YMA Y’N DOWLEN MA

• Gari an Gov – Mamvro
• Jerry Sethir
• Nicholas Williams – Neandertalys
• Nowodhow an seythen

Kanow an seythen ma

• “Gwrello glaw” – Changing Room
• “Maggi Me” – John Bolitho
• “Piw a wor” – Brenda Wootton
• “Toll yn penn an telynor” – Bucca
• “Reels” – Kilfenora Ceili Band
• “An woen dhu” – Mamvro
• “Kan Jack” – System Son Kernow
• “Spern Gwydn on ni” – Laurie Huggett
• “Gras dhe Nev” – Skwardya

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – BBC

Ha daswrians an drehevyans may tadhel Senedh Kembra ow tos war-rag, an fust solempnyel re beu removys.

Res yw ystynna an stevell-dhadhla rag gul spas rag moy a eseli y’n Senedh wosa an nessa etholans. Hwetek warn ugens moy a eseli a vydh etholys, owth ynkressya an somenn bys hwetek ha peswar ugens, ha kost an ystynnans a vydh a-dro dhe 2.8 milvil a beunsow.

Hag an ober ow mos yn-rag an fust a vydh treusworrys dhe’n stevell-dhadhla goth yn drehevyans a-dryv; drehevyans soedhva Ty Hywel, may fydh esedha an eseli hag an chanjyow ow pos gwrys, hag an le may hwre esedha an eseli ynter mil, naw kans, nownsek ha peswar ugens ha dew vil ha hwegh.

An fust yw gwrys a owr, arghans ha brest hag yma tyller rygdhi a-rag Soedhek ow Lewya an Senedh. Res veu an fust dhe Senedh Kembra avel ro a-dhiworth Senedh Kembra-Soth Nowydh yn Ostrali rag merkya igorans formel an drehevyans nowydh yn dew vil ha hwegh. Wosa pub etholans, an fust yw gorrys yn hy le y’n stevell rag diskwedhes bos igerys an senedh yn soedhogel.

Keffrys ha chanj y’n niver a eseli, y fydh chanj y’n fordh may fydhons i etholys. Kembra a vydh rynnys ynter hwetek pastel vro hag y fydh hwegh esel yn pub, etholys dre argerdh a ganasedhans kesmusurel, hag yw ‘Proprtional Representation’ yn Sowsnek. An chanj ma yw siwyans a vargen ynter an partiow Plaid Cymru ha Lavur.

Tus a skoedh an chanj a lever bos res moy a eseli drefenn bos ynkresshes deverow an Senedh, mes tus er y bynn, an parti Gwithadorek y’ga mysk a lever bos an chanj skoel a arghans toll.

Yn Iwerdhon – Nowodhow Iwerdhonek

Gweythresoryon Yeth Iwerdhon re wrug wolkomm bras dhe’n ynworrans istorek a arwoedh-stret diwyethek yn Fordh Garvaghy yn Porterdown. Yth yw an kynsa arwoedh afydhys gans Konsel Sita Armagh, Banbridge ha Craigavon hag yw lewys gans brassa rann a eseli unyansydhel, an arwoedh a dhiskwedh Woodside Gardens hag ynwedh Gairdini Chois Coille.

Annedhysi an fordh a bysis an arwoedh nans yw etek mis, mes yth esa gorthter a-dhiworth politigoryon unyansydhel awos prederow a-dro dhe ahwer ranngryjyk yn Fordh Garvaghy.

Cuisle Nic Liam, Kannas Gwiryow Yeth gans Conradh na Gaeilge, a leveris bos an hwarvos ‘dydh a-vri’ rag kemmynieth teythyek yeth Iwerdhon. Hi a leveris ‘Arwoedhweyth diwyethek re beu difenys yn soedhogel a-dhia mil, naw kans, naw ha dew ugens, mes kyn feu hedhys an difenans na yn mil, naw kans pymthek ha peswar ugens ha nerth res dhe gonselyow teythyek dhe sevel arwoedhweyth-stret diwyethek, konsel ABC a wohela provia neb polisi dhe wul gwirvos dhe annedhysi dhe bysi arwoedhweyth dre bymp warn ugens blydhen a-wosa.’

Polisi kehaval gans Konsel Sita Belfast re wrug gorthybow pals a-gynsow gans moy ages kans, onan ha tri ugens a wovynnow rag sinweyth diwyethek, ha nyns yns i oll rag arwoedhyow Sowsnek-Iwerdhonek. Ynwedh yth esa govynnow rag arwoedhyow gans Nihonek, Chinek hag Ebrowek ha Lallansek Ulster.

Yn Alban – BBC Alban

Yth esa pintys a gorev ow pos diverys a-gynsow wosa diwotti istorek dhe vos sawys avel negys kemmyniethek yn tre Albanek. Tavern an Arader yn Wigtown, yn Konna-tir Machars yn Galloway.

Yth esa godros a wul rannjiow y’n drehevyans, mes annedhysi deythyek a’n prenas rag pesya y negys avel diwotti.

Craig Hamnett, kadoryer Kowethas an Kemmynieth Diwotti Kemmyniethek Wigtown, a leveris bos difres bras ma na vydh kellys an tavern hag yw moy ages dew kans blydhen y oes; y gynsa kummyas a veu grontys yn mil, seyth kans, pymthek ha peswar ugens.

Y’n gwettha prys, an negys a dhegeas nebes wosa an Pandemek yn dew vil dew warn ugens, yn despit bos an drehevyans yn studh da, mes nyns esa nagonan a vynna po prena po gobrena an negys a-wosa.

Craig a dheuth yn Wigtown a-dhiworth Ceredin hag ev a dheuth rann an kaskyrgh dhe sawya an diwotti rag an kemmynieth.

An bagas a allas prena an diwotti gans skoedhyans arghansek a-dhiworth argerdh Negys Alban Soth orth pris a tri hans deg warn ugens mil a beunsow.

Craig a leveris ‘an gorthybow bys y’n termyn ma re beu splann, mes ni a woer ni dhe vos orth dallethva a fordh pur hir. Yma ober ow talleth rag pareusi an ostyans rag an seson bysi, hag ena yma’n oberenn a dhaswul an gegin rag surhe boes da dres eghenn.

Yn Mannow – Mannow Hedhyw

Y fydh gwrys Diskwedhyans Artweyth Pask dhe Villa Marina Arcade y’n seythun ma gans Kowethas Artweyth Mannow. An dalleth a vydh dy’Gwener an etegves a vis Ebrel hag ev a vydh pesya bys yn dy’Lun an kynsa warn ugens a vis Ebrel. An hwarvos yw heb kost ha darasow an diskwedhyans a vydh igor dhe dheg eur bys dhe hwegh eur.

Y’n pympes blydhen yn rew, an hwarvos yw arghesys gans kowethas Ramsey Crookall hag y fydh artweyth awenys gans sostenadewder, bewnans gwyls, tirwelyow hag an arvor. Gwrys yw yn kespareth gans UNESCO.

NOWODHOW AN SEYTHEN

An Konsel re ros kummyas dhe worra turbin gwyns hirra yn ogas dhe Lannvyghal. Octopus Energy a vynn sevel neppyth seyth meter ha tri ugens y hirder. Henn a via dew veter warn ugens moy es kyns. An Konsel a grys turbin an par ma dhe’ga gorra moy ogas dhe amkanow glas.
***
Nyns eus saw dew gowbal ow tretha an Tamer y’n eur ma. An Kowbal Penntorr henwys Lynher re beu gorrys yn dok sygh rag nowydhyansow. Y fydh an ober gwrys yn Aberfala gans AhaP.
***
Kuntel eth kan romansek skrifys yn Kernewek a vydh performys an hav ma. Arlodhes a Shalott a veu skrifys gans Matthew Thomason. Performys vydh a hys Kernow Mis Metheven ha Gortheren.
***
Yth esa gormeul war skath golya lugger a Gernow dhe’n Pewasow Skathow Klassek. Barnabas yw teyr bledhen ha seyth ugens y oos ha trigys yn Lulynn. Perghennys yw gans Trest Morek Kernow.
*
Henn yw oll an seythen ma – y fydh moy nessa seythen