YMA Y’N DOWLEN MA

• Elizabeth Ellis – Rath a’n Fordh Veur ha Seythen Kows Kernewek
• Jerry Sethir
• Nicholas Williams – Dew bunyshment
• Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

• “Kana pubonan” – Hanterhir
• “Ewon an mor/Yn cas/Hard rock miner” – Henavek
• “Hwesa” – Rob Reynolds
• “Eles Hweg” – Graham Sandercock
• “An dherwen” – Simon Glanville
• “Fulenn” – Alvan hag Ahez
• “Difun dison” – James Hawken
• “Vandana Kernewek” – System Son Kernow gans Ben Bruch
• “Gwefren Kescar” – Tir ha tavas
• “Kerdhes Genes Sy” – Dave Miller

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – BBC

Dasskrif treweythus a’n kynsa treylyans kowal a’n Bibel yn Kembrek a vydh displetys yn Kembra y’n kynsa tro ynter an seytegves a vis Metheven ha’n nawves a vis Gortheren yn Penneglos Sen Dewi yn Pembrokeshire.

Treylys veu yn keth blydhen ha’n Armada Spaynek, ha’n kynsa Elizabeth an myghternes, gans epskop William Morgan avel rann a assay dhe dhri skrifow sans dhe dus yn yethow a gonvedhsens i. Gwithys yw, herwydh usadow, yn lyverva Abatti Westminster.

Pryntys veu yn mil, pymp kans eth ha peswar ugens, hag an epskop a vyajyas dhe Loundres rag gorweles an argerdh ha’n lyver ow pos pryntys drefenn nag esa nagonan ena a wodhya konvedhes Kembrek.

Tony Trowles, lyveryas ha penn soedhek kuntelles an abatti a leveris: ‘Yn studh marthus da yw. Yth esa towl dhe bryntya naw kans dasskrif hag an tybyans o dhe ri onan dhe bub chapel hag eglos. Drefenn i dhe vos devnydhys pub seythun, po pub dydh martesen, an re yw kowal hwath yn Kembra yw pur ankempen.’

An argerdh a bryntya lyvrow o pur gompleth, ha pub lytherenn ha linenn gorrys y’n jynn yn kildennys hag yth esa nebes folennow an lyver pryntys war bub folenn a bapur. An folennow oll a veu treghys ha gorrys warbarth ynter pennow a bren kudhys gans ledher.

Right Revrond Dorrien Davies, epskop Sen Dewi a leveris: ‘Tresor arbennik yw a yeth Gembra hag enorys on ni dh’y weles yn Penneglos Sen Dewi.’

Din an Benneglos, Pur Revrond Doktour Sarah Rowland jones, a leveris: ‘Y fydh da genen dh’y dhiskwedhes kyns ev dhe dhehweles dhe’n abatti, rag y gevranna gans Kristonyon Gembrek a hengovyow oll ha ragdha an Bibel ma yw tresor unnik y dalvos y’gan ertach, fydhyans ha yeth.

Yn Iwerdhon – RTE

Dre’n nownsegves kannsblydhen, askorra ha nedha lin o diwysyans meur a-dreus Iwerdhon oll, hag yma assayansow ow pos gwrys rag dasserghi an diwysyans ma, gans desinoryon hag ynjynnoryon a-dreus Iwerdhon Gledh owth oberi yn ragdres rag diskwedhes an fordhow may hyll bos devnydhys gwlan-lin ha’ga gwia gans gwlanow erell ha naturel ha gwrys yn kreftus.

Gwlanow-lin a yll bos devnydhys yn mebyl, maynys-ilowek, dafar-son, rostellow, bordow-mordardha ha pann a-ji yn kerri ha jynnow-ebron. I yw kowethekka dhe’n kyrghynnedh ha bewdhireythyek.

Professor Jane McCann, re beu owth oberi y’n ragdres dre bymp blydhen, a leveris: ‘Gwlan naturel a yll bos kevys yn bordow-mordardha, rostellow ha battow-tennis, ha res yw bos pur grev rag traow a’n par ma.’ Hi a leveris bos gwrys hwath oberennow orth nivel diwysyansek rag kemmyska ‘resynyow’ hag yw kowethekka yn kyrghynnedhek gans gwlanow naturel kepar ha lin ha kewargh.

Yma prileghennow ha lin ynna ow pos keworrys yn lowarth-to dhe Skol Artweyth Belfast dhe Bennskol Ulster. Professor Alison Gault, pennarethores a-dro dhe artweyth ha desin pann y’n pennskol a leveris: ’Yma’n lowarth-to ow pos drehevys hwath ha ni a vydh provya an prileghennow yn kyrghynnedh yw hwegh leur yn-bann hag igor dhe’n gewer. Y fydh pur dhe-les dhe weles aga gwrythyans. Gans lin avel gans boes, ni re gollas an mell gansa, agan konvedhes a-dro dh’agan pann ha’ga dillas, ytho yth eson ni ow kul hemma rag dasgevrenna gans gwlanow ha’n fordh mayth yns i tevys. Lin a vydh y’ga mysk.

Y’n termyn eus passys yth o arvethys a-dro dhe dhew ugens kannsrann a dus yn Iwerdhon Gledh y’n diwysyans lin, mes res yw dhe dhastrehevel jynnow a-dhiworth an peswara degblydhen dh’y dhyghtya hag yma oberennow dhe wul yndella ynwedh keffrys ha kavoes tus a woer fatell dh’aga devnydhya. Mario Sierra, perghennor Mourne Textiles, a leveris: ‘Yma tus yn few hwath gans skentolneth a-dro dhe’n jynnow ma ha’n fordhow dh’aga devnydhya.’

Yn Alban – STV

Syrr Billy Connolly re diskwedhas artweyth, tanow aga havadowder, yw selys orth y gnas yn y vloedhow yowynkka.

An kuntelles, ‘Windswept and Interesting’ y hanow, yw selys orth imajri a dhenfurv ‘Teddy Boy’ ow tonsya. An hanow yw chevisys diworth y lyver-kov meur y vri a dhellos ev yn dew vil onan warn ugens, ha devnydhys o yn kynsa gans y goweth Archie Fisher, kaner ha skrifer-kan gwerin Albanek pan esa an dhew ow performya yn Klub Durweythyow Methil yn Fife.

‘An artweyth a dhiskwedh ow yowynkneth y’n furv a via da genev, mes nyns o,’ a leveris Billy. ‘Y fia da genev bos ‘Teddy Boy’, mes re yowynk en vy ha nyns o ow herens unnver. Yth yw an gwettha skila er y bynn – drefenn nag yw unnver dha gerens.’

An lavar ‘Windswept and Interesting’ re’n siwyas der y vywnans oll, ow provia gidyans rag y gnas, gwelboynt ha gis.

Dew ha peswar ugens y vloedh lemmyn, ev re wrug meur a dhiskwedhyansow-gis der an tri ugens blydhen yw passys, y’ga mysk leotardow du, ha botasow banana. Gis-dillas re beu rann gowrek y gnas war’n wariva pup-prys hag y artweyth nowydh a hwith gnas ha delanwesow a-varr Billy.

Billy a leveris: ‘Hemm yw my, y’n fordh may perthav kov ahanav, ha goethus ov anodho.’

Yn Manow – Manow Hedhyw

Yma kesunyans lavur ow kovynn orth y eseli yn Manow mar pe da gansa skoedhya etholans rag astel-ober. An NAHT a lever i dhe wul yndella rag difresya y eseli a gammdhevnydhyans a argerdhow kessydhyans gans asrann adhyskans governans Manow, keffrys ha skonnya aswonn polisiow unnverhes ha fethesigyans a soedhogyon. An etholans a vydh gwrys yn furv istredanek.

Krodhvol soedhek a veu gwrys gans isskrifennyas an NAHT, Rob Kelsall, a skifas lyther dhe bennsoedhek Manow Mark Lewin.

Mr Kelsall a leveris bos an etholans anwoheladow awos misyow a fowt a weythres, torvaow polisiow, ha fyllel skoedhya gwirvosow selyek arvethyans.

Nowodhow an Seythen

Ny vydh Ayrborth Kernow gwerthys wosa ervirans kabynet nowydh Konsel Kernow.
Yth esa keskows ynter an kabynet kyns ha kowethas y’n Statys Unys – henwys Adynaton. Yn ketermyn, an konsel re erviras stoppya an towl dhe worra nawnsek park-kerri dhe Corserv.
***
Gront re beu res dhe Grofti dhe dhastalleth gwaynya sten. Res veu peswar milvil peuns gans Towlen Tevyans Da Kernow ha Syllan. Y fydh spenys an mona war an tyller Teudhla Bartles ryb an bal. Kummyas tewlel a veu res Mis Genver.
***
Kovathow koth a veu terrys yn Aberfala y’n bennseythen yw passys. Yth esa moy es pymp ha tri ugens person dhe’n Gool Morgana an vledhen ma. An hwarvedhyans a wrug sevel moy es onan warn ugens mil peuns dhe’n RNLI.
***
Hag y fydh synsys dy Gwener seythves warn ugens hwarvosow An Gof. Hevlena y fydh pobel ow kesvetya dhe Skol Meryasek yn Kammbronn 11 eur y’n myttin ynwedh. I a vynn kovhe John Rosewarne neb a gemmeras y rann eev y’n sordyans mil peswar kans seytek ha peswar ugens. Y fydh solempnyta yn Lannaghevran warlergh usadow 7 eur gorthugherweyth.
***
Henn yw oll an seythen ma… y fydh moy nessa seythen.