow pos arghesys gans Governans Iwerdhon.

Yth esa a-dro dhe dhew vil chi sowlys koth y’n Poblogeth, herwydh niverow an Governans, yn dew vil dew warn ugens, hag yn Iwerdhon Gledh yma le ages kans ha peswar ugens, niver yw lehes a-dhiworth a-dro dhe dhew ugens mil y’n pympes degblydhen.

Y’n eur ma, a-dro dhe ugens den re ombrofyas dhe’n stus herwydh Conal Shovlin, unn fondyer an stus. Ev a leveris ‘ni a dhysk gisyow oll a sowlans; sowla lovan yn Donegal, sowla kors yn Wexford ha Cork, ha sowla kala ha lin a-dhiworth Ulster ha Donegal Est. Yth yw a-vri ni dhe drenya nebes tus yowynk lemmyn rag may hyllons i y dhyski dhe dus erell. Dhe-les yw dhe veur a dus hag yw marthus ha teg.’

Toho-praktisya pur gompleth re beu drehevys y’n kollji rag may hyll tus praktisya gisyow pals.

Yn Alban – BBC Alban

Y fydh res dhe dhyskyblon yn diw skol yn Dinedin gwitha aga klappkodh yn poketys prennadow dre’n jydh der polisi nowydh gorth-klappkodh.

Dyskyblon y’n kynsa dhe’n pympes blydhen yn skol Portobello ha skol Queensferry a vydh res skrip arbennik ha res yw alhwedh tennvenek rag y igeri. I a yll gwitha gansa aga klappkodh, yn y skryp, mes ny yllons i igeri an skryp y’n jydh kyns seni klogh an diwettha dyskans.

Rag dyskyblon y’n hweghves blydhen yma stevell-kemmyn aga honan gans jynn dialhwedha.

Kannas Konsel Dinedin a leveris hemma dhe worfenna an kestrif ynter an klappkodh ha’n dyskadoryon rag kavoes attendyans an dhyskyblon.

An Konsel a lever an tybyans dhe vos skoedhys gans a-dro dhe hwegh ha peswar ugens kansrann a dhyskyblon ha kerens yn arhwithrans. I a gampoellas hwithrans a brof dyskyblon ow tevnydhya media kowethasek der aga klappkodh dhe berthi effeythyow drog y’ga galloes dyski.

An skolyow a lever na wra an difennans anles orth dyskans drefenn bos kavadow seulabrys iPads a brof asnodhow bysyel heb distennans gan media kowethasek.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Pubonan a woer Manow avel tyller an res jynn-diwros an moyha a-vri y’n norvys an TT, mes lemmyn, rag ystynna an ‘fest a jynnow’ yma ‘Minifest’ ynwedh.

Y’n vlydhen ma y feu gwrys an kynsa ‘Minifest Manow’ dre’n dy’goel arghantti yw passys, gans kansow a miniow ow splanna yn-dann howlsplann. An fest nowydh yw keworrans dhe’n dydhlyver a hwarvosow-jynn, gans an Pennseythun Karr Klasek ha Sport (yn mis Me ynwedh), ha Fordfest yn mis Gwynngala.

Ordenoryon an fest-jynn a lever bos marth bras ha delit dhedha a-dro dhe’n niver a dus a gar hwarvosow an fest ha’n niver a dus re dheuth a-ban veu lonchys yn dew vil onan warn ugens, hag i a wra keworra moy a hwarvosow rag gwalgha gorholeth.

Minifest a dhallathas dy Sadorn an peswara gans an kerri oll ow kul displetyans ogas Kastel Peel, hag ena dhe dhy’Sul an pympes, i a lewyas dhe Withti Jynnow Manow yn Jurby a-dhiworth deg eur y’n myttin bys unn eur, kyns gorfenna an pennseythun orth dallethva an res TT diworth diw eur bys dhe bymp eur.

NOWODHOW AN SEYTHEN

Nyns eus unn parti vydh gans rewl war Gonsel Kernow wosa an etholans y’n seythen yw passys. Byttegyns, Reform yw an brassa parti gans eth konsler warn ugens. Dell hevel, nyns eus parti aral vydh gans hwans a gesoberi gansens i. Ytho, Yma chons bos kesoberyans gans Parti Livwer, omsevyogyon, Mebyon Kernow ha’n Parti Glas. Orth an prys my dhe rekordya hemma, yma hwans dhe Reform a rewlya an konsel hwath. Yma own dhe lies person i dhe seweni drefen bos towl dhedha rewlya erbyn konselyow ow neyjya banerow saw po Baner an Kesunyans po Baner Pow an Sowson.

***

Yma godros a gelli dew ugens soodh y’gan gonis kerri klavji. Res yw dhe’n trest sawya pymp milvil peuns a hys soth west a Vreten Veur.

***

Y feu diskwedhys fylm The Salt Path rag y gynsa tro yn Tewynblustri. Yma Gillian Anderson ha Jason Isaacs yn mysk an sterennow. Selys yw war lyver Raynor Winn yn kever kopel ow kerdhes Trulergh Kernow ha Soth West a Vreten Veur. Yth esa an gala dhe Sinema Golowji.

***

Yma bagas peldroos Truru owth yskynna dhe Gesunyans Kenedhlek Soth wosa fetha Sen Albans pymp gol dhe dhew.

An kynsa bagas Kernow yw dhe vos gorrys a-wartha dhe’n Kesunyans Kenedhlek.

***

Henn yw Oll an seythen ma – y fydh moy nessa seythen

YMA Y’N DOWLEN MA

• Jerry Sethir
• Nicholas Williams – An vledhen heb hav
• Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

• “Karol Kala Me” – Bucca
• “Feri Hellys” – Dalla
• “Divroans” – Skwardya
• “Silver Spear Reels” – Capercaillie
• “Tresor” – Rowan Tree
• “War an halow” – Graham Sandercock
• “Drehevyoryon Empoureth” – Mamvro
• “Frapp vy melder unnweyth moy” – Elizabeth Ellis hag erel
• “Kan gwrians” – James Hawken
• “Tamsin” – Phil Knight

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – BBC Kembra

Milyow a dus re wrug keskerdh a-barth anserghogneth rag Kembra. An hwarvos, ordenys gans an bagasow ‘Yes Cymru’ hag ‘All Under One Banner’, a veu gwrys yn Barry dy’Sadorn yw passys. Kreslu Kembra Soth a dhismygis ynter hwegh mil ha seyth mil a dus dhe wul rann ynno.

Phyl Griffiths, kadoryer Yes Cymru, a leveris an hwarvos dhe ‘dhiskwedhes cher a dus a-dreus Kembra’.

Wosa an keskerdh, bush bras a dus a omguntelas yn Garth an Myghtern rag arethow a dhiworth tus haval orth ledyores Plaid Cymru, Leanne Wood, ha kannas Parti Glas, Tessa Marshall.

Ms. Wood a leveris bos termyn gwiw dhe worfenna serghogneth Kembra orth Governans Pow Sows ha leverel bos spas dhe dhrehevel fordh arall erbynn an fordh a serv Sita Loundres ha gasa brewyon rag kemmyniethow yn Kembra. Mr. Griffiths a leveris tus dhe vos parys rag chanj ha nyns yw anserghogneth tybyans an emlow namoy, yth yw gorthyp sevur ha leun a wovenek dhe argerdh politek terrys. Yn-medh ev, ‘Yth eson ni ow kweles skoedhyans ow tevi, yn arbennik yn mysk henedhow yowynkka ha skwith yns i a glewes bos Kembra po re vyghan po re voghosek. Ni a woer ken – ha hedhyw, milyow a dus a dhiskwedhas agan bos parys dhe synsi agan termyn a dheu y’gan dewdhorn agan honan.

Rhun ap Iowerth a Blaid Cymru a leveris bos diswaytyans ow tevi gans Westminster yn kemmyniethow yn Kembra hag kyfyans ow tevi bos gwiw Kembra dhe gavoes an gwir ha’n fentenyow dhe wul maystri orth hy thermyn a dheu hy honan.

Yn Iwerdhon – RTE

Komposydh Iwerdonek, Michael Gallen, re beu res pewas FEDORA dew vil pymp warn ugens, pewas a’n brassa rag gwariow-kan nowydh, rag y ober ‘The Curing Line’. An pewas a gans mil euro a veu res orth Gwari-kan Stat Vienna dy’Sadorn an hweghves warn ugens a vis Ebrel, hag yth yw an brassa pewas rag gwari-kan y’n norvys.

An gwaynyor yw dewisys gans bagas keswlasek a askorryon gwari-kan, y’ga mysk tus a-dhiworth Gwari-kan Paris, Gwari-kan Kennedhlek Iseldiryek, Gwariva Kennedhlek Denmark ha Festival d’Aix-en-Provence ha gwrys yw yn kespareth gans Gwari-kan Europa hag yw bagas-kannas rag moy ages kans, deg ha tri ugens gwariva-gan ha goelyow a-dreus tri ha dew ugens pow.

The Curing Line, keskevarwoedhys gans Gallen ha Shawn Fitgerald Ahern, a hwither themys a dhasyagheans, koll gonisogethek ha diskarans kyrghynnedhek. An gwari-kan a lever hwedhel a venyn a erit nerth hendasek rag sawya bewnans, mes hi a goll an nerth dh’y dhevnydhya. Amkan an oberenn yw dhe wul govynnow a-dro dhe’n aswa ynter tus ha’n norvys naturel, ha’n pyth yw kellys y’n aswa na.

An gwari-kan a vydh diskwedhys yn kynsa dhe’n Fest Artys Kilkenny yn mis Est kyns mones yn torn keswlasek.

Yn Alban – Nowodhow Linenn-varow

Milva Dinedin re dheklaryas hi dhe dhalleth gwertha kawgh hy enevales avel teyl nessa mis. Hi a vydh y wertha yn bernow a dheg ha dew ugens liter orth pris a bymp peuns a bub. Tus a yll dos y’n milva myttinweyth ha prena myns yw da gansa.

An milva a argemmynas an gonis yn media kowethasek, ow leverel ‘We have poo for you’ ha leverel bos meur a vegyans dhe’n teyl hag yth yw perfeyth rag lowarthoryon ha tiogyon.

Dell hevel, tus a gar an gonis ma. Yma euryow arbennik rag kuntell an teyl; eth eur bys naw eur Sadornweyth ha Sulweyth. Y’n eur ma oll an termyn re beu ordenys yw leun a dus a vynn kavoes aga hergh.

Ha nyns yw hemma an kynsa tro bos gwerthys kawgh gans Milva Dinedin, yn dew vil tri warn ugens an meni ena a wrug ‘Poo Fest’ ha dredho gwariow haval orth ‘dysmygi poesedh bern kawgh troengornvil’ ha parya kawgh gans y eghenn, po ‘matching faeces to species’.

Ytho, yn bargenyow-tir a-dro dhe Dhinedin y fydh teyl a-dhiworth simyon, zebras, hag olifanses!

Yn Manow – Manow Hedhyw

Yma gour o journalwas ha soedhek gwask an governans ow pysi daswrians meur a argerdh governansek Manow, yn-dann warnya bos fowt a werinieth laghel ha hwithrans effeythus.

Alistair Ramsay, neb eus pymp ha dew ugens blydhen a berthyans yn politigieth Manow dhodho, a lever an argerdh menystrek kommendys y’n ethves degblydhen bos gwellheans bras wosa an governans digevelsek hag esa kyns. Byttegyns, ev a lever bos res a arnowythheans yn framweythyow politek rag perthi edhommow a werinieth wir.

Ev a venegis ensamplow haval orth kenethlegyans a’n gonis kowbal an ‘Steam Packet’ ha gwrians a ‘Manx Care’, ow leverel an draow ma dhe vos gwrys heb assentyans poblek.

Ev a leveris bos res a dhiberthva gler ynter Senedh ha Governans, ha leverel an argerdh dell yw a dhyght orth Senedh avel ystynnans a Wovernans, ha siwyans an argerdh ma yw profyansow ow pos afydhys wosa fowt a hwithrans stroth.

NOWODHOW AN SEYTHEN

An Edenva re wrug defendya dhe ves gig Kneecap. An bagas rapp Iwerdhonek a veu tewlys dhe berformya dalleth mis Gortheren. Byttegyns, yma argyans bras yn kever tacklow leverys gansa. Kneecap a leveris neppyth yn unn performyans yn kever ladha eseli senedh Tori. An bagas re worthybas i dhe sevel orth glanheans ethnek yn Palestin. Y fydh an Edenva ow taskorra oll an pemontys kyns pell. Dyllys veu nowodhow an seythen yw passys ynwedh bos performyans tewlys yn Aberplymm. Kneecap a vydh y’n Pavyllyons peswara mis Gortheren.
***
Argh boos yn Kammbronn re leveris bos towl dhodho a dhalleth gonis kanna boos. CPR Regeneration a garsa y wul rag gwitha boos termyn hirra heb bos kemmys skolyans. An gonis a vynnsa sevel pymp mil warn ugens peuns dh’y lonchya.
***
Kildennys yw mona governans Porth Efanvos Kernow gans Konsel Kernow.
Dew kans mil peuns yw an somen na vydh res dhe’n tyller dhe Dewynblustri. Holya disput bras a wra hemma pan veu res dhe gonsler Tori soodh dhe’n Porth Efanvos.
***
Hag ethves warn ugens an mis ma y fydh nosweyth korrgowser ygor yn Kernewek. Restrys yw gans Gari An Gov yn Ankor Glas yn Hellys. Y fydh pymthek spas rag ilewydhyon. Mars eus hwans a vos performyas, y talvia dhywgh kestava orth Gari.
***
Henn yw oll an seythen ma – y fydh moy nessa seythen.