Month: June 2025

An Radyo 029 – Agas towlen an seythen ma

YMA Y’N DOWLEN MA

Nicholas Williams – John Frum

Kanow an seythen ma

  • “Da yw an bewnans” – Bolingey Troyl Band
  • “Bora Govenek” – Alice Allsworth
  • “Does dim mwy o win” – Dorcas
  • “Ar bugel lazhet” – An tri dipop
  • “An lader” – Ray Chubb
  • “An woen dhu” – Mamvro
  • “Boscastle Breakdown/Zeak Waltz” – Old Lone Gin Band
  • “Ros Senar” – Pol Jenkin
  • “Enep fettow el” – Skwardya
  • “Duw Genes” – Molly Biscoe
  • “Spyrys Agan Tir” – Phil Knight

 

An Radyo 029 – Agas towlen an seythen ma

YMA Y’N DOWLEN MA

Nicholas Williams – John Frum

Kanow an seythen ma

  • “Da yw an bewnans” – Bolingey Troyl Band
  • “Bora Govenek” – Alice Allsworth
  • “Does dim mwy o win” – Dorcas
  • “Ar bugel lazhet” – An tri dipop
  • “An lader” – Ray Chubb
  • “An woen dhu” – Mamvro
  • “Boscastle Breakdown/Zeak Waltz” – Old Lone Gin Band
  • “Ros Senar” – Pol Jenkin
  • “Enep fettow el” – Skwardya
  • “Duw Genes” – Molly Biscoe
  • “Spyrys Agan Tir” – Phil Knight

 

An Radyo 028 – Rath a’n Fordh Veur

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Elizabeth Ellis – Rath a’n Fordh Veur ha Seythen Kows Kernewek
  • Jerry Sethir
  • Nicholas Williams – Dew bunyshment
  • Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

  • “Kana pubonan” – Hanterhir
  • “Ewon an mor/Yn cas/Hard rock miner” – Henavek
  • “Hwesa” – Rob Reynolds
  • “Eles Hweg” – Graham Sandercock
  • “An dherwen” – Simon Glanville
  • “Fulenn” – Alvan hag Ahez
  • “Difun dison” – James Hawken
  • “Vandana Kernewek” – System Son Kernow gans Ben Bruch
  • “Gwefren Kescar” – Tir ha tavas
  • “Kerdhes Genes Sy” – Dave Miller

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – BBC

Dasskrif treweythus a’n kynsa treylyans kowal a’n Bibel yn Kembrek a vydh displetys yn Kembra y’n kynsa tro ynter an seytegves a vis Metheven ha’n nawves a vis Gortheren yn Penneglos Sen Dewi yn Pembrokeshire.

Treylys veu yn keth blydhen ha’n Armada Spaynek, ha’n kynsa Elizabeth an myghternes, gans epskop William Morgan avel rann a assay dhe dhri skrifow sans dhe dus yn yethow a gonvedhsens i. Gwithys yw, herwydh usadow, yn lyverva Abatti Westminster.

Pryntys veu yn mil, pymp kans eth ha peswar ugens, hag an epskop a vyajyas dhe Loundres rag gorweles an argerdh ha’n lyver ow pos pryntys drefenn nag esa nagonan ena a wodhya konvedhes Kembrek.

Tony Trowles, lyveryas ha penn soedhek kuntelles an abatti a leveris: ‘Yn studh marthus da yw. Yth esa towl dhe bryntya naw kans dasskrif hag an tybyans o dhe ri onan dhe bub chapel hag eglos. Drefenn i dhe vos devnydhys pub seythun, po pub dydh martesen, an re yw kowal hwath yn Kembra yw pur ankempen.’

An argerdh a bryntya lyvrow o pur gompleth, ha pub lytherenn ha linenn gorrys y’n jynn yn kildennys hag yth esa nebes folennow an lyver pryntys war bub folenn a bapur. An folennow oll a veu treghys ha gorrys warbarth ynter pennow a bren kudhys gans ledher.

Right Revrond Dorrien Davies, epskop Sen Dewi a leveris: ‘Tresor arbennik yw a yeth Gembra hag enorys on ni dh’y weles yn Penneglos Sen Dewi.’

Din an Benneglos, Pur Revrond Doktour Sarah Rowland jones, a leveris: ‘Y fydh da genen dh’y dhiskwedhes kyns ev dhe dhehweles dhe’n abatti, rag y gevranna gans Kristonyon Gembrek a hengovyow oll ha ragdha an Bibel ma yw tresor unnik y dalvos y’gan ertach, fydhyans ha yeth.

Yn Iwerdhon – RTE

Dre’n nownsegves kannsblydhen, askorra ha nedha lin o diwysyans meur a-dreus Iwerdhon oll, hag yma assayansow ow pos gwrys rag dasserghi an diwysyans ma, gans desinoryon hag ynjynnoryon a-dreus Iwerdhon Gledh owth oberi yn ragdres rag diskwedhes an fordhow may hyll bos devnydhys gwlan-lin ha’ga gwia gans gwlanow erell ha naturel ha gwrys yn kreftus.

Gwlanow-lin a yll bos devnydhys yn mebyl, maynys-ilowek, dafar-son, rostellow, bordow-mordardha ha pann a-ji yn kerri ha jynnow-ebron. I yw kowethekka dhe’n kyrghynnedh ha bewdhireythyek.

Professor Jane McCann, re beu owth oberi y’n ragdres dre bymp blydhen, a leveris: ‘Gwlan naturel a yll bos kevys yn bordow-mordardha, rostellow ha battow-tennis, ha res yw bos pur grev rag traow a’n par ma.’ Hi a leveris bos gwrys hwath oberennow orth nivel diwysyansek rag kemmyska ‘resynyow’ hag yw kowethekka yn kyrghynnedhek gans gwlanow naturel kepar ha lin ha kewargh.

Yma prileghennow ha lin ynna ow pos keworrys yn lowarth-to dhe Skol Artweyth Belfast dhe Bennskol Ulster. Professor Alison Gault, pennarethores a-dro dhe artweyth ha desin pann y’n pennskol a leveris: ’Yma’n lowarth-to ow pos drehevys hwath ha ni a vydh provya an prileghennow yn kyrghynnedh yw hwegh leur yn-bann hag igor dhe’n gewer. Y fydh pur dhe-les dhe weles aga gwrythyans. Gans lin avel gans boes, ni re gollas an mell gansa, agan konvedhes a-dro dh’agan pann ha’ga dillas, ytho yth eson ni ow kul hemma rag dasgevrenna gans gwlanow ha’n fordh mayth yns i tevys. Lin a vydh y’ga mysk.

Y’n termyn eus passys yth o arvethys a-dro dhe dhew ugens kannsrann a dus yn Iwerdhon Gledh y’n diwysyans lin, mes res yw dhe dhastrehevel jynnow a-dhiworth an peswara degblydhen dh’y dhyghtya hag yma oberennow dhe wul yndella ynwedh keffrys ha kavoes tus a woer fatell dh’aga devnydhya. Mario Sierra, perghennor Mourne Textiles, a leveris: ‘Yma tus yn few hwath gans skentolneth a-dro dhe’n jynnow ma ha’n fordhow dh’aga devnydhya.’

Yn Alban – STV

Syrr Billy Connolly re diskwedhas artweyth, tanow aga havadowder, yw selys orth y gnas yn y vloedhow yowynkka.

An kuntelles, ‘Windswept and Interesting’ y hanow, yw selys orth imajri a dhenfurv ‘Teddy Boy’ ow tonsya. An hanow yw chevisys diworth y lyver-kov meur y vri a dhellos ev yn dew vil onan warn ugens, ha devnydhys o yn kynsa gans y goweth Archie Fisher, kaner ha skrifer-kan gwerin Albanek pan esa an dhew ow performya yn Klub Durweythyow Methil yn Fife.

‘An artweyth a dhiskwedh ow yowynkneth y’n furv a via da genev, mes nyns o,’ a leveris Billy. ‘Y fia da genev bos ‘Teddy Boy’, mes re yowynk en vy ha nyns o ow herens unnver. Yth yw an gwettha skila er y bynn – drefenn nag yw unnver dha gerens.’

An lavar ‘Windswept and Interesting’ re’n siwyas der y vywnans oll, ow provia gidyans rag y gnas, gwelboynt ha gis.

Dew ha peswar ugens y vloedh lemmyn, ev re wrug meur a dhiskwedhyansow-gis der an tri ugens blydhen yw passys, y’ga mysk leotardow du, ha botasow banana. Gis-dillas re beu rann gowrek y gnas war’n wariva pup-prys hag y artweyth nowydh a hwith gnas ha delanwesow a-varr Billy.

Billy a leveris: ‘Hemm yw my, y’n fordh may perthav kov ahanav, ha goethus ov anodho.’

Yn Manow – Manow Hedhyw

Yma kesunyans lavur ow kovynn orth y eseli yn Manow mar pe da gansa skoedhya etholans rag astel-ober. An NAHT a lever i dhe wul yndella rag difresya y eseli a gammdhevnydhyans a argerdhow kessydhyans gans asrann adhyskans governans Manow, keffrys ha skonnya aswonn polisiow unnverhes ha fethesigyans a soedhogyon. An etholans a vydh gwrys yn furv istredanek.

Krodhvol soedhek a veu gwrys gans isskrifennyas an NAHT, Rob Kelsall, a skifas lyther dhe bennsoedhek Manow Mark Lewin.

Mr Kelsall a leveris bos an etholans anwoheladow awos misyow a fowt a weythres, torvaow polisiow, ha fyllel skoedhya gwirvosow selyek arvethyans.

Nowodhow an Seythen

Ny vydh Ayrborth Kernow gwerthys wosa ervirans kabynet nowydh Konsel Kernow.
Yth esa keskows ynter an kabynet kyns ha kowethas y’n Statys Unys – henwys Adynaton. Yn ketermyn, an konsel re erviras stoppya an towl dhe worra nawnsek park-kerri dhe Corserv.
***
Gront re beu res dhe Grofti dhe dhastalleth gwaynya sten. Res veu peswar milvil peuns gans Towlen Tevyans Da Kernow ha Syllan. Y fydh spenys an mona war an tyller Teudhla Bartles ryb an bal. Kummyas tewlel a veu res Mis Genver.
***
Kovathow koth a veu terrys yn Aberfala y’n bennseythen yw passys. Yth esa moy es pymp ha tri ugens person dhe’n Gool Morgana an vledhen ma. An hwarvedhyans a wrug sevel moy es onan warn ugens mil peuns dhe’n RNLI.
***
Hag y fydh synsys dy Gwener seythves warn ugens hwarvosow An Gof. Hevlena y fydh pobel ow kesvetya dhe Skol Meryasek yn Kammbronn 11 eur y’n myttin ynwedh. I a vynn kovhe John Rosewarne neb a gemmeras y rann eev y’n sordyans mil peswar kans seytek ha peswar ugens. Y fydh solempnyta yn Lannaghevran warlergh usadow 7 eur gorthugherweyth.
***
Henn yw oll an seythen ma… y fydh moy nessa seythen.

An Radyo 027 – Warlergh Gool Media Keltek

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Mark Trevethan – Gool Media
  • Jerry Sethir
  • Nicholas Williams – About
  • Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

  • “Tresor” – Gwenno
  • “Fly cellar / Hevva” – Radgel
  • “Kan Kernow Divres” – Tir ha Tavas
  • “Lymbo” – Rosie Crow
  • “Maggie May’s Dubpipe” – System Son Kernow
  • “Three Spires’ Set” – Leski
  • “Etek ha dew ugens” – Asteveryn
  • “Kernow bys vycken” – Skwardya

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – Kembra Warlinen

Yma drehevyans spas-soedhva yn Baya Kerdydh ow pos dasfurvys y’n eur ma rag provia chiow konsel nowydh. An drehevyans Scott Harbour, deg ha peswar ugens mil meter pedrek y vraster re beu prenys gans Konsel Kerdydh a-dhiworth kowethas avonsya tir Rightacres.

Orth kost a eth warn ugens poynt pymp milvil a beunsow, an Konsel a wra ober rag provia y’n drehevyans eth ha tri ugens rannji rag gobrennans fast, an brassa rann anedha rag teyluyow avel rann strateji an Konsel dhe dhyghtya orth fowt euthyk a jiow affordyadow. An Konsel a vydh degemmeres perghennorieth a’n drehevyans gans tri warn ugens rannji kowlwrys dhe benn an seythun ma. Oberennow rag kowlwul an rannjiow erell yw towlennys dhe vos gwrys kyns diwedh an vlydhen ma.

Keffrys hag oberi a-ji y’n drehevyans, an Konsel a wra dasnowydhhe tu a-ves dhodho.

A-ji y’n drehevyans y fydh keffrys rannjiow ha spas-soedhow, gans spas kenwerthek dhe’n leur a-woeles.

Kannas an konsel a leveris: ‘An Konsel re brenas drehevyans soedhva Scott Harbour yn Baya Kerdydh avel rann agan gorthyp ter dhe’n goredhomm chiow, gans amkan a ynkresshe yn skon an provians a jiow ughel aga gnas y’n sita.’

 

Yn Iwerdhon – Dassenyans Cork

Hyns Gonisogeth Gwariek sita Cork a vydh dehweles yn y bympes hav y’n vlydhen ma, wosa bos lonchys dhe Dhydh Gwari Keswlasek UNESCO y’n dy’Meurth ow tos. Hag y’n vlydhen ma y fydh thema a ‘dhiskudhans’.

Y feu gwrys yn kynsa yn Cork yn blydhen dew vil, onan warn ugens rag assaya gul dhe spasow a ertach hag istori nebes hedhadowwa rag fleghes.

Y fydh mappa gwiw rag fleghes may hyll teylyuyow gul ugens gweythrans ha kuntelles stamp dhe bub tyller, y’ga mysk displegvaow, gwithtiow ha tirnosow.

Avel gidyer a-dro dhe’n hwarvosow oll, y fydh Bláithín an bedrevan, maskot an hyns, a vydh kudhys yn pub le ha gweres orth tus dhe dhigelmi gidyansow ha kavoes gwirvosow a-dro dhe ertach hag istori Cork.

Y fydh gwrys an hyns a-dhiworth mis Gortheren bys mis Gwynngala hag y fydh kemmysk a dylleryow a wonisogeth hag ertach, y’ga mysk; Aspiansva Dhinas Mendhu, an Gwithti Amanynn, Prison Sita Cork, Dinas Elizabeth, Plas Nano Nagle, Diskwedhva Glucksman, Penneglos Sen Fyn Barre, Tour ha Klegh Shandon, Dowrweythyow Cork Koth keffrys ha parkow ha tylleryow erell rag kroust haval orth Park Fytzgerald, An Lough ha Park an Skathva.

Ughelboyntys an hwarvosow y’n vlydhen ma a vydh; kavoes kres an milhyntal dhe Benneglos Sen Fyn Barr, dyski skila Kornow Cork dhe Withti Poblek Cork ha chevisya gwari-bord yn Lyverva Sita Cork.

Yn-dann kewsel yn lonchyans an hwarvos, Mer-Arloedh Cork, Dan Boyle, a leveris: ‘Pes da ov vy dhe weles an Hyns Gonisogeth Gwariek ow tehweles dhe Cork yn y bympes blydhen.’

Dyghtyer ‘Let’s Play Cork’, Martin O’Donoghue, a leveris: ‘An hyns ma yw keslinel gans assays ollvysel dhe avonsya gwari avel rann a res a dhisplegyans fleghes.’

 

Yn Alban – Kannas Alban

Gonis kyttrin nowydh re beu lonchys rag dyghtya orth gorholeth heb bleynyans diworth godrigoryon a vynn godriga orth Lynn Ness. Konsel an Ugheldiryow re wrug gonis keworransel rag treusperthi tus dhiworth kres sita Aberdin bys dhe Dores. An gonis yn-dann niver ‘tri mann dew A’ a vydh gwrys a-dhiworth dy’Lun bys dy’Gwener.

An gonis ‘tri mann dew’ y’n eur ma a gemmer tus dres Dorres bys Foyers may hyllons i godriga orth Dowrlamm Foyers; dowrlamm marthys gans koedh a gans ha dew ugens troes-hys yn islonk, hag y hyllons i rosya a-hys an hyns war an vre ryb Lynn Ness.

Konsellor Ken Gowans, Kadoryer Kessedhek Erbysieth hag Isframweyth, a leveris: ‘Awos niver heb bleynyans a wodrigoryon…ni re wrug an gonis keworransel ma dre’n seson hav. Henn a ri termyn lowr dhedha kerdhes a-hys glannow teg Lynn Ness owth assaya gweles an euthvil gohelus na.’

 

Yn Manow – Manow Hedhyw

An goel ilowek ‘Yn Chruinnaght’ a vydh gwrys dhe’n kynsa warn ugens dhe’n seythves warn ugens a vis Gortheren y’n vlydhen ma. An kynsa goel a veu gwrys yn mil-naw kans etek ha tri ugens ha selys veu orth tybyans a dhallathas yn mil, naw kans peswar warn ugens dhe solempnya an gevrennow gonisogethek ynter Manow, Iwerdhon, Alban, Kembra, Kernow ha Breten-Vyghan, hag ynwedh dhe enora gwreydh down keltek Manow.

An brassa hwarvos a vydh gwrys yn Peel; treveglos-pyskessa teg dhe’n arvor west, mes y fydh hwarvosow erell yn Sen Jowan ha Douglas, gans hwegh dydh a ilow, kan, arethow, boes ha diwes ha kreftow, meur anedha yw heb kost. Y fydh ynwedh skol-hav yn Yeth Manow.

Y fydh bandow a-dhiworth Kernow ow performya y’n vlydhen ma; Band Annie Baylis ha The Brim.

Nowodhow an Seythen

Derivas erbysiethek an chanseller re beu delivrys gans Rachel Reeves – Byttegyns nag esa travyth ynno rag Kernow. Eseli senedh omma yw serrys ha leverel agan bos ankevys. An governans a lever bos nebes mona avisys kyns pell rag arghow erel.
***
Seythen vysi o yn nowodhow an taves. Kensa, Gwenno eth dhe skol yn Lannvorek ha dyski Kernewek dhe fleghes dre gana. Hi a dhyskas dhedha “Eus Keus”. Nena, argemmynnys veu towlen wydhyow nowydh y’n taves rag fleghes. Rath a’n Fordh Veur yw treylyans a lyver meuraswonnys. Yma lev Ed Rowe y’n kartoun ma.
***
Fylm adro dhe dhen a Druru neb a verwis yn Ukrayn re waynyas pewas. An fylm yw henwys Lammor Ifarn ha holya ober Chris Parry. Ev a veu ledhys hag ev ow sawya pobel trigys y’n kaslann. Gwaynya pewas Rockie a wrug wosa ervirans an vreusysi.
***
Resyas skath-wolya re wrug dehweles dhe Gernow arta wosa dew ugens bledhen.
An resyas trihorn misyek yw dashenwys an Trihorn Keltek hag a dhallathas nans yw seythen yn Aberfala. Kensa prys yw y vos synsys omma wosa mil-naw-kans-hwegh-ha-peswar-ugens. An skathow a wra dehweles dhe Aberfala ugensves an mis ma.

Henn yw oll an seythen ma – y fydh moy nessa seythen.

An Radyo 026 – Korgowser ygor

YMA Y’N DOWLEN MA

  • Korrgowser ygor – Esther Johns, Loveday Jenkin ha Gari an Gov (Skeusen gans Barney Carver)
  • Jerry Sethir
  • Nicholas Williams – Vlahas po romanyon
  • Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

  • “Hayle hop/Chy Ambel/Upton Towans” – Henavek (tonyow Len Davies)
  • “Dalmore” – Paul Mounsey
  • “Maggi Me” – John Bolitho
  • “Delyow Sevi” – Changing Room
  • “Eles hweg” – Graham Sandercock
  • “Hwath moy” – Tallessyn Grenfell-Lee
  • “Jyg Seythyn” – Asteveryn
  • “Feri Tregi” – System Son Kernow gans Jon Mills – ton dhyworth ‘Tregajorran” gans Neil Davey
  • “Fordh dhe Dalvan” – Skwardya

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – Kembra Warlinen

Gorsedh Kembra re dhyllis an rol a dus a vydh enorys y’n solempnyans y’n Eisteddfod Maes dhe amal Wrexham y’n vlydhen ma.

Y fydh degemmerys onan ha dew ugens den, seyth warn ugens yn gwisk glas ha peswardhek yn gwisk gwyrdh. Oll anedha yw henwys ‘Druid’ a-dhia dhew vil ha dewdhek ha liw aga gwisk a dhiskwedh sojet aga ober.

Yn mysk an dus enorys y’n vlydhen ma y fydh gwarier Mark Lewis Jones a wrug rann a dhyskador yeth Kembra dhe Bennsevik Karlo y’n fylm ‘An Kurun’ ha Kapten Kanadi yn Star Wars: The Last Jedi. Genys veu yn Rhosllannerchrugog ogas dhe Wrexham, ev re wrug rann yn kevresyow pellwolok ‘Un Bore Mercher’, ‘Dal y Mellt’ hag ynwedh ‘Game of Thrones’. Keffrys ha bos enorys ev a vydh Lewydh Enorek an Eisteddfod y’n vlydhen ma.

Den a-vri arall y’n rol yw Rhun ap Iorwerth yw Esel Senedh Kembra a-barth Enys Mon ha ledyer Plaid Cymru a-dhia dhew vil tri warn ugens. Kyns dos ha bos esel an senedh ev o onan a’n jornalysi an gwella aswonnys yn Kembra. Ynwedh ev re beu kochyas tus yowynk orth klub rygbi Llangefni. Dew a’y gowetha a vydh degemmerys, jornalysi ynwedh; Dewi Llywyd o presentyas politek S4C dre dheg warn ugens blydhen, ha Dylan Jones.

Nebes soedhogyon an Orsedd a vydh enorys ynwedh; Kerys Jones, gidyores der deg ha dew ugens blydhen, Dylan Wynn Jones (gelwys ‘Dylan Karavans’) drefenn ev dhe ordena park karavan an eisteddfod, ha Dilwyn Pryce, ledyer an ‘Urdd Jamboree’, ilowydh ha hembrenkyas Keur Alaw dhe Vaya Kolwyn.

Yn Iwerdhon – RTE

Hendyskonydhyon re gavas pott hag yw krysys bos an kynsa pott Romanek anterrys kevys yn Iwerdhon bythkweth.

An pott a veu diskudhys yn kowans dhe Dhinas Penn-ardh Drumanagh ogas dhe’n dreveglos a Loughshinny yn konteth Dublyn.

Christine Baker, Soedhek Ertach Konsel Konteth Fingal, a leveris: ‘Dianall on ni dre yntanans. Ni re gavas po pymp po hwegh eghenn a dra Romanek omma, y’ga mysk konna amphora, mes nevra ny welas den vydh pott avel hemma kyns yn Iwerdhon. Nyns eus meur a wara Romanek yn Iwerdhon, mes yn kowansow kyns yth esa dustuni a dus Romanek omma, martesen nebes tus ow lewya kenwerth. Nyns eus dustuni a dreveth omma mes yn sertan yma dustuni a gestavans gans Breten Romanek hag Europa Romanek.’

Figysenn, dew vil bloedh, a veu diskudhys y’n keth tyller y’n vlydhen usi passys, ow profya dustuni a genwerth a voes eksotek ow pos gwrys ena ynter Empoureth Romanek hag Iwerdhon.

An pott a vydh dannvenys dhe Withti Kennedhlek Iwerdhon rag hwithrans moy ha gwithans.

Yn Alban – Raighaltas na h-Alba

Y fydh dyllys y’n seythun ma Reyth Lys Tir Albanek, gans Raighaltas na h-Alba rag sempelhe lagha a-dro dhe grofta (‘Crofting’ yn sowsnek).

An reyth a vydh krevhe gwiryow a gessedhogyon-peuri a gevrann tir kemmyn ha ri dhe diogyon ha’ga hemmynniethow lev brassa yn devnydhyans an tir a dhevnydhyons i. Ynwedh an reyth nowydh a vydh junya an lysow Lys Tir Alban ha Barr Tirow rag Alban rag gul unn korf laghel; Lys Tir Alban, a with gorholedh rag unn esel yw Gwydheleger.

Yn-medh Menyster Ammeth, Jim Fairlie: ‘Yma krofta dhe gres a veur a gemmynniethow a-dreus rannow pals an Ugheldiryow hag Ynysow hag Argayll. Yma kroftoryon a-dreus an ranndir ma ow konis an dor, maga enevales, ow difresya an kyrghynnedh ha bewdhiverseth. Lagha krofta y’n eur ma yw kompleth ha kales dhe dhevnydhya. An reyth ma a vydh agan gasa dhe wul kevres a wellheansow ha sempelheansow dhe’n fordh mayth yw menystrys krofta, hag a vydh prow bras rag kroftoryon ha’n Desedhek Krofta rag gul aswonnvos gwell an kevro a wrons i dh’aga hemmynniethow ha mentons aga ertach ha gonisogeth unnik.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Y fydh diskwedhys y’n kynsa tro kylgh-bregh a owr, mil blydhen y vloedh. Kevys veu yn park gans hwilyas-metol, ha govynadow a-gynsow re dheklaryas an dra dhe vos ‘tresor’, hag yma ev lemmyn yn Mirva Vaykyng yn Gwithti Manow yn Douglas.

Pur vyghan yw; a-dro dhe onan poynt peder meusva, po teyr poynt seyth sentimiter y hirder, ha’y boester yw seyth warn ugens poynt dew hwegh gramm. Diskudhys o gans Ronald Clucas yn gwenton an vlydhen ma.

Gwrys veu dre bletha eth korden a owr warbarth yn furv kolm, ha dydh y wrians yw ynter mil, ha mil ha kans blydhen wosa krist.

Mr. Clucas re gavas nebes draow yn deg ha dew ugens blydhen ow hwilas; yngot a arghans hag yngot a blomm. Ev a leveris: ‘Diskudha an kylgh a-dhiworth oes Vaykyng yw neppyth pur arbennik. Yma sinell pur vyghan a-dhiworth owr, ytho nyns yw galladow dhe wodhvos an pyth re beu kevys. Jagg bras o dhe weles an rann deg a owr ma, ny yllis vy y grysi yn kynsa.’

Alison Fox, lewyores a hendhyskans Ertach Kennedhlek Manow a leveris: ‘An kylgh re beu treghys dewweyth, unnweyth rag removya penn an kylgh ha trogh arall re’n treghis ogas yn dew hanter. Hemm a dhiskwedh bos an kylgh devnydhys yn kenwerth kyns bos ynkleudhys, po rag y witha po avel ro dhe’n Duwow.’

NOWODHOW AN SEYTHEN

Klavji Trelosk re gavas ogas ha peswar ha hanter milvil peuns rag gwellhe systemmow tredan ha dowr.

An mona a veu res gans Asrann Yeghes ha Gwith Sosyel.

Dres henna, ogas ha peswar milvil peuns veu res dhe Glavji Bosvenna rag gwellhe salowder tan.

***

Proposys yw laghen nowydh erbyn perghenoryon nessa-treven.

Laghen Airbnb a vynn lettya pobel owth assaya dhe woheles toll an konsel.

Esel senedh San Stefan rag Kernow Gledh, Ben Maguire a worras an laghen a-dherag Chi an Gemmynnyon awos bos meur a berghenoryon nessa chi ow tashenwel aga threven avel negysyow.
***

Yma hwans dhe’n kreslu lettya lewyoryon kerri neb a wra treylya a-derdro gans tro-U war an A-deg-warn-ugens.

Yma arwodhyow nowydh yn tyller droglammow dhe warnya bos deantel.

An gwettha tyller rag hemma yw an fordh a-derdro dhe Heyl dell hevel.
***

Yma pobel yn Pennsans ow kevewya pennbloodh Poll Jubilee.

An lido a igoras mis Me mil-naw-kans-pymthek-warn-ugens.

Deg neuvyer ha peswar ugens a wiskas dillas neuvya a’n oos na pan veu kevewys an hwarvos speshyal ma… ha lamma y’n dowr warbarth.

An poll yw an brassa poll neuvya dowr-mor yn Breten Veur.
***

Henn yw an oll an seythen ma… y fydh moy nessa seythen.