An Radyo 046 – Kalan Gwav

  • Delia Brotherton a red hwedhel gans Tony Hak.
  • “Anaphora” gans Nicholas Williams
  • Nowodhow an Norvys Keltek
  • Nowodhow an Seythen

Yth eson ni ow seni nebes kanow ha tonyow gans an ger ‘tan’ ynna awos bos Kalan Gwav.

Kanow an seythen ma

  • “Oll an eskern” – Boywife
  • “Tan an gov” – Dalla
  • “Hayle Hop – Chy Ambel – Upton Towans” – Henavek
  • “Ny allav y wodhevel” – Skwardya
  • “Fire Dance” – Riverdance
  • Tonyow Nos Lowen gans Tredanek
  • “Glowbrenn” – Julie Elwin
  • “Reels” – Kilfenora Ceili Band
  • “An lader” – Ray Chubb
  • “Bys Jenna” – Molly Biscoe

Nowodhow an Norvys Keltek

Yn Kembra – newsfromwales.co.uk

An dowlenn ‘Kembrek y’n Soedh’ a wra meur a drenyans ha skoedhyans rag krevhe skians diwyethonek yn tylleryow-oberi, hembrenkys gans Kresenn Genedhlek rag Dyski Kembrek, re beu gormoelys a-gynsow gans Estyn, an asrann adhyskans ha trenyans a Gembra, yn arbennik rag skoedhyans medrys rag kowsoryon hokkyek ha devnydhya dyskadoryon y’n soedhva rag drehevel omafydhyans ha delenwel omdhalghow ha fara.

A-dhia y lonchyans yn dew vil hag etek, Kembrek y’n Soedh re skoedhyas moy ages deg warn ugens mil oberor ha dew vil arvethor der Dyski Kembrek Gwent a dhelivras an dowlenn a-dreus dhe ranndir Gwent.

Yn mysk ensamplow teythyek yma ragdres gans Konsel Sita Kasnewydd mayth attendyas kans menienn klassow sethunyek gans dyskador a wrug ynkressyans y’n devnydhyans a Gembrek pub dydh.

Geraint Wilson-Price, Lewydh Dyski Kembrek Gwent, a leveris: ‘Towlenn Kembrek y’n Soedh an Gresenn Genedhlek a igor spasow nowydh rag may hyll dyski ha devnydhya tus Kembrek yn obervaow, ha pes da dres eghenn en ni der derivas poesedhek Estyn.’

Yn Iwerdhon – Sky

Yma kowethas ow kul delivransow a brenassa lemmyn y’n ebron a-ugh Dublyn. Yma dhe Vanna Aero hes a beder-askell dro tri warn ugens kilo aga foester. I a nij orth ughelder a dhew kans dew ha tri ugens troeshys (peswar ugens meter), gans fardellow a yll bos iselhes dre gordenn vewbedradow.

Pennsoedhek an kowethas, Bobby Healy, a leveris: ‘Yth eson ni ow keskewsel gans Awtourita Nijans Sivil ha Gonisyow Daromres Ayr Kennedhlek. Dre vras, termyn-nija yw a-dro dhe deyr mynysenn. Yth yw kosella, salowwa ha glassa ages devnydhya fordhow.

Koffi yw an moyha a-vri, mes ny a dheliver meur a oyow fresk. My a dyb bos tus owth assaya agan provya, mes nyns yw kudynn ragon.’ Res yw dhe brenoryon surhe bos kavadow tirva heb lett, hag yw chekkys gans den dre dhevnydhya kamera a vir war-nans, kyns gorra dhe’n dor an prenassa.

Mes nyns yw pes da pubonan gans an gonis nowydh. Mark Hammond a-dhiworth Blanchardstown a leveris bos an tros pur ankensi. Mes Mstr. Healy a leveris: ’Herwydh studhyans gans Kollji an Trynsys, ni a woer bos an tros le dres eghenn ages tros keyndiryel trevek, ytho, ny dybav bos tros an kudynn; omglewes yw an kudynn. Yth o an keth gans kerri ha jynnow-ethenn, my a dyb hemma dhe vos degemmerys wosa nebes termyn.

Yn Alban – STV

Wosa hav poeth ha sygh y’n vlydhen ma yma fowt a dhowr yn rannow a Alban herwydh gwarnyans Asrann Difresyans Kyrghynnedhek Alban. Dy Yow, i a leveris bos nivel isella ages an nivel yw tybys bos herwydh usadow dhe lies avon; an Deveron, an Spey isella ha rannow an Ythan. Yma studh a warnyans a-dro dhe avonyow Findhorn, Don, Firth of Tay, Tyne, Orkney ha Shetland hag yma avonyow erell yn studh a-varr a warnyans.

Yn despit a dhargan a law dre’n pennseythun, an Asrann re wovynnas orth tus a bes bos hewoel ha deriva neb arwoedhyow a danowder may hwellons i. Kannas an Asrann a leveris: ‘Dew vil pymp warn ugens re beu anusadow hag yn y dempredh hag yn hirder a dermyn may pesyas kewer sygh. Rag an brassa rann a dus fowt a dhowr yn Alban yw kov pell, mes wosa dy’Goelyow an skolyow ha meur a dus ow kodriga yn tylleryow na wrussens i kyns, moy a dhowr a veu devnydhys yn tylleryow anusadow.’

Yn Manow – Gonisogeth Manow

Gwrys veu an tressa kesstrif ‘Tough Mukka’ yn Mannow y’n pennseythun usi passys, hag a-dro dhe dri hans seytek ha tri ugens den a guntellas warbarth rag gul res dre’n parkow leysek. Gwrys yw gans alusennedh ‘Isle Listen’ rag kavoes arghans rag yaghheans, yn arbennik yn mysk tus yowynk hag yn towlenn adhyskansek rag skolyow.

Yma dew hyns y’n res y honan, hag etek kilometer hag eth kilometer hag y’n hyns, res yw poenya a-dreus dhe barkow lesyek, krambla dres pusornow a woera, slynkya yn-dann lennow a blastek hag yn-nans slynkvaow glyb, oll yn ranndir Ballakillowey.

Andrea Chambers, pennsoedhek Isle Listen a leveris: ’Hemm o agan tressa Tough Mukka ha splann yw dhe weles fatell devis an hwarvos. An hyns yw chalenj korfek rag oll an dus a’n gwra ha pup-prys ni a wel cher-bagas marthys. Yth yw hwarvos a gennerth omglewans-para, perthyans ha skoedhyans an gemmynieth ha henn yw an skila bos an hwarvos pur arbennik dhyn,’

NOWODHOW AN SEYTHEN

Ervirys yw dhe dhrehevel bargen tir howlyek an brassa bydh yn Kernow. Hwithror Tewlel Governans re approvyas an ragdres dhe Fairpark yn Nans Hendra. Kummyas re beu sinys gans Rosalyn Kirby wosa hi dhe glewes an dhadhel rag hag erbyn kans pannel pymp warn ugens mil war dir ammethek ynter Trispen, Sen Erm ha Krows Korflann.

***

Hynsyow kyttrinyow a hys Kernow a allsa bos dasfurvys. Yma eseli senedh Lavur owth ynnia dhe’n governans spena hanter milvil peuns omma. Kernow a via yn mysk tri thyller ow previ an towl neb yw gwelys yn Loundres ha Manchester yn fenowgh.

***

Y fydh gweyth pella dhe assaya tir yn Kernow le may hallsa bos palys hwel nowydh. Toll ynn down a veu tardhys nans yw termyn berr ha previ bos meur a voon yn dann wels dhe Redmoor.yn ogas dhe Gelliwyk ha Kellivre. An kowethas a garsa palas tungsten, sten ha kober ena.*** 

Seyth ugens ha deg mil peuns a vydh spenys downhe porth gorholyon yn Aberfala. An mona a vydh spenys yn unn wellhe rann an porth may hallo bos usys gans gorholyon brassa.

***

Henn yw oll an seythen ma – y fydh moy nessa seythen.